Нацыянальная акадэмія навук Казахстана

Нацыянальная акадэмія навук Рэспублікі Казахстан (каз.: Қазақстан Республикасының Ұлттық Ғылым академиясы) — казахстанскі цэнтр фундаментальнай навукі, найвысокая навуковая арганізацыя Казахстана.

Заснавана 1 чэрвеня 1946 года на базе Казахскага філіяла Акадэміі навук СССР. Цэнтральны офіс знаходзіцца ў Алма-Аце.

З кастрычніка 2003 года прэзідэнтам акадэміі з'яўляецца Мурат Журынавіч Журынаў.

Навуковыя ўстановы з'явіліся на тэрыторыі Казахстана ў пачатку XX стагоддзя. Спачатку гэта былі сельскагаспадарчыя і насенняводчыя навуковыя станцыі.

У 1925 годзе ў Алма-Аце адкрыўся санітарна-бактэрыялагічны інстытут.

У 1932 годзе была створана казахстанская база Акадэміі навук СССР, якая ў 1938 годзе была ператворана ў Казахскі філіял Акадэміі навук СССР (КАЗАН СССР), у якім перад пачаткам Вялікай Айчыннай вайны працавалі 100 навуковых супрацоўнікаў, у тым ліку 3 доктара і 14 кандыдатаў навук.

Да пачатку 40-х гадоў XX стагоддзя ў рэспубліцы працавалі 12 ВНУ, 11 навукова-даследніцкіх і праектна-тэхналагічных арганізацый, 2 праектныя інстытуты, 2 сельскагаспадарчыя доследныя станцыі, 6 завадскіх навукова-даследніцкіх і канструктарскіх падраздзяленняў, батанічны сад і заалагічны парк у горадзе Алма-Ата.

31 мая 1946 года была прынята пастанова «Пра ўстанову Акадэмію навук Казахскай ССР».

За гады існаванні калектывам навукоўцаў і спецыялістам прадпрыемстваў Казахскай ССР за распрацоўку і ўкараненне дасягненняў навукі і тэхнікі былі прысуджаны Ленінскія і Дзяржаўныя прэміі.

У пачатку 90-х крызіс у эканоміцы і скарачэнне аб'ёмаў фінансавання навукі, а таксама рэзкае змяншэнне заказаў вытворчай сферы на навукова-тэхнічную прадукцыю прывялі да змяншэння навуковага патэнцыялу рэспублікі. Колькасць працаўнікоў у навуцы скарацілася больш за ў 3 разу.

У 1996 годзе ўказам прэзідэнта Казахстана Нацыянальная акадэмія навук, Казахская акадэмія сельскагаспадарчых навук і Міністэрства навукі і новых тэхналогій Рэспублікі Казахстан яднаюцца ў цэнтральны выканаўчы орган у складзе Урада Рэспублікі Казахстан — «Міністэрства навукі — Акадэмія навук РК».

У 1999 годзе Акадэмія навук была адлучана ад міністэрства, пры гэтым усе акадэмічныя інстытуты засталіся ў складзе міністэрства.

У 2003 годзе ў Рэспубліцы Казахстан навуковыя даследаванні і распрацоўкі выконвалі 267 арганізацый. Сярод спецыялістаў-даследчыкаў 942 працаўнікі маюць навуковую ступень дактары, 2688 — кандыдата навук.

• Каныш Імантаевіч Сатпаеў

• Национальная академия наук Республики Казахстан
• Национальной академии наук Республики Казахстан — 60 лет Архівавана 20 кастрычніка 2011.
• постановление Совета министров Казахской ССР «Об утверждении действительных членов Академии Наук Казахской ССР»
• Национальный научный портал Республики Казахстан
• История Национальной Академии наук Республики Казахстан Архівавана 28 верасня 2007.
• Статья о торжественное собрании в честь 60-летия основания Академии наук Архівавана 21 мая 2009.
• Научные статьи Казахстана

1. ↑ Распоряжением Главы государства Закарья Кунсулу Дальтоновна назначена президентом Национальной академии наук Республики Казахстан при Президенте Республики Казахстан