Аляксандр Сяргеевіч Дзям’яненка
Аляксандр Сяргеевіч Дзям’яненка (30 мая 1937, Свярдлоўск, СССР — 22 жніўня 1999, Санкт-Пецярбург, Расія) — савецкі і расійскі акцёр тэатра, кіно і тэлебачання, майстар дубляжу. Народны артыст РСФСР (1991)[4]. БіяграфіяНарадзіўся 30 мая 1937 года ў Свярдлоўску. У 1954 годзе, па заканчэнні свярдлоўскай школы № 37 з паглыбленым вывучэннем нямецкай мовы, паспрабаваў паступіць у МХАТ (прыёмная камісія прыязджала ў Свярдлоўск), але з-за хвалявання не змог. Тады ён паспяхова паступіў у Свярдлоўскі юрыдычны інстытут, правучыўся там паўгода, зразумеўшы, што гэтая прафесія яму не падыходзіць. Праз год разам з сябрамі адправіўся ў Маскву, дзе паступіў у дзяржаўны інстытут тэатральнага мастацтва. Бацькі атрымалі ад сына тэлеграму: «Перамога! Прыняты ў дзяржаўны інстытут тэатральнага мастацтва і Шчукінскае. Застаюся ў ГІТІСе». Дзяржаўны інстытут тэатральнага мастацтва Дзям’яненка скончыў у 1959 годзе. Студэнтам Дзям’яненка быў не самым лепшым. Вучыўся ён добра, але прапускаў шмат заняткаў. Яму ўсё даравалася, бо прафесар Іосіф Раеўскі вельмі любіў яго і верыў у поспех. Ужо на другім курсе ГІТІСа (майстэрня Рыгора Конскага) рэжысёры Аляксандр Алаў і Уладзімір Навумаў запрасілі Аляксандра на ролю Міці ў фільм «Вецер» — аптымістычную драму, якая завяршыла «камсамольскую» трылогію, распачатую фільмамі «Трывожная маладосць» і «Павел Карчагін». Гэтая праца Дзям’яненкі як акцёра-пачаткоўца прыцягнула ўвагу як гледачоў, так і кінематаграфістаў. Быў народжаны новы тып героя — сціплы інтэлігентны юнак, які здзяйсняе подзвіг. У 1959 годзе Аляксандр Дзям’яненка быў запрошаны ў Маскоўскі акадэмічны тэатр імя Уладзіміра Маякоўскага, дзе ён прапрацаваў 3 гады, але акцёра ўсё больш зацягвала кіно. У 1962 годзе ён пакінуў Маскву і тэатр імя Маякоўскага і пераехаў у Ленінград, дзе жыў і працаваў на кінастудыі «Ленфільм» да сваёй смерці. Па-першае, ён ужо пачаў удзельнічаць у здымках на «Ленфільме», а па-другое, у Маскве яму не было дзе жыць, а ў Ленінградзе давалі кватэру. Да таго ж Дзям’яненка проста не падабалася Масква. Яго шмат разоў клікалі ў маскоўскія тэатры, але ён ужо не хацеў вяртацца. Летам 1999 года стаяла моцная спякота. Аляксандр Дзям’яненка па патрабаванні дактароў рыхтаваўся да каранараграфіі, адцягваць якую было ўжо нельга. Аперацыю прызначылі на 1 верасня 1999 года, калі ўсе дактары планавалі вярнуцца з адпачынкаў і спякота павінна была спыніцца, але акцёр не дажыў да яе 10 дзён[5]. Ён памёр 22 жніўня 1999 года ў бальніцы ва ўзросце 62 гады. Дыягназ — ацёк лёгкіх, выкліканы каранарнай хваробай сэрца. 