Батиметриска карта

Батиметриска карта — вид на изолиниска карта што ја прикажува потопената топографија и физиографските одлики на дното на океаните и морето.^[1] Нејзината примарна цел е да обезбедат детални длабински контури на топографијата на океаните, како и да обезбедат големина, облик и пренос на подводните одлики. Топографските карти прикажуваат височина над земјата и се комплементарни со батиметриските карти. Табелите користат серија линии и точки во еднакви интервали за да ја покажат длабочината или висината. Затворена форма со сè помали форми внатре во неа може да укаже на океански ров или морска планина или подводна планина, во зависност од тоа дали длабочините се зголемуваат или намалуваат навнатре.^[2]

Батиметриските истражувања и графикони се поврзани со науката за океанографијата, особено морската геологија и подводното инженерство или други специјализирани цели.

Батиметриските податоци што се користат за производство на графикони, исто така, може да се претворат во батиметриски профили кои се вертикални делови преку одлика.

Употребата на батиметрија и развојот на батиметриските графикони датира од околу 19 век п.н.е. до древниот Египет. Приказите на ѕидовите на гробниците, како што се резбите на Деир ел-Бахри, нарачани од кралицата Хатшепсут во 16 век п.н.е. покажуваат дека древните морнари користеле долги тенки столбови како звучни столбови за да ја одредат длабочината на реката Нил и во делтата на реката Нил.^[3]

Првиот пишан извештај и мапираните записи за звукот се појавиле дури 1000 години откако Египјаните почнале да го звучат и мапираат Нил. Грчкиот историчар Херодот пишува за звук во 66 стапки вода на устието на Нил во делтата на реката. Тој пишува за жолта кал што се одгледува слична на истата што се таложи со годишните поплави.^[4] Овие извештаи покажуваат зголемена свест за регионалните длабочини и одликите на морското дно кај древните морнари и покажуваат дека откритијата во батиметријата и употребата на батиметриски карти значително напредувале.

Новиот завет ги раскажува сондажите кои биле направени со бродоломот на Павле на островот Малта во книгата Дела на светите апостоли , поглавје 27, стихови 27-44 ^[5] го раскажуваат искуството:

27 „...Кога настана четиринаесеттата ноќ, откако пловевме по Јадранското Море, кон полноќ морнарите помислија дека се приближуваат до некоја земја;

28 „откако ја измерија длабочината, најдоа дваесет фати; па отидоа малку потаму, измерија пак и најдоа петнаесет фати“.

29 „И бидејќи се плашеа да не удрат на карпести места, од страната на кормилото спуштија четири ленгера, па чекаа да осамне...

39 Штом се раздени, земјата не ја познаа, но забележаа еден залив со песок, на кој решија, ако им појде од рака, да ја извлечат лаѓата

40 „И дигајќи ги ленгерите, се заплови по морето; а покрај другото ги разлабавија и врските на кормилата, го развија малото едро спрема ветрецот што дуваше, та пловевме кон брегот“.

41 А кога дојдовме до еден гребен, носот на лаѓата се заби и веќе не се помрдна, а задниот дел од лаѓата се разбиваше од силата на таласите.

Стихот 39 вели дека „тие не ја познавале земјата“ што покажува дека нивното знаење за морето било добиено од искуствата на другите, како и од сеќавањето дека биле таму претходно. Насоки за пловење навистина постоеле во првиот век од нашата ера, давајќи општи крајбрежни конфигурации. Комерцијално достапните графикони на длабочините на морето и околниот брег нема да бидат достапни речиси уште илјада години.

До тој период, батиметриските табели биле ретки бидејќи морнарите продолжиле да се потпираат на тешки јажиња и оловни тежини за да земат длабочини и да го нацртаат отворениот океан. Мал напредок во премерот и длабинското картографирање на океаните се случило откако Колумбо отпловил кон Америка. Во 1647 година, Роберт Дадли го објавил атласот „ Дел'Аркано дел Маре “ (Тајните на морето). Неговата работа далеку го надминала сето она што било претходно објавено со мапи и графикони конструирани во проекцијата Меркатор, како и со некои од првите графикони што прикажуваат печатени длабочини на брегот на северноамериканскиот Атлантик. Неговата публикација обезбедила основа за идните морнари и пронаоѓачи да продолжат да развиваат нови и инвентивни начини за производство на висококвалитетни графикони и истражувања на езерата и океаните во светот.

Батиметриската карта се разликува од хидрографската по тоа што целта е прецизно прикажување на подводните одлики, додека безбедната навигација е услов за хидрографската карта.

Хидрографската табела ќе ги прикрие вистинските одлики за да претстави поедноставена верзија за да им помогне на морнарите да избегнуваат подводни опасности.

