ជនជាតិថៃ ไทย, ไทยสยาม ថៃ, ថៃសៀម
ចំនួនប្រជាជនសរុប ប្រ. ៥២–៥៩ លាន [ lower-alpha ១] តំបន់ដែលមានចំនួនប្រជាជនសំខាន់ៗ ថៃ ប្រ. ៥១–៥៧.៨ លាន[ nb ១] [ ១] [ ២] [ ៣] ជនភៀសខ្លួន ប្រ. ១.១ លាន សហរដ្ឋអាមេរិក ៣១៩,៧៩៤[ ៤] (២០១៧) កូរ៉េខាងត្បូង ១៨៥,៣៨៩[ ៥] (2018) អូស្ត្រាលី ៨១,៨៥០[ ៦] (២០១៩) តៃវ៉ាន់ ៦៤,៩២២[ ៧] (២០១៨) អាល្លឺម៉ង់ ៥៩,១២៥[ ៨] (២០១៩) ម៉ាឡេស៊ី ៥១,០០០–៧០,០០០[ ៩] [ ១០] (២០១២) ជប៉ុន ៥០,១៧៩[ ១១] (២០១៧) សិង្ហបុរី ៤៧,៧០០[ ៩] (២០១២) សហរាជាណាចក្រ ៤៥,០០០[ ១២] (2018) ស៊ុយអែត ៤៤,៣៣៩[ ១៣] (២០១៩) ទំព័រគំរូ:ទិន្នន័យប្រទេស បារា៕ង ៣០,០០០[ ៩] (២០១៩)[ ១៤] អ៊ីស្រាអែល ២៨,០០០[ ៩] (២០១១) លីប៊ី ២៤,៦០០[ ៩] (២០១១) ន័រវែស ២២,១៩៤[ ១៥] (២០២០) ហុល្លង់ ២០,១០៦[ ១៦] (២០១៧) កាណាដា ១៩,០១០[ ១៧] (2016) ឡាវ ១៥,៤៩៧[ ១៨] (២០១៥) អេមីរ៉ាតអារ៉ាប់រួម ១៤,២៣២[ ៩] (២០១២) រុស្ស៊ី ១៤,០៨៧[ ១៩] (២០១៥) ហ្វាំងឡង់ ១៣,៦៨៧[ ២០] (២០១៩) ដាណឺម៉ាក ១២,៩៤៧[ ២១] (2020) ហុងកុង ១១,៤៩៣[ ២២] (២០១៦) អារ៉ាប៊ីសាអ៊ូឌីត ១១,២៤០[ ៩] (២០១២) នូវែលសេឡង់ ១០,២៥១ (កំណើត), ប្រ. ៥០,០០០ (តាមពូជពង្ស)[ ២៣] (២០១៨) ស្វីស ៩,០៥៨[ ២៤] (2015) ចិន ៨,៦១៨[ ៩] (២០១២) អ៊ីតាលី ៥,៧៦៦[ ២៥] (២០១៦) ប្រ៊ុយណេ ៥,៤៦៦[ ៩] (២០១២) បែលហ្ស៊ិក ៣,៨១១[ ៩] (២០១២) អូទ្រីស ៣,៧៧៣[ ៩] (២០១២) ឥណ្ឌា ៣,៧១៥[ ៩] (២០១២) អាហ្វ្រិកខាងត្បូង ៣,៥០០[ ៩] (2012) កាតា ២,៥០០[ ៩] (២០១២) បារ៉ែន ២,៤២៤[ ៩] (២០១២) គុយវ៉ែត ២,៣៧៨[ ៩] (២០១២) អេហ្ស៊ីប ២,៣៣១[ ៩] (២០១២) ជុំវិញពិភពលោក រ. ៤៧,០០០[ ២៦] ភាសា ថៃ សាសនា ភាគច្រើន៖ ព្រះពុទ្ធសាសនា ថេរវាទ និងសាសនាប្រជាប្រិយតៃ ជនជាតិភាគតិច៖ គ្រិស្តសាសនា , ឥស្លាមសាសនា , ក្រុមជនជាតិដែលពាក់ព័ន្ធ
ជនជាតិថៃដើមកំណើតចិន , ជនជាតិថៃម៉ាឡេស៊ី
ជនជាតិថៃ (ភាសាថៃ ៖ ชาวไทย), ជនជាតិថៃកណ្តាល/ជនជាតិថៃភាគខាងត្បូង (ភាសាថៃ ៖ คนภาคกลาง, คนใต้}}, ប្រែ: ជនជាតិកណ្ដាល, ជនជាតិខាងត្បូង, ជនជាតិថៃដើមកំណើតចិន ) ឬ ជនជាតិសៀម/ស្យាម (ភាសាថៃ ៖ ชาวสยาม, ប្រើក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ និងក្នុងស្រុក ) ក្នុងន័យចង្អៀត គឺជាក្រុមជនជាតិ តៃ ដែលរស់នៅភាគកណ្តាល និងភាគខាងត្បូង នៃប្រទេសថៃ (សៀមក្រោម)។[ ២៧] [ ២៨] [ ២៩] [ ៣០] [ ៣១] [ ២] [ ៣២] ពួកគេជាផ្នែកមួយនៃក្រុមភាសានិងជាតិពន្ធុតៃធំជាងគេដែលមានដើមកំណើតនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ក៏ដូចជានៅចិន ភាគខាងត្បូង និងភាគឦសាននៃប្រទេសឥណ្ឌា ជនជាតិថៃនិយាយភាសាថៃកណ្តាល [ ៣៣] ដែលត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាផ្នែកមួយក្នុងគ្រួសារភាសាក្រៈដៃ ជនជាតិថៃភាគច្រើនជាអ្នកកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ។
