Вюртэмберг

Вюртэмберг
	Гістарычная дзяржава
Вюртэмберг
	ням.: Württemberg
Герб каралеўства Вюртэмберг	Сцяг каралеўства Вюртэмберг
	; Вюртэмберг у складзе Германскай Імперыі (1871—1918)
< ; >; > XI ст. — 1945 ;
Сталіца	Штутгарт
Мова(ы)	нямецкая (швабскі дыялект)
Насельніцтва	2 437 574 чал. (1910)
Асноўныя кіраўнікі
• каля 1089—1122 (першы граф)	Конрад I
• 1457-96; (першы герцаг з 1495)	; Эберхард I (V)
• 1797—1816; (першы кароль з 1806)	; Фрыдрых I (III)
• 1891—1918; (апошні кароль, памёр у 1921)	; Вільгельм II
Гісторыя
• 1081	Заснаваў Конрад I
• 1442	Дагавор Нюртынген (падзел краіны)
• 1482	Дагавор Мюнсінген (уз'яднанне краіны)
• 1495	Герцагства
• 1803	Прысвоены статус курфюрства
• 1806	Каралеўства
• 9 лістапада 1918	Лістападаўская рэвалюцыя
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Вю́ртэмберг (ням.: Württemberg) — гістарычная вобласць на паўднёвым захадзе Германіі, частка рэгіёна Швабія, цэнтральным горадам якой на працягу працяглага перыяду быў Штутгарт. У мінулым герцагства, затым каралеўства; з ліквідацыяй манархіі стаў свабоднай народнай дзяржавай у складзе Веймарскай рэспублікі, якая была скасавана пасля Другой сусветнай вайны. З 1952 года — у складзе федэральнай зямлі Бадэн-Вюртэмберг.

Гісторыя

Пачатковы перыяд

Уладарны дом Вюртэмбергаў упершыню з’явіўся на гістарычнай арэне ў XI стагоддзі. Першым вядомым прадстаўніком дому быў Конрад I. У XII стагоддзі Вюртэмбергі атрымліваюць тытул графаў.

Перыяд герцагства (1495—1806)

У 1495 годзе Вюртэмберг атрымлівае статус герцагства.

Перыяд каралеўства (1806—1918)

У 1806 годзе Вюртэмберг увайшоў у склад Рэйнскага Саюза і атрымаў ад Напалеона I Банапарта статус каралеўства.

З 1806 да 1918 года Вюртэмбергам кіравалі чатыры караля:

Падчас Лістападаўскай рэвалюцыі 1918 года апошні вюртэмбергскі кароль Вільгельм II адрокся ад прастола.

Свабодная народная дзяржава (1918—1933)

Літаратура

Das Königreich Württemberg, eine Beschreibung nach Kreisen, Oberämtern und Gemeinden (Stuttgart, 1904)
Statistisches Handbuch für das Königreich Württemberg (Stuttgart, 1885 fol.)
Das Königreich Württemberg, eine Beschreibung von Land, Volk und Staat (1893)
Jahresberichte der Handels- und Gewerbekammern in Württemberg
Lang, Die Entwicklung der Bevölkerung Württembergs im Laufe des 19ten Jahrhunderts (Tübingen, 1903)
Engel and Schulze, Geognostischer Wegweiser durch Württemberg (Stuttgart, 1908)
Staatsrecht des Königreichs Württemberg (Tübingen, 1908)
F. Bitzer, Regierung und Stände in Württemberg (Stuttgart, 1882).