Вес Андерсон
Весли Велс Андерсон (роден на 1 мај 1969 година) е американски филмаџија. Неговите филмови се познати по својата ексцентричност и уникатните визуелни и наративни стилови.[1] Тие често содржат теми на тага, губење на невиност и дисфункционални семејства. Наведени од некои критичари како современ пример за работата на авторот, три од филмовите на Андерсон се појавиле во анкетата на BBC Culture во 2016 година за најдобрите филмови од 2000 година.[2] Тој се здобил со признание за неговите рани дела Bottle Rocket (1996) и Rushmore (1998). Во тоа време, тој често соработувал со Лук Вилсон и Овен Вилсон и ја основал својата продукциска компанија American Empirical Pictures, која моментално ја води.[3] Потоа добил номинација за Оскар за најдобро оригинално сценарио за The Royal Tenenbaums (2001). Неговите следни филмови ги вклучуваат The Life Aquatic with Steve Zissou (2004), The Darjeeling Limited (2007) и неговиот прв стоп-моушн филм Fantastic Mr. Fox (2009) за кој добил Оскар за најдобра номинација за анимиран филм, а потоа Moonrise Kingdom (2012) заработувајќи ја својата втора награда Оскар за номинација за најдобро оригинално сценарио. Со филмот The Grand Budapest Hotel (2014) Андерсон ја добил својата прва номинација за Оскар за најдобар режисер и најдобар филм, и ја освоил наградата Златен глобус за најдобар филм - мјузикл или комедија и наградата БАФТА за најдобро оригинално сценарио.[4] Следните филмови го вклучиле неговиот втор стоп-моушн филм Isle of Dogs (2018), кој му ја донел Сребрената мечка за најдобар режисер,[5] и The French Dispatch (2021). Раниот животВесли Велс Андерсон е роден на 1 мај 1969 година, во Хјустон, Тексас, во семејството на Тексас Ен Андерсон (моминско Бароуз), агентка за недвижности и археолог,[6] и Мелвер Леонард Андерсон, кој работел во рекламирање и односи со јавноста.[7][8][9][10][11] Тој е второто дете од трите момчиња; неговите родители се развеле кога тој имал осум години.[11] Неговиот постар брат, Мел, е лекар, а неговиот помлад брат, Ерик Чејс Андерсон, е писател и уметник чии слики и дизајни се појавиле во неколку од филмовите на Андерсон, како што е The Royal Tenenbaums.[12] Андерсон има англиско, шведско и норвешко потекло.[13] Дипломирал на училиштето Сент Џон во Хјустон во 1987 година, кое подоцна го користел како важна локација низ Rushmore.[14] Како дете, Андерсон снимал неми филмови на камерата на неговиот татко Супер 8 во која глумеле неговите браќа и пријатели, иако неговата прва амбиција била да биде писател.[11][12] Андерсон работел со скратено работно време како кино-проекционист додека присуствувал на Универзитетот во Тексас во Остин, каде што го запознал својот цимер[15] и иден соработник Овен Вилсон во 1989 година.[11][16] Во 1991 година дипломирал на катедрата за филозофија.[12][17] Филмска кариера1990-титеПрвиот филм на Андерсон бил Bottle Rocket (1996), заснован на истоимениот краток филм што го снимил со Лук и Овен Вилсон. Станува збор за злосторства поврзани со група млади Тексашани кои се стремат да постигнат големи грабежи. Имал многу прегледи но заработувал слабо на благајните.[18][19][20] Неговиот следен филм бил Rushmore (1998), чудна комедија за симпатии на средношколец кон наставник во основно училиште, во кој глумат Џејсон Шварцман, Бил Мареј и Оливија Вилијамс во главните улоги. Филмот постигнал критички и финансиски успех.[21] Филмот ја започнал втората актерска улога на Мареј како почитуван актер во независното кино. Оттогаш Мареј се појавува во секој филм на Андерсон досега. На наградите Independent Spirit во 1999 година, Андерсон ја освоил наградата за најдобар режисер, а Мареј ја освоил наградата за најдобра споредна машка улога. Мареј, исто така, бил номиниран за наградата Златен глобус за најдобра споредна машка улога - филм. Во 2000 година, режисерот Мартин Скорсезе ги пофалил Bottle Rocket и Rushmore.[22] Од неговото објавување, Rushmore добил култен статус, а во 2016 година, филмот бил избран за (зачувување) во Националниот филмски регистар на Соединетите Американски Држави од Конгресната библиотека како „културно, историски или естетски значаен“.