Барэйкаўшчына (Літва)

Вёска
Барэйкаўшчына
літ.: Bareikiškės
Музей Уладзіслава Сыракомлі
Музей Уладзіслава Сыракомлі
Краіна
Павет
Раён
Сянюнія
Каардынаты
Насельніцтва
  • 62 чал. (2001)
Часавы пояс
Барэйкаўшчына на карце Літвы
Барэйкаўшчына (Літва) (Літва)
Барэйкаўшчына (Літва)

Барэйкаўшчына[1][2], таксама Барэ́йкішкес (літ.: Bareĩkiškės)— вёска ў Віленскім раёне Віленскага павета Літвы, уваходзіць у склад Рукойненскай сянюніі. Месціцца на трасе Вільня — Мінск за 14 км ад Вільні.

Гісторыя

Ранняя гісторыя

Барэйкаўшчына на малюнку Фердынанда Рушчыца, 1912 г.

У пачатку XVI стагоддзя маёнтак належаў Казіміру Адамовічу[3]. Пазней уласнасць Сапегаў[4].

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай 1795 года Барэйкаўшчына апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Віленскім павеце. У ХІХ стагоддзі гэта быў невялікі хутар, з 1830 года належаў графу Бенедыкту Тышкевічу. Вёска прынамсі да канца ХІХ стагоддзя адносілася да маёнтка Чорнае[5] роду Тышкевічаў гербу Ляліва немежанскага ключа[6]. У сярэдзіне ХІХ стагоддзя сядзіба была ў распараджэнні кухара Тышкевічаў[4].

З 23 красавіка 1853 года і да сваёй смерці ў 1862 годзе маёнтак арандаваў Уладзіслаў Сыракомля[7]. Па смерці Сыракомлі маёнтак арандавалі Наркевічы. У часы Сыракомлі маёнтак меў 2,5 валокі зямлі і лугоў і 2 прыгонных. У 1909 годзе – 5 валок[6].

За часамі Першай сусветнай вайны з 1915 года тэрыторыя акупаваная войскамі Германскай імперыі.

Найноўшы час

25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай тэрыторыя абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі[8]. У пачатку 1919 года тэрыторыя занята Чырвонай Арміяй[9]. З 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР, у канцы сакавіка заняты польскімі войскамі.

У 1920 годзе Барэйкаўшчына апынулася ў Сярэдняй Літве, з 1922 года ў складзе Польшчы. У беларускай гістарыяграфіі землі вядомыя як Заходняя Беларусь.

У другой палове верасня 1939 года Барэйкаўшчына занята Чырвонай Арміяй, 10 кастрычніка 1939 года паводле дагавора з СССР тэрыторыя Віленскай вобласці перададзена Літве. З 1940 года ў Літоўскай ССР.

У Другую сусветную вайну з чэрвеня 1941 года да ліпеня 1944 года пад акупацыяй Германіі.

З 1990 года ў складзе адноўленай незалежнай Літвы.

Насельніцтва

Дынаміка насельніцтва з 1905 па 2021
1905[10] 1931[11] 1959пер.[12] 1970пер.[13] 1979пер.[14]
106 124 127 81 85
1984[15] 1989пер.[16] 2001пер.[17] 2011пер.[18] 2021[19]
69 54 62 78 89

Славутасці

  • Сядзіба
  • Помнік Уладзіславу Сыракомлю

Вядомыя асобы

Помнік Уладзіславу Сыракомлю

Крыніцы

  1. 200 гадоў таму нарадзіўся Уладзіслаў Сыракомля . Наша Слова штодзень (4 кастрычніка 2023). Праверана 12 сакавіка 2025.
  2. Каратынскі Вінцэсь Аляксандравіч - Беларусь у асобах i падзеях. bis.nlb.by. Праверана 12 сакавіка 2025.
  3. svetaine.lt. A może do Borejkowszczyzny?. www.litwaprzewodnik.com. Праверана 14 сакавіка 2025.
  4. а б Borejkowszczyzna. dworypogranicza.pl. Праверана 14 сакавіка 2025.
  5. SgKP 1900, s. 201.
  6. а б Napoleon (1860-1929) Rouba Przewodnik po Litwie i Białejrusi. — Wydawnictwo Kurjera Litewskiego, 1909.
  7. Elżbieta Kiślak: Syrokomla Władysław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. 46. Warszawa – Kraków: Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, 2009, s. 300–308. ISBN 978-83-88909-76-4.
  8. Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — 270 с., іл. с. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 18.
  9. Вялікі гістарычны атлас Беларусі : у 4 т. / Дзяржаўны камітэт па маёмасці Рэспублікі Беларусь, Рэспубліканскае унітарнае прадпрыемства «Белкартаграфія»; рэдкалегія: В. Л. Насевіч (галоўны рэдактар) [і інш.]. — Мінск: Белкартаграфія. — Т. 4 / [рэд. В.Л. Насевіч]. — 270 с., іл. с. — ISBN 978-985-508-476-2. С. 20.
  10. Гошкевич И. И. Виленская губернія: Полный списокъ населенныхъ мѣстъ со статистическими данными о каждомъ поселеніи, составленный по оффиціальнымъ свѣдѣниямъ. – Вильна, 1905.
  11. Wykaz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, tom I: Województwo wileńskie. – Warszawa, Główny urząd statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, 1938.
  12. Boreikiai. Mažoji lietuviškoji tarybinė enciklopedija  (літ.), T. 1 (A–J). Vilnius, Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1966, 253 psl.
  13. Lietuvos TSR kaimo gyvenamosios vietovės 1959 ir 1970 metais (Visasąjunginių gyventojų surašymų duomenys). Vilnius: Centrinė statistikos valdyba prie Lietuvos TSR Ministrų tarybos, 1974.
  14. Lietuvos TSR kaimo gyvenamosios vietovės (1979 metų Visasąjunginio gyventojų surašymo duomenys). Vilnius: Lietuvos TSR Centrinė statistikos valdyba, 1982.
  15. Bareikiškės. Tarybų Lietuvos enciklopedija[lt], T. 1 (A-Grūdas). Vilnius, Vyriausioji enciklopedijų redakcija, 1985, 209 psl.  (літ.)
  16. Kaimo gyvenamosios vietovės (1989 metų Visuotinio gyventojų surašymo duomenys). Vilnius: Lietuvos Respublikos Statistikos departamentas, 1993.
  17. Vilniaus apskrities gyvenamosios vietovės ir jų gyventojai. Vilnius: Statistikos departamentas, 2003.
  18. Gyventojai gyvenamosiose vietovėse: Lietuvos Respublikos 2011 metų gyventojų ir būstų surašymo rezultatai. Vilnius: Statistikos departamentas, 2013. Suarchyvuota 2022-04-08.
  19. Gyventojai gyvenamosiose vietovėse: Lietuvos Respublikos 2021 metų gyventojų surašymo rezultatai. Vilnius: Statistikos departamentas, 2022.

Літаратура

Спасылкі

Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya