Завод дакладнай электрамеханікі

Завод дакладнай электрамеханікі
Завод дакладнай электрамеханікі
Тып	унітарнае прадпрыемства
Заснаванне	27 мая 2009
Краіна	Беларусь
Размяшчэнне	Мінская вобласць
Адрас	Дзяржынскі раён, в. Станькава, Ваенная вул., д. 24/1
Ключавыя постаці	Андрэй Дуброўскі, Андрэй Абрамаў
Галіна	прамысловасць
Прадукцыя	трэнажоры для ваеннай тэхнікі, рэактыўныя сістэмы залпавага агню
Паслугі	спадарожнікавая сувязь, рамонт ракетаў і снарадаў
Матчына кампанія	Дзяржаўны ваенна-прамысловы камітэт Рэспублікі Беларусь
Сайт	ztem.by/by

РВУП «Заво́д дакла́днай электрамеха́нікі» («ЗДЭМ») — дзяржаўнае абароннае прадпрыемства Беларусі, заснаванае ў маі 2009 года ў вёсцы Станькава Дзяржынскага раёна (Мінская вобласць).

Галаўная сядзіба размяшчаецца ў Мінску па вул. Кульман, д. 2/1^[2]. На 2019 год прадпрыемства: 1) вырабляла электронныя трэнажоры для бранятанкавай тэхнікі, перанасных зенітна-ракетных комплексаў (ПЗРК), процітанкавых кіраваных ракет (ПТКР) і стралковай зброі; 2) распрацоўвала ўзбраенні і боепрыпасы, у тым ліку рэактыўнах сістэм залпавага агню (РСЗА) «Паланэз»; 3) утылізавала, мадэрнізавала і рамантавала ўзбраенне і ваенную тэхніку; 4) аказвала паслугі спадарожнікавай сувязі радыёстанцыям і тэлеканалам^[3].

Вырабы і паслугі

На 2019 год УП «Завод дакладнай электрамеханікі» выпускаў:

радыёкіраваныя мішэнныя ўстаноўкі, ракеты-мішэні на аснове зенітных кіраваных ракет (ЗКР) 5В27 ЗРК С-125, 5Я23 (20ДСУ) ЗРК С-75, 3М8 ЗРК «Круг» і 9М33 ЗРК «Аса», паветраныя мішэні на аснове рэактыўных снарадаў 9М22У, 9М28 і 9М521МБ РСЗА «Град»;
электронныя трэнажоры «Сокал М2П» для стралковай зброі і «Сокал-ПТКР» для пуску процітанкавых кіраваных ракет (ПТКР) 9М111, 9М113 і 9М115;
трэнажоры для экіпажаў, кіроўцаў і наводчыкаў баявых машын дэсанту і пяхоты БМД-1, БМП-1 і БМП-2, самаходных артылерыйскіх установак САУ 2С1 (2С3, 2С5), а таксама танкаў Т-55, Т-62 і Т-72^[4].

Таксама завод мадэрнізаваў і рамантаваў:

аскепкава-фугасныя рэактыўныя снарады калібрам 122 міліметры для РСЗА «Град», «Смерч» і «Ураган»;
кантрольна-выпрабавальныя рухомыя станцыі (КВРС) 5К21 і В2-75М;
процітанкавыя кіраваныя ракеты (ПТКР);
6 відаў зенітных кіраваных ракет (ЗКР) — 9М37 для зенітнага ракетнага комплексу (ЗРК) «Страла-10», 3М8 для ЗРК «Круг», 9М29 і 9М39 (9М313, 9М32) для перанаснога ЗРК «Ігла» («Ігла-1», «Страла-2»), 5В27 для ЗРК С-125 і 5Я23 (20Д) для ЗРК С-75;
4 віды авіяцыйных кіраваных ракет — P23, P24, P60 і P73;
5 відаў авіяцыйных некіраваных ракет — С5, С8, С13, С24 і С25^[4].