[23] 2000-ти Следната комедија-драма на Андерсон, Кралските Тененбауми, била објавена во 2001 година. Филмот се фокусира на едно успешно и уметничко семејство од Њујорк и неговиот отфрлен патријарх кој го игра Џин Хекман. Во филмот глумат и Ањелика Хјустон како поранешната сопруга и Бен Стилер, Лук Вилсон и Гвинет Палтроу како децата. Филмот постигнал успех на благајните како и кај критиката. Филмот го претставувал неговиот најголем финансиски успех сè до Moonrise Kingdom во 2012 година, заработувајќи повеќе од 50 милиони долари од домашните благајни. The Royal Tenenbaums бил номиниран за Оскар и рангиран според анкетата на Empire како 159-ти најдобар филм некогаш направен.[24] Следното дело на Андерсон било The Life Aquatic with Steve Zissou (2004) во кој се зборува за документарен режисер на Жак Кусто, кој го игра Бил Мареј. Во филмот глумеле и Овен Вилсон, Кејт Бланшет, Вилем Дефо, Џеф Голдблум, Ањелика Хјустон и Мајкл Гамбон. Филмот служи како класичен пример за стилот на Андерсон, но неговиот критички прием бил понеповолен од неговите претходни филмови, а финансискиот успех не се совпаѓа со оној на The Royal Tenenbaums.[25] Во септември 2006 година, Волтер Бекер и Доналд Фаген од бендот Steely Dan објавиле „писмо за интервенција“ за уметничката „недоволност“ на Андерсон по разочарувачкиот комерцијален и критички прием на The Life Aquatic with Steve Zissou, прогласувајќи се себеси дека се љубители на Светското кино и особено на Андерсон. Тие на Андерсон му ги понудиле нивните саундтрак услуги за The Darjeeling Limited, вклучувајќи текстови за насловна песна.[26] Во The Darjeeling Limited (2007) се работи за тројца емоционално далечни браќа кои патуваат заедно во воз во Индија. Филмот го одразува подраматичниот тон на The Royal Tenenbaums, но се соочил со критики слични на The Life Aquatic with Steve Zissou. Андерсон признал дека отишол во Индија за да го сними филмот делумно како почит на индискиот режисер Сатјаџит Реј, чии „филмови исто така ги инспирираа сите мои други филмови на различни начини“ (филмот му е посветен нему).[27] Во филмот, покрај Адриен Броди, главните улоги ги толкуваат Џејсон Шварцман и Овен Вилсон, а сценариото е напишано од страна на Андерсон, Шварцман и Роман Копола.[28] Андерсон има снимено и неколку значајни кратки филмови. Во прилог на оригиналниот краток филм Bottle Rocket, тој го направил филмот „Hotel Chevalier“ (2007), сместен во Париз, кој бил создаден како пролог на The Darjeeling Limited а во него глумеле Џејсон Шварцман заедно со Натали Портман, и Castello Cavalcanti (2013) сместен во Италија[29] кој бил продуциран од Прада и во кој глумел Џејсон Шварцман како неуспешен возач на тркачки автомобил. Дополнително, тој режирал голем број телевизиски реклами за компании како Стела Артоа и Прада, вклучително и елаборирана реклама за Американ Експрес, во која глумел Андерсон како бо улога на себеси.[30] Андерсон напишал сценарио за Брајан Глејзер за преработка на англиски јазик на My Best Friend на Патрис Леконт. Во 2010 година, тој рекол дека не планира да го режира филмот, привремено наречен The Rosenthaler Suite.[31] Во 2009 година, била објавена стоп-моушн анимираната филмска адаптација на Андерсон заснована на книгата на Роалд Дал - Фантастичниот господин Лисец. Гласовните таленти кои се вклучени во филмот се Џорџ Клуни, Мерил Стрип, Овен Вилсон, Бил Мареј, Вилем Дефо, Џејсон Шварцман, Адриен Броди и Мајкл Гамбон. Филмот бил многу пофален меѓу критичарите и номиниран за Оскар за најдобар анимиран филм, иако едвај го вратил буџетот искористен за производство. 2010-ти Во 2012 година, филмот на Андерсон „Moonrise Kingdom“ бил објавен, дебитирајќи на Канскиот филмски фестивал, каде што се натпреварувал за Златната палма.[32] Филмот е coming-of-age комедија сместена во измислен град во Нова Англија. Филмот вклучува ансамбл настапи од Бил Мареј, Едвард Нортон, Брус Вилис, Френсис Мекдорманд и Тилда Свинтон. Филмот бил симбол на стилот на Андерсон и му донел на Андерсон уште една номинација за Оскар за неговото сценарио. Филмот бил и финансиски успех, заработувајќи 68,3 милиони долари на бокс офисот наспроти буџет од само 16 милиони долари. Во 2014 година, бил објавен следниот филм на Андерсон, The Grand Budapest Hotel, во кој глумеле Ралф Фајнс, Тони Револори, Саоарс Ронан, Џеф Голдблум, Вилем Дефо, Ф. Мареј Абрахам, како и неколку негови редовни соработници, вклучувајќи ги Бил Мареј, Овен Вилсон, Тилда Свинтон и Џејсон Шварцман.