Стримон (тема)
Тема Стримон (грчки: θέμα Στρυμόνος) ― римска воено-цивилна покраина (тема) сместена во денешна Егејска Македонија, со градот Сер како главен град. Основана веројатно од средината до крајот на 9 век, нејзината историја како административна историја била проверена, различно поделена и/или обединета со соседните теми. МестоположбаТемата го опфаќала регионот помеѓу реките Струма и Места, помеѓу Родопите и Егејското Море. Областа била стратешки важна. Темата не само што ги контролирала излезите на планинските превои од внатрешноста на Балканот во која надвладејувале Словените во крајбрежните рамнини на Македонија, туку и овде минувал големиот пат Вија Егнација, кој ја поврзуваше Тракија под контрола на Римската Империја со Солун, втор по големина град.[1][2] Регионот бил населен претежно со Словени од крајот на VII век па натаму, и задржал значително словенско население барем до 11 век.[3] Нејзини главни градови биле Сер, Филипи, Кавала и Хрисопол, додека можеби првично ги вклучувал и градовите Скеча и Мосинопол источно од Струма.[2][3] ИсторијаВо 8 век, Стримон бил клисура на Македонија.[4] Точниот датум на неговото основање како самостојна тема не е познат, но веројатно датира од првата половина на IX век.[5] Еден пасус во Теофан Исповедник датирана во 809 година може да значи дека постои веќе на тој датум, но неговиот управител не е вклучен во списокот на канцеларии познати како „Тактикон Успенски“ од ок. 842 година. Стратегот на Стримон првпат се појавува во „Клиторологион“ од 899 година, иако низа печати кои ги именуваат и архонтите и стратезите на Стримон, се познати од втората четвртина на 9 век.[1][3][5] Покрај тоа, серскиот епископ бил издигнат во архиепископ во приближно исто време, што е можен показател за воспоставување на тематска престолнина таму.[5] Неколку автори како францускиот истражувач на средновековната Римска Империја, Пол Лемерл го поддржуваат нејзиното создавање во доцните 840-ти, за време на противсловенските походи на Теоктист,[6] но историчарот Ворен Тредголд смета дека таа станало целосна тема ок. 896 година, за да се спротивстави на заканата на бугарскиот владетел Симеон I (вл. 893–927).[7] ![]() Кон крајот на 10 век, темата била поделена на два дела: правилен Стримон, исто така познат како Хрисеуба или Хрисаба (Χρυσεύβα/Χρυσάβα, според грчкиот научник Николаос Икономидес, хеленизиран облик на населеното место Крушево), и тема од Нов Стримон (Νέος Στρυμών). Последново е познато само преку Тактикон Икономидес од ок. 975 година. Икономидес го поистоветува или со делот од старата тема источно од Места, која подоцна била подигната на посебна тема како Болерон (грчки: Βολερόν), или со северен дел долж горна Струма, веројатно стекната по освојувањето на Бугарија на императорот Јован I Цимискиј (вл. 969–976) во 971 година.[3][8] Кон крајот на 10 век, се чини дека темата Стримон била обединета со онаа на Солун, а можеби и со Драговитија, додека во 11 век се појавува обединета со Болерон.[3] Темата продолжила да постои до освојувањето и узурпирањето на Римската Империја преку Четвртата крстоносна војна (1204 година), кога станала дел од краткотрајното латинско Солунско Кралство. Во 1246 година, откако никејскиот император Јован III Ватац (вл. 1221–1254) ја освоил Македонија, темата била повторно воспоставена како посебна покраина. Меѓутоа, во 14 век, таа повторно се појавува како комбинирана со други покраини како што се темите на Болерон и Солун или како тема „Сер и Стримон“.[3][9] Таа била трајно распуштена по освојувањето на регионот од страна на Српското Царство во 1340-тите, за време на римската граѓанска војна. Наводи
Извори
|
Portal di Ensiklopedia Dunia