Зелен клукајдрвец
Зелениот клукајдрвец (Picus viridis) е член на семејството клукајдрвци (Picidae). Има 4 подвидови кои се населени во повеќе делови од Европа и во западна Азија. Сите тие имаат зелени горни делови, побледо жолти долни делови, црвена круна и лента со црвен центар над мустаќите кај машките, а целосно црна кај женските клукајдрвци. Поголемиот дел од времето зелениот клукајдрвец го поминува во хранење со мравки на земјата и не клука по дрвјата толку често како другите клукајдрвци. Овој клукајдрвец е срамежлива птица, но често привлекува внимание со неговиот гласен повик. Гнездото им се наоѓа во дрвата; се снесуваат 5-6 јајца кои се изнесуваат по 19-20 дена. Зелениот клукајдрвец го има во Македонија. ОписЗелениот клукајдрвец е долг 30-36 см и има распон на крилјата 45-51 см. Двата пола се зелени горе и бледо-жолти долу, со жолт заден дел и црвена круна и тил; лентата над мустаќите има црвен центар кај машките, а темноцрн кај женките клукајдрвци и околу белото око се црни кај двата пола, освен кај P. v. подвид sharpei, каде е темносиво и само машките клукајдрвци имаат црна долна граница кај мустаќите. Младите клукајдрвци се целосно точкести и набраздени;[2] мустаќите им се темни, иако машките млади можат да имаат црвени пердуви околу почетокот на јуни или вообичаено околу јули или август.[3] Иако зелениот клукајдрвец е срамежлив и претпазлив, најчесто неговите гласни повици, познати како yaffling, се тие кои први привлекуваат внимание. Овој клукајдрвец „чука“ многу ретко (меко и брзо), а често испушта бучен 'клу-клу-клуик' извик додека лета. Звукот претставува гласни серии од 10-18 'клу' коишто стануваат за нијанса побрзи кон крајот и по малку се губи во висината.[2] . Женскиот клукајдрвец испушта помал 'пу-пу-пу-пу-пу-пу'.[4]. Летот им е брановиден, со 3-4 зафати на крилјата следени од кратко едрење кога крилјата се држат покрај телото.[5] Овој клукајдрвец е поистакнат од сличниот, но помал сив клукајдрвец заради неговите жолтеникави долни делови, и црни линии и „маската“ на лицето.[3] Во Европа, неговот зелен долен и жолт заден дел можат да доведат до негово мешање со сивиот клукајдрвец или дури со женската жолна, иако жолната е помала и повитка со потесни крилја и подолга опашка. Блиску поврзаниот,[5] многу сличен лавилантов клукајдрвец се наоѓа само во северозападна Африка.[2] Таксономија Зелениот клукајдрвец е член на редот клукајдрвци Piciformes, од семејството Picidae и родот Picus. Најпрво бил опишан од Carolus Linnaeus во 1758. Научното име му е добиено од грчкиот збоr pikos, што значи 'клукајдрвец', и латинскиот збор viridis, 'зелен'.[6] Има 4 подвидови,[5] со суптилни и најчесто ситни разлики помеѓу нив.[3]
Во едно ново истражување засновано на Митохондриската ДНК, кое истражува подвидови, било предложено секој од овие подвидови да се подели на 3 различни видови : P. viridis (Linnaeus, 1758), P. sharpei (Saunders, 1872) и P. innominatus (Sarudny & Loudon, 1905).[7] Распространетост и живеалиштеПовеќе од 75% од опсегот на распространетост на зелениот клукајдрвец е во Европа, со исклучок на некои од северните и источните места како Ирска, Гренланд и Макаронезија, а на другите места е широко распространет. Повеќе од половина од европската популација е во Франција, Шпанија и Германија, со доста голем дел и во Португалија, Велика Британија, Шведска, Русија, Хрватска, Романија и Бугарија.[8] Исто така се сретнува и во Азија.[5] Зелениот клукајдрвец има голем опсег на распространетост и проценет глобален степен на појава на 1-10 милиони квадратни километри, и популација во регионот од 920,000 до 2.9 милиони птици. Популацијата е постојана, така што овој вид клукајдрвец е сметан за помалку загрозен.[9] Овој вид е постојан [4] и единките многу ретко се селат на повеќе од 500 м, и тоа за време на сезоните за парење.