[33] Во голем дел дејството е сместено во 1930-тите и ги следи авантурите на М. Густав, рецепционер на хотелот, правејќи „прекрасно исмејување на историјата, претворајќи ги нејзините ужаси во серија грациозни шеги и немирни гестови“, според Њујорк Тајмс.[34] Филмот претставувал еден од најголемите критички и комерцијални успеси на Андерсон, заработувајќи речиси 175 милиони долари ширум светот и се здобил со десетици номинации за награди, вклучително и девет номинации за Оскар со четири победи за најдобар дизајн на продукција, најдобар костимографија, најдобра шминка и најдобра оригинална музика.[35] Овие номинации ја вклучиле и неговата прва номинација за најдобар режисер. Андерсон се вратил на стоп-анимацијата со Isle of Dogs.[36] Продукцијата на филмот започнала во Обединетото Кралство во октомври 2016 година, а излегол во јавноста во март-април 2018 година.[37][38][39] Филмот добил номинации за Оскар за најдобар анимиран филм и најдобра оригинална музика.[40] 2020-тиПоследниот филм на Андерсон, The French Dispatch, е сместен во повоена Франција и во него играат Бенисио Дел Торо, Џефри Рајт, Бил Мареј, Френсис Мекдорманд, Овен Вилсон, Вилем Дефо, Адриен Броди, Тилда Свинтон и Тимоти Шаламе. Неговото објавување било одложено поради пандемијата КОВИД-19, па конечно филмот премиерно бил прикажан на Канскиот филмски фестивал на 12 јули 2021 година, со генерално објавување во Соединетите држави на 22 октомври 2021 година.[41] Во меѓувреме, Searchlight Pictures во септември 2021 година објавиле анимирано музичко видео на Christophe „ Aline “ заедно со Џарвис Кокер, во режија на Андерсон и со анимации на Хави Азнарез.[42][43] Претстојни проекти Во ноември 2021 година, Андерсон го завршил снимањето на неговото најново дело со наслов Asteroid City, но многу малку детали се појавиле во печатот.[44] Во мај 2021 година било објавено дека филмот ќе се снима во шпанскиот град Чинчон, каде што се градел огромен сет на диорама што ја репродуцирала долината на спомениците.[45][46] Во филмот играат Том Хенкс, Маргот Роби, Скарлет Јохансон, Адриен Броди, Тилда Свинтон, Брајан Кренстон, Џеф Голдблум, Хоуп Дејвис и Џефри Рајт меѓу многу други.[47] Во јануари 2022 година, било објавено дека Андерсон ќе режира адаптација на збирката раскази на Роалд Дал „The Wonderful Story of Henry Sugar and Six More“ за Нетфликс, кој ги има правата на делата на Дал, а ќе глумат Бенедикт Камбербач, Дев Пател, Ралф Фајнс. и Бен Кингсли.[48][49] Режисерски техникиКинематичките влијанија на Андерсон ги вклучуваат Педро Алмодовар,[50] Сатјаџит Реј,[27] Хал Ешби,[51] и Роман Полански.[52] Андерсон има уникатен режисерски стил што предизвикал неколку критичари да го сметаат за автор на филмовите.[53][53][54][55] Вес Андерсон се смета за централна фигура во традицијата на американското ексцентрично кино.[56] Теми и приказниАндерсон избрал да режира претежно брзи комедии обележани со посериозни или меланхолични елементи, со теми често фокусирани на тага, губење на невиност, дисфункционални семејства, напуштање на родителите, прељуба, ривалство помеѓу браќата и сестрите и неверојатни пријателства. Неговите филмови се забележани по тоа што се невообичаено водени од карактери и наизменично исмејувани и пофалени со термини како „книжевен шик“.[57][58] Заплетите на неговите филмови често прикажуваат кражби и неочекувани исчезнувања, со тенденција за либерално позајмување од капер жанрот.[59] Визуелен стилАндерсон е истакнат поради широката употреба на движења на рамни вселенски камери, симетрични композиции, кнолинг (распоредување на предмети на складен начин, под прав агол на сите површини за да се добие организирана површина која овозможува да се видат сите предмети одеднаш), зумирање, бавно движење, намерно ограничена палета на бои и рачно изработена уметничка насоченост на уметничкиот директор, која често користи минијатури.[60] Овие стилски избори им даваат на неговите филмови многу специфичен квалитет што предизвикал многу дискусии, критичко проучување, supercuts, mash-ups и пародии. Многу писатели, критичари, па дури и самиот Андерсон, коментираат дека ова им дава на неговите филмови чувството на „самосодржани светови (self-contained worlds)“ или „домаќинство во намалена големина (scale model household)“.