မင်းတပ်တိုက်ပွဲ
မင်းတပ်တိုက်ပွဲသည် လက်ရှိမြန်မာ့ပြည်တွင်းစစ်တွင် အရပ်သားများနှင့် နိုင်ငံတော်စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီအကြား ပထမဆုံးသော အကြီးစားစစ်ရေးထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် မြန်မာနိုင်ငံအနောက်မြောက်ပိုင်း ချင်းပြည်နယ်၊ မင်းတပ်မြို့နှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ဒေသများတွင် ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဧပြီလနှင့် မေလတို့က ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ ဤတိုက်ပွဲသည် အမျိုးသားညီညွတ်ရေး အစိုးရက မေလ ၅ ရက်နေ့တွင် စစ်ကြေညာခြင်းမပြုမီ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးလမ်းကြောင်း တိုးပွားလာမှုကို ထင်ဟပ်စေခဲ့သည်။[၄] မင်းတပ်နှင့် မင်းတပ်မြို့နယ်သည် ပဋိပက္ခဒဏ်ခံရသော ဧရိယာအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေခဲ့ပြီး ဤတိုက်ပွဲသည် ထိုအချိန်မှစ၍ ချင်းပြည်နယ်တွင် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုများစွာထဲမှ တစ်ခုဖြစ်သည်။ နောက်ခံအခြေအနေ၂၀၂၁ မြန်မာနိုင်ငံ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ချင်းလူမျိုးများ စစ်ကောင်စီကို ခုခံတော်လှန်ရန်အဖွဲ့အစည်းအဖြစ် ချင်းဒေသကာကွယ်ရေးတပ်မတော် (CDF) ကို ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဧပြီလ ၄ ရက်နေ့တွင် ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။[၅] ဧပြီလ ၁ ရက်နေ့တွင် မင်းတပ်မြို့၌ အရပ်သား ခုခံတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များနှင့် စစ်ကောင်စီတို့အကြား ဖြစ်ပွားခဲ့သော ထိပ်တိုက်ရင်ဆိုင်မှုများကြောင့် စစ်ကောင်စီဘက်မှ ၁၅ ဦး သေဆုံးပြီး ခုခံတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဝင်တစ်ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ကြောင်း CDF ၏ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်များအရ သိရသည်။ CDF တရားဝင်ဖွဲ့စည်းပြီးနောက် ဧပြီလ ၁၀ ရက်နေ့တွင် တိုက်ပွဲများ ပြန်လည်စတင်ခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီဘက်မှ စစ်သည်သုံးဦး သေဆုံးခဲ့သည်။[၃] အချိန်မှတ်တမ်းပထမတိုက်ပွဲစစ်အာဏာရှင်ဆန့်ကျင်ရေး လှုပ်ရှားသူများ ဖမ်းဆီးခံရပြီးနောက် မင်းတပ်မြို့တွင် ဧပြီလ ၂၄ ရက်နေ့မှစတင်ကာ တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားလာခဲ့သည်။ CDF သည် အင်အားဖြည့်တင်းရန် ရောက်ရှိလာသော စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်းများကို ပုံမှန် ချုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။[၆] မင်းတပ်တိုက်ပွဲသည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ဖြစ်ပွားခဲ့သော ပထမဆုံး အကြီးစားလက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခ ဖြစ်လာခဲ့သည်။ တုံ့ပြန်သည့်အနေဖြင့် စစ်ကောင်စီသည် အစားအစာနှင့် ရေထောက်ပံ့ရေးများကို ဖြတ်တောက်ခဲ့ပြီး ဧပြီလ ၂၆ ရက်နေ့တွင် စစ်အုပ်ချုပ်ရေး ကြေညာခဲ့သည်။[၇] CDF တိုက်ခိုက်ရေးသမားများသည် ရိုးရာမုဆိုးသုံးရိုင်ဖယ်များကဲ့သို့သော လက်နက်အနည်းငယ်ဖြင့်သာ လက်နက်ကိုင်ထားသော်လည်း စစ်ကောင်စီတပ်များထက် အင်အားပိုများသည်။ ၎င်းတို့သည် မြေမျက်နှာသွင်ပြင်အပေါ် ၎င်းတို့၏ အသိပညာကိုလည်း အကျိုးရှိရှိ အသုံးပြုခဲ့သည်။[၅] တိုက်ပွဲသည် ဧပြီလ ၂၇ ရက်နေ့ အထိ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားခဲ့ပြီး အဆိုပါနေ့တွင် စစ်ကောင်စီက တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ခုနစ်ဦးကို လွှတ်ပေးခဲ့သော အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကို