Закон Сэя

Закон Сэя (англ.: Say's law, таксама вядомы як закон рынкаў Сэя) — эканамічны прынцып, сфармуляваны французскім эканамістам Жанам-Батыстам Сэем (фр.: Jean-Baptiste Say) у пачатку XIX стагоддзя. Сутнасць гэтага закона часта перадаецца фразай: «прапанова стварае ўласны попыт» (фр.: l'offre crée sa propre demande).

Сутнасць

Закон Сэя сцвярджае, што кожная вытворчасць тавару або паслугі стварае прыбытак, які можа быць выкарыстаны для пакупкі іншых тавараў або паслуг. Такім чынам, агульны ўзровень вытворчасці вызначае агульны ўзровень попыту ў эканоміцы. У адпаведнасці з гэтым законам, немагчыма працяглае агульнае перанасычэнне рынку або працяглы недахоп попыту, бо кожны продаж стварае адпаведны попыт на іншыя тавары.

Паходжанне

Жан-Батыст Сэй выклаў асновы свайго падыходу ў працы Traité d'économie politique (1803), дзе крытыкаваў меркантылізм і абараняў ідэю свабоднага рынку. Паводле Сэя, ключавым механізмам развіцця эканомікі з'яўляецца вытворчасць, а не назапашванне грошай або дзяржаўнае рэгуляванне.

Крытыка

Закон Сэя доўгі час быў асновай класічнай эканамічнай думкі, але ў XX стагоддзі ён быў востра раскрытыкаваны Джонам Мейнардам Кейнсам. У сваёй працы The General Theory of Employment, Interest and Money (1936) Кейнс сцвярджаў, што сукупны попыт можа быць недастатковым, і што эканоміка можа знаходзіцца ў стане працяглай беспрацоўя і недавыкарыстання рэсурсаў. Паводле Кейнса, закон Сэя не дзейнічае ва ўмовах крызісу, калі людзі схільныя захоўваць грошы, а не выдаткоўваць іх, што зніжае агульны попыт.

Уплыў і сучаснае выкарыстанне

Хоць закон Сэя ў яго арыгінальнай форме лічыцца спрошчаным і не цалкам дакладным у сучаснай эканамічнай навуцы, ён усё яшчэ ўплывае на дыскусіі, асабліва ў рамках неакласічнай і аўстрыйскай школ эканамічнай думкі. У сучасных дэбатах паміж прыхільнікамі дзяржаўнага рэгулявання і вольнага рынку закон Сэя часта цытуецца як абгрунтаванне першаснасці вытворчасці і прапановы ў стымуляванні росту.

Гл. таксама

Літаратура

  • Say, Jean-Baptiste. A Treatise on Political Economy (1803)
  • Keynes, John Maynard. The General Theory of Employment, Interest and Money (1936)
  • Sowell, Thomas. Say's Law: An Historical Analysis (1972)
Prefix: a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Portal di Ensiklopedia Dunia

Kembali kehalaman sebelumnya