[61] Според Џеси Фокс Мејшарк, неговите филмови имаат „барокна поп наклонетост што не е реалистично, надреалистично или пак магичен реализам“.[62] Во 2019 година, компанијата Murals Wallpaper од Обединетото Кралство лансирала линија на тапети инспирирани од визуелниот дизајн на филмовите на Андерсон.[63] Од The Life Aquatic with Steve Zissou па натаму, Андерсон повеќе се потпирал на стоп анимација и минијатури, дури и правејќи цели дела со стоп анимација како Fantastic Mr. Fox и Isle of Dogs.[64] Саундтрак - Музички тракиАндерсон често користел поп музика од 1960-тите и 70-тите години во неговите филмови, а еден бенд или музичар има тенденција да доминира во секој саундтрак. Rushmore видно ги прикажувал групите Cat Stevens и British Invasion; The Royal Tenenbaums ја прикажуваат Нико; The Life Aquatic with Steve Zissou, Дејвид Боуви, вклучувајќи ги и оригиналите и омотите во изведба на Сеу Хорхе; The Darjeeling Limited и Rushmore, the Kinks; Fantastic Mr. Fox, Бич Бојс ; и Moonrise Kingdom, Хенк Вилијамс. (Голем дел од Moonrise Kingdom е исполнет со музиката на Бенџамин Бритен, која е поврзана со повеќе главни точки на заплетот во тој филм.)[65] The Darjeeling Limited исто така позајмил музички стилови од филмовите на Сатјаџит Реј. The Grand Budapest Hotel, кој главно се одвива во 1930-тите, е познат по тоа што е првиот филм на Андерсон кој избегнува да користи каква било поп музика, а наместо тоа користел оригинална музика компонирана од Александар Десплат. Неговиот саундтрак му донел на Десплат Оскар за најдобра оригинална музика, БАФТА награда за најдобра филмска музика и Светска награда за саундтрак за најдобра оригинална музика на годината. Саундтракот за неговите филмови честопати привлекувал и го обновувал вниманието на вклучените уметници, најистакнато во случајот со „ These Days “, која била користена во The Royal Tenenbaums.[66] Постмодерен филмРаботата на Андерсон е класифицирана како постмодерна, поради неговото носталгично внимание на деталите, неговата субверзија на мејнстрим конвенциите на наративот, неговото алудирање на различни жанрови во истиот филм и неговата љубов кон ексцентрични ликови со сложени сексуални идентитети.[67][68] Личен животАндерсон е во романтична врска со либанската писателка, костимографка и гласовна актерка Џуман Малуф,[69][70] која е ќерка на романописецот Ханан ал-Шејх.[71] Фреја, ќерката на Андерсон и Малуф се родила во 2016 година. Таа е именувана по лик од филмот The Mortal Storm.[72][73][74] Андерсон моментално живее во Париз, но поголемиот дел од својот живот како возрасен го поминал во Њујорк.[75][76][77] Тој е брат на авторот, илустраторот и актерот Ерик Чејс Андерсон, кој ги илустрирал изданијата на Criterion Collection на некои од филмовите на Андерсон (Rushmore, The Royal Tenenbaums, The Life Aquatic with Steve Zissou и The Darjeeling Limited) и го синфронизирал гласот на Кристоферсон Силверфокс во Fantastic Mr. Fox.[78] Во популарната култураПрепознатливиот филмски стил на Андерсон довел до бројни почести и пародии. Забележителни примери вклучуваат:
Филмографија
Награди и номинации
Повторливи соработнициВо филмовите на Андерсон има многу актери кои се повторуваат повеќепати, вклучувајќи ги браќата Вилсон (Овен, Лук и Ендру), Бил Мареј, Џејсон Шварцман, Ањелика Хјустон, Вилем Дефо, Џеф Голдблум, Едвард Нортон, Адриен Броди, Боб Балабан и Тилда.[90][91][92] Роберт Јеоман бил директор на фотографија за сите филмови на Андерсон во живо, додека Марк Мадерсбо ги компонирал првите четири филмови на Андерсон, со Александре Десплат со шест филмови, кој го презел компонирањето започнувајќи со Фантастичниот господин лисец.[93] Рандал Постер бил музички супервизор за сите филмови на Андерсон од Rushmore. Андерсон често ги пишувал неговите филмови заедно со различни писатели, вклучувајќи ги Овен Вилсон, Џејсон Шварцман, Ноа Баумбах, Роман Копола и Хуго Гинис. Други проектиВес Андерсон дизајнирал вагон за британскиот воз Пулман на Белмонд, кој започнал да сообраќа на 13 октомври 2021 година.[94] Наводи
Литература
Надворешни врски
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
.jpg)
Portal di Ensiklopedia Dunia