ပြုလုပ်ခဲ့သည်။[၆] သို့သော်လည်း စစ်ကောင်စီက ၎င်းတို့၏ စစ်သားများကို မင်းတပ်မြို့အတွင်းသို့ ဝင်ရောက်ခွင့်ပြုရန် တောင်းဆိုခဲ့သော်လည်း CDF က နောက်ထပ် တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ ငါးဦးကို လွှတ်ပေးရန် ဆက်လက်တောင်းဆိုခဲ့သောကြောင့် အခြေအနေသည် လုံးဝပြေလည်ခြင်းမရှိခဲ့ပေ။[၆] ဒုတိယတိုက်ပွဲဤတောင်းဆိုမှုများကြောင့် မင်းတပ်မြို့တွင် မေလ ၁၂ ရက်နေ့၌ တိုက်ပွဲများ ပြန်လည်စတင်ခဲ့သည်။[၇] မေလ ၁၂ ရက်နေ့တွင် တိုက်ပွဲများ ပြန်လည်ဖြစ်ပွားခဲ့ရာ စစ်ကောင်စီတပ်များသည် မြို့ကို မော်တာများနှင့် အခြားလက်နက်ကြီးများဖြင့် ပစ်ခတ်ခဲ့သည်။ CDF က စစ်ကောင်စီယာဉ်တန်း ၆ စီးကို ထပ်မံချုံခိုတိုက်ခိုက်ခဲ့ပြီး လက်နက်များ သိမ်းဆည်းကာ ယာဉ်တန်းကို ပြန်လှန်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ မေလ ၁၅ ရက်နေ့တွင် စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများနှင့်အတူ လက်နက်ကြီးများ ပစ်ခတ်ကာ မြို့ကို ဝင်ရောက်စီးနင်းခဲ့သည်။ ထို့ကြောင့် CDF သည် ထောင်နှင့်ချီသော ဒေသခံများနှင့်အတူ နောက်လာမည့် လှုပ်ရှားမှုများကို စီစဉ်ရန် ဆုတ်ခွာခဲ့သည်။ တိုက်ပွဲများသည် နံနက် ၆ နာရီခွဲခန့်မှ နံနက် ၈ နာရီခွဲခန့်အထိ ကြာမြင့်ခဲ့ကြောင်း သတင်းရရှိသည်။[၂] မေလ ၁၃ ရက်နေ့တွင် မြို့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့သည် စစ်ကော်စီကို ကနဦးက ဆန့်ကျင်ခဲ့သော်လည်း ရာထူးမှ ထုတ်ပယ်ခံခဲ့ရပြီး မြို့သည် စစ်ကောင်စီ၏ ထိန်းချုပ်မှုအောက်သို့ ပြန်လည်ရောက်ရှိခဲ့သည်။[၇][၈] မင်းတပ်မြို့ခံများ၏ ပြောကြားချက်အရ CDF မှ ၈ ဦး သေဆုံးပြီး ၂၀ ဦး ဒဏ်ရာရရှိခဲ့သည်။[၉] နောက်ဆက်တွဲအခြေအနေများစစ်တပ်ထံမှ ထွက်ပြေးခဲ့သော ဒေသခံအများစုမှာ အမျိုးသားများဖြစ်ကြပြီး စစ်တပ်က အမျိုးသားများကို ဖမ်းဆီးနေကြောင်း သတင်းရရှိခဲ့ကာ အချို့ကို လူသားဒိုင်းအဖြစ် အသုံးပြုခဲ့သည်ဟုလည်း စွပ်စွဲခဲ့ကြသည်။ အမျိုးသားအများအပြား မင်းတပ်မှ ထွက်ခွာသွားခဲ့သောကြောင့် အမျိုးသမီးများအပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ အကြမ်းဖက်မှုနှင့် ပစ္စည်းဥစ္စာများ လုယက်မှုများ ပိုမိုမြင့်တက်လာခဲ့ကြောင်း သတင်းပို့ခဲ့သည်။[၆] မင်းတပ်နှင့် မင်းတပ်မြို့နယ်သည် နောက်ပိုင်းနှစ်အနည်းငယ်ကြာအောင် ပဋိပက္ခဖြစ်ပွားရာနေရာအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဇူလိုင်လတွင် CDF သည် မင်းတပ်မြို့နယ်၊ မကွီအိမ်နူးရွာရှိ ရဲစခန်းတစ်ခုကို ထိန်းချုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ ထိုလနှောင်းပိုင်း ဇူလိုင်လ ၃၀ ရက်နေ့တွင် ဒေသတွင်းရှိ CDF တပ်ဖွဲ့များသည် တပ်မတော် (ကြည်း)မှ ဒုတိယဗိုလ်မှူးကြီး ဇော်ဇော်စိုးကို သတ်ဖြတ်ခဲ့ရာ ဩဂုတ်လတွင် မင်းတပ်အနီးရှိ ကားလမ်းတလျှောက်တွင် တိုက်ပွဲများ ပိုမိုဖြစ်ပွားခဲ့သည်။[၁၀] ၂၀၂၂ ခုနှစ်တွင် မင်းတပ်ရှိ CDF သည် ရက္ခိုင့်တပ်တော်မှ လေ့ကျင့်ရေးနှင့် လက်နက်များ ရရှိခဲ့သည်။[၁၁] ၂၀၂၄ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ချင်းညီနောင် စစ်ဆင်ရေးကြောင့် မင်းတပ်မြို့သည် စစ်ကောင်စီဆန့်ကျင်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ လုံးဝထိန်းချုပ်မှုအောက်သို့ ရောက်ရှိခဲ့သည်။[၁၂] တုံ့ပြန်မှုများမြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အမေရိကန်သံရုံးက ကြေညာချက်တစ်စောင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး "အရပ်သားများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှုများ ရပ်တန့်ရန် စစ်တပ်ကို တောင်းဆိုသည်" ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။[၁] ကိုးကား
|
||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
