Карл Вільгельм Шэеле

Карл Вільгельм Шэеле
шведск.: Carl Wilhelm Scheele
Дата нараджэння	9 снежня 1742(1742-12-09)[1][2][…]
Месца нараджэння	Штральзунд, Шведская Памеранія[4][2][…]
Дата смерці	21 мая 1786(1786-05-21)[2][3][…] (43 гады)
Месца смерці	Чэпінг[d], Чэпінг, лен Вестманланд, Швецыя[2]
Грамадзянства	Швецыя
Жонка	Sara Margarethe Pohl[d]
Род дзейнасці	хімік, фармацэўт, фармаколаг
Навуковая сфера	хімія
Альма-матар	Упсальскі ўніверсітэт
Член у	Акадэмія карысных навук у Эрфурце[d] Шведская каралеўская акадэмія навук Нацыянальная акадэмія навук Італіі[d] Турынская акадэмія навук[d][5]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Карл Вільгельм Шэеле (шведск.: Jöns Jakob Berzelius; 9 снежня 1742 — 21 мая 1786) — шведскі хімік, член Каралеўскай шведскай АН (1775).

Па адукацыі і прафесіі фармацэўт. Працаваў у аптэках розных гарадоў Швецыі, дзе і праводзіў хімічныя даследаванні (з 1757). Адкрыў многія неарганічныя і арганічныя рэчывы. Паказаў, што піралюзіт, які лічыўся разнавіднасцю магнітнага жалязняку — злучэнне невядомага металу (1774). Атрымаў хлор (дзеяннем на піралюзіт салянай кіслатой пры награванні, 1774); гліцэрын (дзеяннем свінцовага глёта на раслінныя і жывёльныя тлушчы); з прыродных мінералаў малібдэніт і шэеліт — адпаведна малібдэнавы (1778) і вальфрамавы (1781) ангідрыды. Адкрыў тэтрафтарыд крэмнію (1771), вокіс барыю (1774), мыш’яковісты вадарод (1775), шэраг кіслот: вінную (1769), крэмнефторыставадародную і фторыставадародную (1771), мыш’яковую (1775), шчаўевую (1776), малочную (1780), сінільную (1782) і інш.