Паслугі спадарожнікавай сувязі аказваліся праз спадарожнік «Белінтэрсат-1»^[5].

Абсталяванне

На 2019 год завод меў:

5-восевы станок для загатовак памерам да 80х55 см і вагой да 800 кг;
ветрыкальны металарэжучы станок для загатовак памерам да 120х60х50 см і вагой да тоны;
такарна-фрэзеровачны станок для вырабаў дыяметрам да 65 см і даўжынёй да 150 см;
вібрацыйную выпрабавальную сістэму «AIT» мадэлі ТV59349 LS-440 ад нямецкага ТАА «Тыра» (Шалькаў, зямля Цюрынгія), што мела дыяметр стала 44 см;
кліматычную камеру КТ-ЦХВ-750 памерам 50х60х250 см для гадзіннага выпрабавання тэмпературай ад −60 °C да +60 °C і вільготнасцю ад 10 % да 98 %;
фарбавальна-сушыльную камеру памерам 10х4х3,5 м;
3 іншыя станкі — ветрыкальны кантрольна-фрэзерны, універсальны такарна-вінтарэзны і вертыкальна-свідравальны^[4].

Гісторыя

27 мая 2009 года ў вёсцы Станькава Дзяржынскага раёна (Мінская вобласць) заснавалі УП «Завод дакладнай электрамеханікі». 29 верасня 2010 года галоўны інжынер «ЗДЭМ» Андрэй Курылкін быў ўзнагароджаны медалём «За працоўныя заслугі»^[6]. Увосень 2012 года прадпрыемства заключыла кантракт на пастаўку ад Кітайскай прамысловай карпарацыі «Вялікая сцяна» (Пекін) Нацыянальнай сістэмы спадарожнікавай сувязі і вяшчання Рэспублікі Беларусь^[7]. Экпартна-імпартны банк Кітая вылучыў пад кантракт пазыку. У ліпені 2013 года «ЗДЭМ» пачаў будаваць у Станькаве наземны комплекс кіравання (НКК) геастанцыянарным спадарожнікам^[8]. За 2014 год УП «Завод дакладнай электрамеханікі» працягнула тэрмін службы 10 000 ракет^[9].

15 студзеня 2016 года з кітайскага касмадрома Січан^[ru] (правінцыя Сычуань) у арбітальную пазіцыю 51,5° усходняй даўгаты запусцілі спадарожнік «Белінтэрсат-1», які забяспечыў пакрыццё Усходняга паўшар’я Зямлі^[8]. У 2016 годзе «Завод дакладнай электрамеханікі» паставіў ва Узброеныя сілы Рэспублікі Беларусь першыя комплексы рэактыўнай сістэмы залпавага агню (РСЗА) «Паланэз» з далёкасцю стральбы да 200 кіламетраў, якія заступілі на баявое дзяжурства ў жніўні 2016 года^[10]. 3 жніўня 2016 года два супрацоўнікі заводу — вядучы інжынер Ігар Данцоў і намеснік галоўнага канструктара Юрый Чорны — былі ўзнагароджаны ганаровымі граматамі Савета міністраў Рэспублікі Беларусь за значны ўклад у стварэнне і паспяховае выпрабаванне айчыннага ракетнага комплексу «Паланэз»^[11].

8 красавіка 2019 года кіраўнікі «ЗДЭМ» і расійскага УП «Касмічная сувязь» (Масква) Анатоль Ваньковіч і Юрый Прохараў падпісалі Пагадненне аб супрацы, што прадугледжвала перавод загрузкі з «Белінтэрсату-1» па заканчэнні тэрміна службы ў 2031 годзе на сумесны спадарожнік «Экспрэс-АМУ6» у арбітальнай пазіцыі 53° усходняй даўгаты, які бакі дамовіліся стварыць^[12].

Міжнародныя санкцыі

У лістападзе 2022 года завод трапіў пад санкцыі Канады, у лютым 2024 года — пад санкцыі Вялікабрытаніі^[13].

