Аляксандр Ягоравіч Штаўберт

Аляксандр Ягоравіч Штаўберт
Аляксандр Ягоравіч Штаўберт
Дата нараджэння	1780
Месца нараджэння	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя;
Дата смерці	1843
Месца смерці	Санкт-Пецярбург, Расійская імперыя;
Грамадзянства	Расійская імперыя;
Альма-матар	Імператарская Акадэмія мастацтваў (1801);
Працы і дасягненні
Працаваў у гарадах	Пецярбург, Бабруйск, Гатчына
Архітэктурны стыль	Класіцызм
Горадабудаўнічыя праекты	Бабруйск
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксандр Ягоравіч Штаўберт (1780 — 1843, г. Санкт-Пецярбург) — рускі архітэктар, прадстаўнік класіцызму, у асноўным працаваў у Санкт-Пецярбургу.

Біяграфія

Нарадзіўся ў 1780 годзе ў обер-афіцэрскай сям’і. У 1788—1801 гг. вучыўся ў Імператарскай Акадэміі мастацтваў у А. Д. Захарава. Пасля заканчэння выкладаў у 2-м шляхецкі кадэцкі корпус і служыў у Інжынерным дэпартаменце Ваеннага міністэрства. У 1827 — абраны Акадэміяй мастацтваў ганаровым вольным супольнікам.

Памёр у 1843 годзе. Пахаваны на Смаленскіх праваслаўных могілках (руск.) (бел. у Санкт-Пецярбургу.

Творчасць

У Пецярбургу

па праекце А. Н. Вараніхіна — Царква прападобнага Макарыя Егіпецкага ў Горным інстытуце^[1]
Ваенна-сіроцкі дом (руск.) (бел. (Маскоўскі праспект (руск.) (бел., 17) — першы буйны праект А. Я. Штаўберта, 1806—1809 гг.^[2]
Дом дырэктара Канстанцінаўскага ваеннага вучылішча (Фантанкі наб., 112) — 1806—1809 гг.^[3]
шпіталь лейб-гвардыі Фінляндскага палка (руск.) (бел. (Вялікі пр. В. В. (руск.) (бел., 65) — 1818-20 гг.^[4]
будынак Жаночай гімназіі Петрышуле (руск.) (бел. (Малая Канюшанная (руск.) (бел., 5) — 1819—1820 гг.
будынак Мікалаеўскага кавалерыйскага вучылішча (руск.) (бел. (Лермантаўскі пр. (руск.) (бел., 54) — 1822-25 гг.
Каравульны дом у Галернай гавані (руск.) (бел. (Шкіперская пратока (руск.) (бел., 21) — 1825—1826 гг.^[5]
Манеж Школы гвардзейскіх падпрапаршчыкаў (Казанская вул. (руск.) (бел., 37) — 1828 г.^[6]
будынак Марской турмы на в. Новая Галандыя (руск.) (бел. (наб. р. Мойкі, 103) — 1828-29 гг.
Жаночае Елізавецінскае вучылішча (руск.) (бел. (13-я Лінія Васільеўскага вострава (руск.) (бел., 14) — 1827—1828 гг.^[7]
Міхайлаўскае артылерыйскае вучылішча (руск.) (бел. (Арсенальная набярэжная (руск.) (бел., 15) — 1829 г.
в 1829—1834 гг. па праекце К. І. Росі будаваў будынак Сената і Сінода
Казармы лейб-гвардыі егерскага палка (Рузоўская вуліца (руск.) (бел., 14,16,18) — 1830-е гг^[8].
будынак Петрапаўлаўскай бальніцы (вул. Льва Талстога (руск.) (бел., 4) — 1832-35 гг.
комплекс казармаў лейб-гвардыі Маскоўскага палка (руск.) (бел. (Вялікі Сампсоніеўскі праспект (руск.) (бел., 59, 61-а, 63) — пабудаваны ў 1833-36 гг. сумесна з архітэктарам В. І. Берэцці (руск.) (бел..
казармы Дваранскага палка (вул. Чырвонага курсанта, 21 — Піянерская вул. (руск.) (бел., 28) — 1833-37 гг.^[9]
Мікалаеўскі ваенны шпіталь (Сувораўскі пр. (руск.) (бел., 63) — 1835-40 гг.^[10]

і інш.