វប្បធម៌ថៃ ត្រូវបានទទួលឥទ្ធិពលពីបណ្តាលប្រទេសជិតខាងជាច្រើន រួមទាំងប្រទេសចិន ឥណ្ឌា និងជាពិសេសកម្ពុជា ហើយសង្គមថៃត្រូវបានគេស្គាល់ដោយសារការបញ្ចូលគ្នារវាងប្រពៃណី និងទំនៀមទម្លាប់។ សាសនាដែលលេចធ្លោនៅក្នុងប្រទេសថៃគឺ ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ ដែលបានផ្លាស់ប្តូរទិដ្ឋភាពជាច្រើននៃជីវិតសង្គមជាតិរបស់ថៃ រួមទាំងសិល្បៈ ស្ថាបត្យកម្ម អក្សរសិល្ប៍ និងទំនៀមទម្លាប់។ ជាលទ្ធផលនៃគោលនយោបាយរបស់រដ្ឋាភិបាល ក្នុងអំឡុងទសវត្សរ៍ឆ្នាំ១៩៣០ និងឆ្នាំ១៩៤០ បានបង្រួមជនជាតិទាំងឡាយដែលវត្តមាននៅលើទឹកដីថៃឱ្យចេះនិយាយភាសាថៃនិងប្រកាន់វប្បធម៌ថៃ។ ពាក្យថា ជនជាតិថៃ គឺសម្ដៅទៅដល់ប្រជាជនទូទៅដែលរស់នៅក្នុងប្រទេសថៃ។ ក្នុងនោះក៏រួមមានទាំងក្រុមផ្សេងៗរបស់ក្រុមជាតិពន្ធុ-ភាសាតៃ ដូចជាជនជាតិយួន និងជនជាតិឥសាន ក៏ដូចជាមានក្រុមមិនមែនជនជាតិតៃដែលធំជាងគេគឺជនជាតិចិន ។
ប្រវត្តិសាស្ត្រ
កំណត់ត្រាប្រវត្តិសាស្ត្រដំបូងបំផុតរបស់ជនជាតិសៀមមានអាយុកាលតាំងពីសតវត្សទី៦នៃគ.ស ។នៅសតវត្សទី៧ និងទី៨ ជនជាតិសៀមបានបង្កើតរដ្ឋមួយឈ្មោះថាណាមជីវ ដែលជាមជ្ឈមណ្ឌលស្ថិតក្នុងខេត្តយូណាន ប្រទេសចិនបច្ចុប្បន្ន ។ ពួកគេចុះមកទីតាំងភាគកណ្តាលទន្លេមេណាម(ទន្លេចៅព្រះយា) ចន្លោះរដ្ឋទ្វារវតីនិងហិរបុញ្ជ័យ។ នៅដើមសតវត្សរ៍ទី១២ ពួកសៀមបានរំកិលខ្លួនពីតំបន់យូណានចុះមកទិសខាងត្បូងបន្តិចម្តងៗ ការធ្វើអន្តោប្រវេសន៍នៃជនជាតិសៀមបណ្ដាលមកពីចម្បាំងរវាងពួកម៉ុងកូលនិងចិនភាគខាងជើង ពួកសៀមបានចេញពីប្រទេសដើរមកតាំងទីលំនៅក្នុងអាណាចក្រខ្មែរត្រង់សុខោទ័យ ហើយធ្វើការបះបោរប្រឆាំងនិងខ្មែរ នាសតវត្សទី១៣ ជនជាតិសៀមបានចាប់ផ្តើមលេចចេញជាវប្បធម៌ និងនយោបាយដាច់ដោយឡែកពីខ្មែរ។ ពួកគេបានបង្កើតអាណាចក្រសុខោទ័យ ដែលល្បីល្បាញខាងសិល្បៈ និងស្ថាបត្យកម្មពិសេស ក៏ដូចជាការសង្កត់ធ្ងន់លើការអប់រំ និងអក្សរសាស្រ្តផងដែរ។ រាជាណាចក្រសុខោទ័យត្រូវបានស្នងបន្តដោយនគរអយុធ្យា ដែលបានក្លាយជានគរដ៏មានឥទ្ធិពលបំផុតមួយនៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ រាជាណាចក្រអយុធ្យាត្រូវបានគេស្គាល់ខាងពាណិជ្ជកម្ម និងពាណិជ្ជកម្ម