சீசியம் பாசுபைடு

சீசியம் பாசுபைடு (Caesium phosphide) என்பது Cs₂P₅. என்ற என்ற மூலக்கூற்று வாய்ப்பாடு கொண்ட ஒரு கனிம வேதியியல் சேர்மமாகும்.^[1] சீசியம், பாசுபரசு, ஆகிய தனிமங்கள் சேர்ந்து இச்சேர்மம் உருவாகிறது.

வெற்றிடத்தில் தனிம பாசுபரசையும் சீசியத்தையும் சுடுகலனில் சூடுபடுத்துவதால் சீசியம் பாசுபைடு உருவாகும்.:^[2]

2Cs + 5P -> Cs₂P₅

இதேபோல உருகியநிலை பாசுபரசை சீசியம் ஐதரைடுடன் வினைபுரியச் செய்தாலும் சீசியம் பாசுபைடு உருவாகும்.

2CsH + 5P -> Cs₂P₅ + H₂↑

சீசியம் பாசுபைடு நாற்கோண கட்டமைப்புடன் P41 என்ற இடக்குழுவில் மஞ்சள் நிறப் படிகங்களை உருவாக்குகிறது.^[3] இது 300 ° செல்சியசு வெப்பநிலைக்கு வெப்பமடையும் போது பழுப்பு நிறமாகவும், திரவ நைட்ரசனுடன் சேர்த்து குளிர்விக்கும்போது நிறமற்றதாகவும் மாறும்.

மந்த வாயு வளிமண்டல சூழலில் 650 °செல்சியசு வெப்பநிலைக்கு வெப்பமடையும் போது சிதைவடையும்.

திரவ அமோனியாவில் சீசியம் பாசுபைடு கரையும்.

தண்ணீருடன் வினைபுரியும்போது பாசுபீனையும் ஐதரசனையும் விடுவிக்கிறது.^[4]