[5] Комбинацијата од стари листопадни дрва за вгнездување и близината на плодни почви со изобилство од мравки, е од големо значење. Ова најчесто го наоѓаат во полуотворените пејзажи со мали шуми, живи огради, расфрлани стари дрва, рабови на шуми и заливни шуми. Прикладна околина за хранење се насадите, овоштарниците и тревниците. ПоведениеГнездење Гнездото на зелениот клукајдрвец е големо, но слично со тоа на другите клукајдрвци. Тоа може да биде неколку метри над земјата или на врвот на високо дрво; дабот, буката, врбата и овошните дрва се најпреферираните дрва за гнезда во западна и Средна Европа, и тополите на северот.[8] Дупката може да биде ископана во здраво или изгниено дрво, со влезна дупка од 60 мм x 75 мм. Внатрешната празнина може да биде 150 мм широка и до 400 мм длабока.[10] и најчесто работата околу правење гнездо им припаѓа на машките клукајдрвци кои ја извршуваат во период од 15 до 30 дена. Некои гнезда се употребуваат дури и повеќе од 10 години, но не секогш од истиот пар родители.[5]  Едно гнездо има од 4-6 бели јајца, кои се со димензии 31 x 23 мм и тежат 8.9 g секое, од кои само 7% се изведуваат. Откако последното јајце ќе се снесе, јајцата се инкубирааат околу 19-20 дена од двата родитела кои се менуваат на секои 1.5 до 2.5 часа.[5] Пилињата се голи и неспособни да се грижат за самите себеси по изведувањето, сè додека по 21–24 дена не добијат перја .[6] ИсхранаОсновната храна на зелениот клукајдрвец се мравките од родот Lasius и Formica[9] за кои употребува голем дел од своето време за хранење на земјата,[2] иако лови инсекти исто така и од гранки.[5] Издолжениот, цилиндричен измет на оваа птица многу често се состои целосно од остатоци од мравки.[10] Зелениот клукајдрвец прави сонди во земјата и ги лиже возрасните мравки и нивните ларви, од нивните гнезда во земјата.[5] Клукајдрвецов има јазик кој може да го завиткаат сè до задниот дел од нивната глава, исто така, јадат и мали влекачи.  При истражување на едно гнездо во Романија е откриено дека младите биле хранети со 10 видови мравки. За време на првите 10 дена, младите конзумирале отприлика 15g секое, за време 10-20 дена, 39.5g, и веќе од 20 ден, 49.3g. Седумте млади пилиња конзумирале просечно 1.5 милиони мравки, и какале пред секое напуштање на гнездото.[5] Клунот на младите им е релативно слаб и го употребуваат за колвање само во меки дрва.[5] За разлика од другите клукајдрвци,[11] јазикот на зелениот клукајдрвец е долг (10 см) и може да го завиткаат околу неговиот череп.[6] Овој клукајдрвец го нема скорбутот како кај останатите клукајдрвци од видот Dendrocopos и како кај црниот клукајдрвец[5] но е најчесто направен од лепливи секрети од зголемените плункови жлезди.[5] Тешко проодливиот снег им го отежнува хранењето на зелените клукајдрвци и може да резултрира со изумрување на голем број од овие клукајдрвци. По ваквиот налет на смрт потребни се добри 10 години за опоравување на популацијата.[9] Гнездата на мравките може да се најдат и под снегот; еден од овие клукајдрвци бил набљудуван копајќи дури 85 см со цел да стигне до гнездо на мравки.[5] Во културата'Професорот Јапл', дрвениот книжен карактер во детската анимирана серија од 1974 година Багпус,[12] е заснован на зелениот клукајдрвец.[13] 'Yaffle' бил меѓу многуте англиски народни имиња за зелениот клукајдрвец; другите за име ги употребуваат 'Насмеаниот Бетси', 'Јафингејл','Јапингејл' и 'Џек Икл'. Другите имиња, како дождовна птица, временски петел и влажна птица, ја сугерираат неговата способност да го предвиди доаѓањето на дожд.[14] Овој клукајдрвец го има на поштенската марка за неколку земји.[15] Зелениот клукајдрвец е поврзан со Клукајдрвската јаболковина, и неговата слика била употребена како реклама на производот.[16]
Наводи
Дополнителна литература
Литература
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