26 жніўня на пахаванне акцёра прыйшлі сотні людзей. Яго бацька Сяргей Пятровіч па стане здароўя і з-за сталага ўзросту, аднак, не змог прыехаць. Пахаваны Аляксандр Дзям’яненка ў Санкт-Пецярбургу на Серафімаўскіх могілках (13 участак). Ролі ў кіноУ кіно акцёр дэбютаваў роляй, якая прыцягнула да Аляксандра Дзям’яненкі ўвагу і гледачоў, і рэжысёраў — у карціне Аляксандра Алава і Уладзіміра Навумава «Вецер», якая выйшла на экраны ў 1958 годзе. У гэтых жа рэжысёраў Дзям’яненка зняўся ў фільме «Свет уваходзіць» (1961), дзякуючы гэтай ролі пра яго даведаліся за мяжой — стужка была адзначана некалькімі прэміямі на кінафестывалі ў Венецыі. На «Ленфільме» Аляксандр зняўся ў кінааповесці Уладзіміра Вянгерава «Парожні рэйс» (1962), дзе сыграў маладога журналіста цэнтральнай газеты Сіроткіна, які раскрывае махінацыі; у дэтэктыве Мікалая Разанава «Дзяржаўны злачынец» — следчага па асабліва важных справах Андрэя Паліканава, які расследаваў справу ваеннага злачынца. Так, ролю за роляй, Аляксандр заваёўваў папулярнасць сярод гледачоў. На Свярдлоўскай кінастудыі Дзям’яненка зняўся ў фільме «Угрум-рака» ў ролі прыказчыка Іллі Сахатых. Камедыі Леаніда ГайдаяРолю Шурыка ў фільме Леаніда Гайдая «Аперацыя „Ы“ і іншыя прыгоды Шурыка» прынесла акцёру поспех. Гайдай праз два гады зняў працяг прыгод упадабанага гледачам героя — «Каўказская паланянка, або Новыя прыгоды Шурыка». А ў 1973 годзе выйшла камедыя «Іван Васілевіч мяняе прафесію». Ролі на тэлебачанніКінарэжысёры неўзабаве перасталі прапаноўваць Дзям’яненку цікавыя ролі. Ад гэтага яго выратавала тэлебачанне, дзе Дзям’яненка выступаў у самых нечаканых вобразах і нават удзельнічаў ў моноспектаклях, сярод якіх «Кумір» Дзюрэнмата, «Чарадзейная ноч» Славаміра Мрожака, «Да самой сутнасці» і «Сем крыжыкаў у запісной кніжцы» Жоржа Сіменона. Дзям’яненка здолеў стварыць запамінальныя вобразы ў некалькіх фільмах у рэжысёраў, якіх цікавіў выдатны драматычны талент акцёра, — у «Угрум-рака» і ў «Настаўніку спеваў» Навума Бірмана. Акрамя таго, акцёр шмат працаваў у тэатры, здымаўся на тэлебачанні, агучваў мультфільмы. У 1968 годзе на ленінградскім тэлебачанні Аляксандр Дзям’яненка паставіў кароткаметражны фільм «Святая хлусня». У сярэдзіне 1990-х гадоў здымаўся ў першым расійскім сіткаме «Клубнічка». АгучваннеАляксандр Дзям’яненка быў адным з вядучых акцёраў дубляжу — яго голасам казаў Данатас Банёніс, а таксама замежныя акцёры Амар Шарыф, Жан-Поль Бельмандо, Уга Тоньяцци, Роберт Дэ Ніра, Стыў Бушам, Джон Войт і многія іншыя[6]. Ролі ў тэатрыУ тэатры Дзям’яненка больш выступаў у антрэпрызах. З 1984 года да апошніх дзён быў артыстам пецярбургскага Тэатра камедыі імя Н. П. Акімава, дзе сыграў некалькі яркіх роляў. Апошнія працы на сцэне — спектакль «Дон Пэдра» (рэж.: Г. Казакова) граў на сцэне тэатра сумесна з Міхаілам Свеціным, таксама працаваў у «Прытулку камедыянта» і Маскоўскім акадэмічным тэатры імя У. Маякоўскага. У сярэдзіне 1990-х у Тэатра камедыі імя Н. П. Акімава змяніўся галоўны рэжысёр — прыйшла Таццяна Казакова, у якой былі свае планы, і Дзям’яненка ў іх не ўваходзіў. Тады ён перайшоў у пецярбургскі тэатр «Прытулак камедыянта», дзе адразу сыграў у двух спектаклях, якія сталі падзеяй у тэатральным жыцці Санкт-Пецярбурга. Апошнія гады акцёр з поспехам працягваў іграць на сцэне гэтага тэатра. Сям’я
Узнагароды
Памяць
Крыніцы
Спасылкі
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