ហើយវាបានបង្កើតទំនាក់ទំនងការទូតជាមួយនគរ និងអាណាចក្រជាច្រើនទៀតនៅក្នុងតំបន់។ សតវត្សទី១៨ អាណាចក្រអយុធ្យាត្រូវបានវាយលុកដោយពួកភូមា។ ទោះជាយ៉ាងនេះក្តី ប្រជាជនសៀមអាចប្រមូលផ្តុំ និងបង្កើតនគរធនបុរីឡើងវិញ ក្រោមការដឹកនាំរបស់ព្រះបាទតាកស៊ីន។ ព្រះបាទតាកស៊ីនត្រូវបានស្នងរាជ្យបន្តដោយព្រះបាទរាមាទី១ ដែលបង្កើតរាជវង្សចក្រី ដែលនៅតែគ្រប់គ្រងប្រទេសថៃរហូតមកដល់សព្វថ្ងៃនេះ។ កំឡុងសតវត្សទី១៩ និងដើមសតវត្សទី២០ ប្រទេសថៃបានធ្វើទំនើបកម្ម និងភាវូបនីយកម្មយ៉ាងសំខាន់ក្រោមការដឹកនាំរបស់ស្តេចរាមាទី៥ ។ សម័យនោះឃើញមានការដាក់បញ្ចូលនូវស្ថាប័នវប្បធម៌ និងនយោបាយលោកខាងលិចជាច្រើន ក៏ដូចជាការបង្កើតរបបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ។ ប្រទេសថៃបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងសង្គ្រាមលោកលើកទីពីរ ហើយត្រូវបានកាន់កាប់ដោយជនជាតិជប៉ុនពីឆ្នាំ១៩៤១ ដល់ឆ្នាំ១៩៤៥។ បន្ទាប់ពីសង្រ្គាម ប្រទេសថៃបានលេចចេញជាតួអង្គសំខាន់នៅក្នុងតំបន់ ហើយបានដើរតួយ៉ាងសំខាន់ក្នុងការបង្កើតសមាគមប្រជាជាតិអាស៊ីអាគ្នេយ៍។
ភូមិសាស្ត្រ និងប្រជាសាស្រ្ត
ភូមិសាស្ត្ររបស់ប្រទេសថៃមានភាពចម្រុះ ដោយតំបន់ភ្នំនៅភាគខាងជើង និងភាគឦសាន វាលទំនាបកណ្តាលដែលជាជម្រកនៃទន្លេសំខាន់ៗរបស់ប្រទេស និងកោះត្រូពិច និងឆ្នេរនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រភាគខាងត្បូង។ កំពូលភ្នំខ្ពស់បំផុតរបស់ប្រទេសគឺ ដូយ អ៊ិនថាណន ដែលមានកម្ពស់២៥៦៥ ម៉ែត្រ ។ មានព្រំប្រទល់ជាប់ប្រទេសភូមា នៅខាងជើងនិងខាងលិច ប្រទេសឡាវ នៅភាគឦសាន ប្រទេសកម្ពុជា នៅភាគអាគ្នេយ៍ និងប្រទេសម៉ាឡេស៊ី នៅភាគខាងត្បូង។ ប្រទេសនេះមានផ្ទៃដីសរុបប្រហែល ៥១៣ ០០០ គីឡូម៉ែត្រការ៉េ ។ ប្រទេសថៃមានប្រជាជនប្រមាណ៦៩លាននាក់ ដែលធ្វើឱ្យប្រទេសនេះជាប់ចំណាត់ថ្នាក់ទី២០ក្នុងពិភពលោក។ ប្រជាជនភាគច្រើនជាជនជាតិភាគតិចថៃ ដែលមានចំនួនប្រជាជនតិចនៃជនជាតិចិន ម៉ាឡេ ខ្មែរ និងក្រុមជនជាតិដទៃទៀត។ ភាសាផ្លូវការគឺភាសាថៃ ហើយប្រជាជនភាគច្រើនកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាថេរវាទ។ ប្រទេសនេះមានប្រជាជនវ័យក្មេងដែលមានអាយុជាមធ្យម ៣៨,៦ ឆ្នាំ។ ប្រទេសថៃ ត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាប្រទេសដែលមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់ដោយធនាគារពិភពលោក។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វិសមភាពប្រាក់ចំណូលនៅតែជាបញ្ហាសំខាន់ ដោយមនុស្សជាច្រើននៅតែរស់នៅក្នុងភាពក្រីក្រ ជាពិសេសនៅតំបន់ជនបទ។
