சீரியம் மோனோசல்பைடு

சீரியம் மோனோசல்பைடு (Cerium monosulfide) என்பது CeS என்ற என்ற மூலக்கூற்று வாய்பாட்டால் விவரிக்கப்படும் ஒரு கனிம வேதியியல் சேர்மமாகும். ஓர் இருமச் சேர்மமான இது சீரியமும் கந்தகமும் வினை புரிவதால் உருவாகிறது.^[1][2][3][4] அறியப்பட்டுள்ள சீரியத்தின் சல்பைடு உப்புகளில் மிகவும் எளிய உப்பு சீரியம் மோனோசல்பைடாகும்.

• 2450 °செல்சியசு வெப்பநிலையில் தூய சீரியம் உலோகத்தையும் கந்தகத்தையும் விகிதவியல் அளவுகளில் சேர்த்து வினைபுரியச் செய்தால் சீரியம் மோனோசல்பைடு உருவாகும்:

Ce + S -> CeS

• இருசீரியம் முச்சல்பைடுடன் சீரியம் ஐதரைடைச் சேர்த்து ஒடுக்க வினைக்கு உட்படுத்தினாலும் சீரியம் மோனோசல்பைடு உருவாகும்:^[5]

Ce₂S₃ + CeH₂ -> 3CeS + H₂

சீரியம் மோனோசல்பைடு நீரில் கரையாது, மஞ்சள் நிறத்தில் படிகத் திண்மமாகக் காணப்படுகிறது. 2445 பாகை செல்சியசு வெப்பநிலையில் உருகத் தொடங்கும்.

சீரியம் மோனோசல்பைடு உலோகங்களின் மீது ஈரமாக்கும் விளைவைக் கொண்டிருக்கிறது. மேலும் இது பிளாட்டினத்தைத் தவிர மற்ற உலோகங்களுக்கு ஒப்பீட்டளவில் நிலைப்புத்தன்மை கொண்டுள்ளது. மேலும் பிளாட்டினத்துடன் தீவிரமாக வினைபுரிந்து பிளாட்டினம் சீரியம் என்ற இடை உலோக கலவையை உருவாக்குகிறது.^[5]