Беларусь

Захаваўся праектны план Бабруйска 1818 года за аўтарствам А. Штаўберта^[11]^[12].

Асобныя пабудовы: казармы, жылыя дамы, 2 шпіталі, сабор А. Неўскага^[13], Свята-Георгіеўская царква^[14] і інш. пабудовы (1827) на яе тэрыторыі, Мінская і Слуцкая брамы, казармы, гасціны двор на Кобрынскім фарштаце (1836) і інш. пабудовы ў Брэсцкай крэпасці^[13].

Іншыя працы

Сабор Іаана Прадцечы Раства ў Шлісельбургскай крэпасці (руск.) (бел.
Будынак Гарадавога шпіталя (руск.) (бел. у г. Гатчыне (вул. Кіргетава, 1) — 1820—1822 гг.^[15]
Манеж Царыцынскага палка ў Ямбургу (г. Кінгісеп, пр. Карла Маркса, 3б) — 1830-38 гг., будаўнік-архітэктар Трэндленбург^[16].
праект цагляных колцавых казармаў у Брэсце — 1835 г.
праект гасцінага двара на Кобрынскім фарштаце — 1836 г^[11]^[17].
праект сабора на параднай плошчы Брэст-Літоўскай крэпасці — 1836 г^[11]^[18].
праект арыштанцкіх казармаў у Омску^[19] — 1830-31 гг.
Будынкі прысутных месцаў і гімназіі ў Дынабургу (цяпер Даўгаўпілс)

і інш.

Зноскі

↑ Горное училище — Горный институт (руск.)
↑ Императорский военно-сиротский дом — Константиновское артиллерийское училище — Высшее артиллерийское училище (руск.)
↑ Дом директора Константиновского военного училища (руск.)
↑ Госпиталь лейб-гвардии Финляндского полка (руск.)
↑ Караульный дом в Галерной гавани (руск.)
↑ Манеж Школы гвардейских подпрапорщиков (руск.)
↑ Женское Елизаветинское училище — Елизаветинский женский институт (руск.)
↑ Новые Егерские казармы (руск.)
↑ Казармы Дворянского полка — Военно-космическая академия (руск.)
↑ Николаевский военно-сухопутный госпиталь (руск.)
↑ ^а ^б ^в Чантурия, Ю. В. Классицистическая реконструкция городов Витебской и Могилевской губерний // Белорусское градостроительное искусство: средневековое наследие, ренессанс, барокко, классицизм в системе европейского зодчества. — Мн: Беларуская навука,, 2017. — С. 302. — 503 с. — 500 экз. — ISBN 978-985-08-2145-4.
↑ РДВГА (руск.) (бел., ф. 349, воп. 3. спр. 5979.
↑ ^а ^б Штаўберт Аляксандр Ягоравіч // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
↑ Царква ў імя Святога велікамучаніка Георгія Перамоганосца (Бабруйск, горад; Магілёўская вобласць)
↑ «При деревне Гатчине госпиталь» (руск.)
↑ Манеж Архівавана 6 жніўня 2010. (руск.)
↑ РДВГА (руск.) (бел., ф. 349, воп. 4. спр. 8001.
↑ РДВГА (руск.) (бел., ф. 349, воп. 4. спр. 8011 і 8012.
↑ Артиллеристский цейхгауз (руск.)

Літаратура

Штаўберт Аляксандр Ягоравіч // Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік / Беларус. Энцыкл.; Рэкал.: А. А. Воінаў і інш. — Мн.: БелЭн, 1993. — 620 с. — 10 000 экз. — ISBN 5-85700-078-5.
Антонов В. В. Петербург. Новое о старом. — М.: Центрполиграф, 2010 г.
Зодчие Санкт-Петербурга: XIX — начало XX века / Сост. В. Г. Исаченко. — СПб., 1998 г.
Кириков Б. М., Штиглиц М. С. Петербург немецких архитекторов: От барокко до авангарда. — СПб., 2002 г.