ឯកសារយោង
↑ Thai people make up approximately 75–85% population of the country (58 million) if including the Southern Thai and, more controversially, the Northern Thai and Isan people , all of which include significant populations of non Tai-Kadai ethnic groups
↑ The total figure is merely an estimation; sum of all the referenced populations below.
↑ (2004). "Contesting Isan‐ness: Discourses of politics and identity in Northeast Thailand ". Asian Ethnicity 5 (2). DOI :10.1080/1463136042000221898 .
↑ ២,០ ២,១ David Levinson (1998), Ethnic Groups Worldwide: A Ready Reference Handbook , Oryx Pres, p. 287 , ល.ស.ប.អ. 978-1-57356-019-1 , https://archive.org/details/ethnicgroupsworl00levi/page/287
↑ Paul, Lewis M.; Simons, Gary F.; Fennig, Charles D. (2013), Ethnologue: Languages of the World , SIL International, ល.ស.ប.អ. 978-1-55671-216-6 , http://www.ethnologue.com
↑ "ASIAN ALONE OR IN ANY COMBINATION BY SELECTED GROUPS" . factfinder.census.gov . Archived from the original on 14 February 2020. Retrieved 2 May 2019 . ;
↑ "출입국·외국인정책 내부용 통계월보 (2018년 7월호)" . gov.kr . Archived from the original (PDF) on 24 កញ្ញា 2021. Retrieved 2 May 2019 .
↑ "Estimated resident population, Country of birth - as at 30 June, 1996 to 201" . Australian Bureau of Statistics . Australian Bureau of Statistics. Retrieved 15 May 2020 .
↑ "108.02Foreign Residents by Nationality (03/25/2019)" . immigration.gov.tw (in ចិន). Retrieved 2 May 2019 .
↑ https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Bevoelkerung/Migration-Integration/Publikationen/Downloads-Migration/auslaend-bevoelkerung-2010200197004.pdf?__blob=publicationFile
↑ ៩,០០ ៩,០១ ៩,០២ ៩,០៣ ៩,០៤ ៩,០៥ ៩,០៦ ៩,០៧ ៩,០៨ ៩,០៩ ៩,១០ ៩,១១ ៩,១២ ៩,១៣ ៩,១៤ ៩,១៥ ៩,១៦ "รายงานจำนวนประมาณการคนไทยในต่างประเทศ 2012" (PDF) . consular.go.th (in ថៃ). March 5, 2012. Archived from the original (PDF) on កុម្ភៈ 14, 2017. Retrieved វិច្ឆិកា 26, 2021 .
