Камяніца Жыравецкая

Вёска Камяніца Жыравецкая Краіна Беларусь Вобласць Брэсцкая Раён Брэсцкі Сельсавет Мухавецкі Каардынаты 52°03′31″ пн. ш. 23°48′50″ у. д.HGЯO Насельніцтва ▲310 чал. (2009)[1] Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 162 Паштовы індэкс 225042 Аўтамабільны код 1 Камяніца Жыравецкая на карце Беларусі ±

Камяніца Жыравецкая на Вікісховішчы

Камяні́ца Жыраве́цкая^[2] (трансліт.: Kamianica Žyravieckaja, руск.: Каменица Жировецкая) — вёска ў Брэсцкім раёне Брэсцкай вобласці. Уваходзіць у склад Мухавецкага сельсавета. Размешчана за 12 км на паўднёвы ўсход ад Брэста, 6 км ад чыгуначнай станцыі Брэст-Паўднёвы, на поўдні — р. Каменка (прыток р. Мухавец), на аўтадарозе Брэст—Вялікія Радванічы.

У складзе дзяржаўнага ўнітарнага сельскагаспадарчага прадпрыемства "Племзавод «Мухавец» (цэнтр — пас. Мухавец).

Паводле пісьмовых крыніц вядома з 16 стагоддзя як сяло — уласнасць зямян у Берасцейскім павеце Троцкага ваяводства ВКЛ. У 1510 годзе вялікі князь ВКЛ Жыгімонт I Стары зацвердзіў сяло Жыровічы з Камяніцай за магнатам Л. Храбтовічам. З 1566 года ў Берасцейскім ваяводстве ВКЛ, уладанне каталіцкай царквы, з 1781 годзе — брэсцкага падкаморыя Выганоўскага.

Пасля 3-га падзелу Рэчы Паспалітай (1795) у складзе Расійскай імперыі, у Слонімскай, з 1797 года — у Літоўскай, з 1801 года — у Гродзенскай губернях. У 1838 годзе Выганоўскім тут пабудавана драўляная царква са званіцай. У 1861 годзе вёска ў складзе маёнтка Камяніца. У гэтым годзе адкрыта народнае вучылішча. У 1881 годзе тут знаходзіцца валасная ўправа, царкоўна-прыходская школа, карчма. Працавала народнае вучылішча, у якім вучыліся 57 хлопчыкаў і 5 дзяўчынак. У 1890 годзе маёнтак Камянец-Жыровецкі (ён жа Чырвоны Двор) належаў М. Татарскаму. У 1886 годзе цэнтр Камянец-Жыровецкай воласці Брэсцкага павета, у якую ўваходзілі 19 сёл з 327 дварамі. У 1897 годзе праваслаўная царква, валасное праўленне, народнае вучылішча, хлебазапасны магазін, карчма. У 1898 годзе ў маёнтку дзейнічаў цагельны завод (16 рабочых).

У 1905 годзе сяло ў Брэсцкім павеце; працаваў валасны сельскі фельчар, размяшчаліся ўчасткі: паліцэйскіх ураднікаў, кватэра якіх знаходзілася ў Гершонах, судовых следчых, міравых пасрэднікаў, судова-міравой акругі, адзін раз у год працаваў прызыўны ўчастак. Паводле Рыжскага мірнага дагавора 1921 года ў складзе Польшчы, цэнтр Камянец-Жыровецкай гміне Брэст-Літоўскага павета Палескага ваяводства.

З 1939 года ў складзе БССР. З 12 кастрычніка 1940 года цэнтр Жыравецкага сельсавета. У Вялікую Айчынную вайну 7 вяскоўцаў загінулі на фронце, 3 — у партызанах. 20 верасня 1971 года Жыравецкі сельсавет перайменаваны ў Мухавецкі, цэнтр перанесены ў пасёлак Мухавец^[3]. У 1976 годзе да вёскі далучана вёска Кунахі^[4].

• 60 мужчын, 62 жанчыны (1861)
• 16 двароў, 171 жыхар (1881)
• 40 двароў, 308 жыхароў (1897)
• 325 жыхароў (1905)
• 17 двароў, 231 жыхар (30.9.1921)
• 52 двары, 333 жыхары (1940)
• 228 жыхароў (1959)
• 280 жыхароў (1970)
• 93 гаспадаркі, 186 жыхароў (1997)
• 112 гаспадарак, 233 жыхары (2005)

• Аддзяленне і цяпліца саўгаса «Мухавец»
• Базавая школа
• Аддзяленне сувязі
• Фельчарска-акушэрскі пункт
• Магазін
• Клуб
• Бібліятэка

• Свята-Пакроўская царква
• Брацкая магіла (1941—1944) —  Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 113Д000087шыфр 113Д000087

• Царква ў гонар Пакрова Прасвятой Багародзіцы (1838). Знесена ў 1970-я гг.

У вёсцы пахаваны беларускі мастак Мікалай Міхайлавіч Селяшчук (1947—1996) і беларуская пісьменніца Валянціна Міхайлаўна Кукса (1951—2014).

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя ў 15 тамах. Т. 3, кн. 1. Брэсцкая вобласць / пад навук. рэд. А. І. Лакоткі. — Мн.: БелЭн, 2006. ISBN 985-11-0373-X.

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Камяніца Жыравецкая
• Вёска Камяніца-Жыровецкая на Radzima.org
• Камяніца Жыравецкая на сайце Глобус Беларусі (руск.)