Свята-Ефрасіннеўская царква (Полацк)
Свята-Ефрасіннеўская «цёплая» царква — храм Спаса-Ефрасіннеўскага манастыра ў Полацку. Гісторыя.jpg) На час аднаўлення Спаса-Ефрасіннеўскага манастыра, у 1841 годзе, у ім быў адзін храм — Спаса-Праабражэнская царква. З адраджэннем манаскага жыцця паўстала неабходнасць у будаўніцтве яшчэ адной царквы для здзяйснення богаслужэнняў. Ужо ў 1842 годзе ў жылым манастырскім доме была ўладкована дамавая царква і асвечана ў гонар заснавальніцы манастыра прападобнай Ефрасінні Полацкай. Аб тым, як выглядаў Свята-Ефрасіннеўскі храм у 1845 годзе, ёсць звесткі ў кнізе Д. С. Леанардава, дзе гаворыцца[1]:
У 1847 годзе дамавую царкву перабудавалі ў цёплы каменны храм. У 1886 годзе яна была значна пашырана: былі надбудаваны сцены, узнята столь, зроблены хоры, прыбудаваны алтар, прытвор і рызніца, збудаваныя новыя прастол і ахвярнік. Пасля заканчэння будаўнічых работ 12 снежня 1886 года царкву зноў асвяцілі. Каменная дабудоўка 1886 года, прызначаная ў мінулым для рызніцы, цяпер служыць асобнай малельняй для сясцёр у час богаслужэнняў, а драўляная дабудоўка, зробленая ў 1990-я гады, выкарыстоўваецца ў якасці рызніцы. Богаслужэнні ў Свята-Ефрасіннеўскім храме праводзіліся да самага закрыцця манастыра. Для Спаса-Ефрасіннеўскага манастыра XX стагоддзе стала перыядам заняпаду. З гістарычных дакументаў вядома, што, калі каля 1925 года па загаду савецкіх улад манастыр закрылі і ўсе яго будынкі перадалі ваеннаму ведамству і іншым дзяржаўным структурам, храмы манастыра былі пашкоджаныя як звонку, так і ўнутры. У Вялікую Айчынную вайну Ефрасіннеўская царква моцна пацярпела. Пра гэта сведчаць фатаграфіі 1950-х гадоў. Храм заставаўся ў паўразбураным стане да 1987 года. На працягу 1987—1989 гадоў гарадскімі ўладамі ў царкве быў зроблены капітальны рамонт, былі ўстаноўлены драўляныя хоры з лесвіцай. У Спаса-Праабражэнскім храме здзяйсняліся богаслужэнні ў нядзельныя і святочныя дні, а ў Ефрасіннеўскай царкве — хрышчэнне, вянчанне, адпяванне і іншыя трэбы. З 1991 года, калі манастыр ужо быў адроджаны, Свята-Ефрасіннеўскі храм часова служыў манаскай трапезнаю. У 2009 годзе, у сувязі са святкаваннем 100-гадовага юбілею перанясення святых мошчаў прападобнай Ефрасінні з Кіева ў Полацк, былі пачаты рамонтныя работы ў храмах абіцелі. Спачатку быў адрамантаваны Свята-Ефрасіннеўскі храм, і пасля 82-гадовага перапынку ў царкве, нарэшце, аднавіліся богаслужэнні. З 27 сакавіка па 9 верасня 2009 года, з прычыны рамонту Крыжа-Узвіжанскага сабора, у Свята-Ефрасіннеўскай царкве знаходзіліся мошчы прападобнай Ефрасінні. У тым жа годзе царква была ўпрыгожана двух'ярусным разным дубовым іканастасам і разьбянымі ківотамі, выкананымі майстрамі-разьбярамі М. М. Юрэвічам і В. М. Юрэвічам. Іконы для іканастаса напісаны мінскімі іканапісцамі П. А. Жаравым і А. П. Жаравым. Царкву наведвалі патрыярхі Рускай праваслаўнай царквы Аляксій II (у 1998 годзе) і Кірыл (у 2009 годзе). АрхітэктураЦарква ўяўляе сабой прамавугольны ў плане аб'ём з 5-граннай апсідай (з усходу), 4-гранным прыдзелам (з поўдня) і прытворам (з захаду). Накрыта 2-схільным дахам, у цэнтры якога невялікі купал з галоўкай на драўляным 8-гранным барабане. Уваход у выглядзе арачнага партала з шырокай лесвіцай, сцены дэкарыраваны рустам, аконныя праёмы паўцыркульныя з ліштвамі. СлужбыУ цяперашні час у Свята-Ефрасіннеўскім храме праводзяцца ўстаўныя богаслужэнні, у святочныя і нядзельныя дні — ранняя Боская Літургія. СвятыніХрам мае свае святыні: шанаваныя іконы Божай Маці «Іверская» і «Усецарыца», напісаныя на Святой Гары Афон, каўчэг-машчавік, дубовую раку з труной, у якім раней спачывалі мошчы прападобнай Ефрасінні, а цяпер знаходзяцца вярыгі святой. У Свята-Ефрасіннеўскім храме маецца часціца святых мошчаў прападобнай Ефрасінні. Зноскі
Літаратура
Спасылкі
|
|||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