↑ Nop Nai Samrong (8 January 2014). "SIAMESE MALAYSIANS: They are part of our society" . New Straits Times. Archived from the original on 8 January 2014. Retrieved 10 January 2014 . ;
↑ "平成29年末現在における在留外国人数について(確定値)" (PDF) . ក្រសួងយុត្តិធម៌ (ថៃ) . Archived from the original (PDF) on 14 វិច្ឆិកា 2018. Retrieved 2 May 2019 .
↑ "Population of the United Kingdom by Country of Birth and Nationality (July 2017 to June 2018)" . ons.gov.uk . 29 November 2018. Retrieved 2 May 2019 .
↑ "Foreign-born persons – Population by country of birth, age and sex. Year 2000 - 2018" . Statistics Sweden . 2019-02-21. Retrieved 25 February 2020 .
↑ https://www.diplomatie.gouv.fr/fr/dossiers-pays/thailande/presentation-de-la-thailande/
↑ https://www.ssb.no/en/statbank/table/05183/
↑ "Bevolking; generatie, geslacht, leeftijd en herkomstgroepering" . statline.cbs.nl . July 18, 2017.
↑ "Data tables, 2016 Census" . Statistics Canada . 16 January 2018. Retrieved 5 July 2018 .
↑ "Table P4.8 Overseas Migrant Population 10 Years Old and Over by Country of Origin and Province of Current Residence" (PDF) . lsb.gov.la . Archived from the original (PDF) on វិច្ឆិកា 1, 2016. Retrieved February 14, 2017 .
↑ https://web.archive.org/web/20150316142557/http://www.fms.gov.ru/about/statistics/data/details/54891/
↑ "United Nations Population Division | Department of Economic and Social Affairs" . www.un.org .
↑ "POPULATION AT THE FIRST DAY OF THE QUARTER BY REGION, SEX, AGE (5 YEARS AGE GROUPS), ANCESTRY AND COUNTRY OF ORIGIN" . Statistics Denmark .
↑ "2016 Population By-census: Summary Results 2016年中期人口統計:簡要報告 (by nationality)" (PDF) . bycensus2016.gov.hk . Archived from the original (PDF) on 26 មីនា 2017. Retrieved 26 December 2017 .
↑ "2018 Census totals by topic – national highlights | Stats NZ" . www.stats.govt.nz . Archived from the original on 23 September 2019. Retrieved 2019-09-24 . ;
↑ "Ständige ausländische Wohnbevölkerung nach Staatsangehörigkeit" . bfs.admin.ch . August 26, 2016.
↑ "Cittadini Stranieri. Popolazione residente per sesso e cittadinanza al 31 dicembre 2016" . Istat . Retrieved July 14, 2017 .
↑ "Trends in International Migrant Stock: Migrants by Destination and Origin" (XLSX) . United Nations . 1 December 2015. Retrieved 14 July 2016 .
↑ Cheesman, P. (1988). Lao textiles: ancient symbols-living art. Bangkok, Thailand: White Lotus Co., Thailand.
↑ Fox, M. (1997). A history of Laos. Cambridge, U.K.: Cambridge University Press.
↑ Fox, M. (2008). Historical Dictionary of Laos (3rd ed.). Lanham: Scarecrow Press.
↑ Goodden, C. (1999). Around Lan-na: a guide to Thailand's northern border region from Chiang Mai to Nan. Halesworth, Suffolk: Jungle Books.
↑ Gehan Wijeyewardene (1990). Ethnic Groups across National Boundaries in Mainland Southeast Asia . Singapore: Institute of Southeast Asian Studies. p. 48. ល.ស.ប.អ. 978-981-3035-57-7 . "The word 'Thai' is today generally used for citizens of the Kingdom of Thailand, and more specifically for the 'Siamese'."
↑ Barbara A. West (2009), Encyclopedia of the Peoples of Asia and Oceania , Facts on File, p. 794, ល.ស.ប.អ. 978-1-4381-1913-7
↑ Antonio L. Rappa; Lionel Wee (2006), Language Policy and Modernity in Southeast Asia: Malaysia, the Philippines, Singapore, and Thailand , Springer, pp. 114–115