27 сакавіка 2025 года завод трапіў у санкцыйны спіс Еўрапейскага саюза^[14].

Дырэктары

Анатоль Сцяпанавіч Ваньковіч (з лістапада 2012)^[15]
Юрый Мікалаевіч Чорны

Зноскі

↑ "Пра нас". УП «Завод дакладнай электрамеханікі». 2019. Архівавана з арыгінала 9 ліпеня 2019. Праверана 8 ліпеня 2019.
↑ Кантакты (нявызн.)(недаступная спасылка). УП «Завод дакладнай электрамеханікі» (30 красавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 8 ліпеня 2019. Праверана 8 ліпеня 2019.
↑ РВУП «Завод дакладнай электрамеханікі» (нявызн.)(недаступная спасылка). Дзяржаўны ваенна-прамысловы камітэт Рэспублікі Беларусь (30 красавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 8 чэрвеня 2019. Праверана 8 ліпеня 2019.
↑ ^а ^б ^в Магчымасці прадпрыемства (нявызн.)(недаступная спасылка). УП «Завод дакладнай электрамеханікі» (30 красавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 2 лютага 2019. Праверана 8 ліпеня 2019.
↑ Параметры якасці (нявызн.). Праект «Белінтэрсат» (30 красавіка 2019). Праверана 9 ліпеня 2019.
↑ Дзяржаўнымі ўзнагародамі Беларусі адзначаныя 42 работнікі розных сфераў дзейнасці (нявызн.). Газета «Звязда» (2 кастрычніка 2010). Праверана 9 ліпеня 2019.
↑ Лукашэнка: Галоўнае для мяне — бяспека грамадзян і абараназдольнасць краіны (нявызн.)(недаступная спасылка). БелаПАН (12 красавіка 2016). Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2019. Праверана 9 ліпеня 2019.
↑ ^а ^б Гісторыя праекта (нявызн.). Праект «Белінтэрсат» (30 красавіка 2019). Праверана 9 ліпеня 2019.
↑ Лукашэнка: Беларусь у ваеннай сферы будзе і ў далейшым прытрымлівацца толькі абарончай стратэгіі (нявызн.)(недаступная спасылка). Беларускае тэлеграфнае агенцтва (3 лістапада 2015). Архівавана з першакрыніцы 9 ліпеня 2019. Праверана 9 ліпеня 2019.
↑ Чвэрць стагоддзя — на варце міру і незалежнасці (нявызн.). Першы Нацыянальны канал Беларускага радыё (20 сакавіка 2017). Праверана 9 ліпеня 2019.(недаступная спасылка)
↑ Андрэй Кабякоў. Пастанова Савета міністраў Рэспублікі Беларусь ад 3 жніўня 2016 года № 610 «Аб узнагароджанні Ганаровай граматай Савета міністраў Рэспублікі Беларусь» (нявызн.). Нацыянальны цэнтр заканадаўства і прававой інфармацыі Рэспублікі Беларусь (6 жніўня 2016). Праверана 28 студзеня 2025.
↑ ФДУП «Касмічная сувязь» (Расія) і РВУП «Завод дакладнай электрамеханікі» (Беларусь) падпісалі пагадненне аб супрацоўніцтве ў галіне спадарожнікавай сувязі (нявызн.). Праект «Белінтэрсат» (8 красавіка 2019). Праверана 9 ліпеня 2019.
↑ Республіканське виробниче унітарне підприємство "Завод точної електромеханіки" (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 28 лютага 2023. Праверана 28 лютага 2023.
↑ COUNCIL IMPLEMENTING DECISION (CFSP) 2025/632 of 27 March 2025
↑ Создатели ракетного арсенала

Спасылкі

Звароты грамадзян (нявызн.)(недаступная спасылка). УП «Завод дакладнай электрамеханікі» (30 красавіка 2019). Архівавана з першакрыніцы 8 ліпеня 2019. Праверана 8 ліпеня 2019.
Навіны Архівавана 8 ліпеня 2019.