Во идеален случај, спојувањето на батиметриска карта и топографска карта со ист размер и проекција на иста географска област би било беспрекорно. Единствената разлика би била тоа што вредностите почнуваат да се зголемуваат откако ќе ја преминат нулата на назначената точка на нивото на морето. Така, планините на топографската карта имаат најголеми вредности, додека најголемите длабочини на батиметриската карта имаат најголеми вредности.

Едноставно кажано, батиметриската табела е наменета да го прикаже копното доколку водите се отстранети на ист начин како и топографската карта.

Батиметриските истражувања се подгрупа на науката за хидрографијата. Тие малку се разликуваат од истражувањата потребни за создавање производ на хидрографијата во неговата поограничена примена и како што ги спроведуваат националните и меѓународните агенции задолжени да изработуваат карти и публикации за безбедна навигација. Тој производ на графиконот попрецизно се нарекува навигациска или хидрографска табела со силна пристрасност кон презентацијата на основните безбедносни информации.

Првично, батиметријата вклучувала мерење на длабочината на океаните преку длабочинско звучење. Раните техники користеле јаже или кабел спуштен преку бродската страна.^[6] Оваа техника ја мери длабочината во еден момент и затоа е неефикасна. Тоа е исто така предмет на движења на бродот и струи кои ја движат линијата надвор од вистинската и се протега на линијата, затоа не е точна.

Податоците што се користат за изработка на батиметриски карти обично доаѓаат од ехозвучник (хидролокатор) монтиран под или над страната на чамец или од системите ЛИДАР/ЛАДАР со далечинско набљудување.^[7] Времето кое е потребно за звукот или светлината да патуваат низ водата, да отскокнат од морското дно и да се вратат е пропорционално на растојанието до морското дно. Истражувањата ЛИДАР/ЛАДАР обично се спроведуваат од воздушни системи.

Од раните 1930-ти, звучниците со едно светло се користеле за правење батиметриски мапи. Во поново време, вообичаено се користат повеќезрачни (MBES), кои користат стотици многу тесни соседни греди распоредени во обвивка налик на вентилатор со вообичаена ширина од 90 до 170 степени. Цврсто спакуваната низа на тесни поединечни греди обезбедува многу висока аголна резолуција. Ширината на лентата зависи од длабочината и му овозможува на бродот да мапира повеќе морско дно. Гредите се ажурираат многу пати во секунда (обично 0,1–50 Hz во зависност од длабочината на водата), овозможувајќи поголема брзина на бродот додека одржува висока покриеност на морското дно. Сензорите обезбедуваат податоци за корекција на динамиката на чамецот, а жирокомпасот обезбедува точни информации за насловот за корекција на искривувањето на бродот. Глобален сателитски систем за навигација (GNSS) ги позиционира сондажите во однос на површината на земјата. Профилите на брзината на звукот (брзината на звукот во вода како функција на длабочината) на водениот столб се погодни за прекршување на звучните бранови поради нееднаквите одлики на водниот столб како што се температура, спроводливост и притисок. Компјутерскиот систем ги обработува сите податоци, поправајќи ги сите горенаведени фактори, како и аголот на секој поединечен зрак. Добиените мерења на звук потоа се обработуваат за да се произведе карта.

Сателитите се користат и за мерење на батиметрија. Сателитски радар ја мапира топографијата на длабочините со откривање на суптилните варијации на нивото на морето предизвикани од гравитациското влијание на подморските планини, гребени и други маси. Во просек, нивото на морето е повисоко над планините и гребените отколку над абисалните рамнини и ровови.^[8]

• Активност на 3-Д батиметриска карта: вовед во наутичката карта
• „Најраното прикажување на батиметриска карта на океански слив. Метју Фонтен Мори ја објавил оваа карта во 1853 година во својата книга „Објаснувања и насоки за едрење за придружба на ветрот и тековните графикони... Фото библиотека на NOAA.
• Општа батиметриска карта на океаните (GEBCO)
• Батиметриски прегледувач на податоци од NCEI на NOAA Архивирано на 9 јули 2017 г.
• USGS батиметриски истражувања
• Историја на батиметрија и батиметриски графикони Архивирано на 17 декември 2019 г.
• Прегледувач на веб-батиметрија за Северна Америка, Европа и Австралија

п р у Физичка океанографија Бранови Ејрова бранова теорија Балантајнова скала Бенџамин–Фејрова нестабилност Бусинескова апроксимација Преломник Клапотис Кноидален бран Накрсно море Расејување Инфагравитациони бранови Крајбрежни копнени бранови Екваторски бранови Повторливост Тежински бранови Внатрешни бранови Келвинов бран Кинематички бран Крајбрежен нанос Луков принцип на променлвиост Равенка на блага накосеност Стрес на протегање Убиствен бран Росбиев бран Росбиеви тежински бранови Состојба на морето Сејш Значајна бранова висина Подмолен бран Солитон Стоксова гранична обвивка Стоксово пловење Стоксов бран Сурфање Надуеност Цунами Излив Урселов број Браново движење Основа на бранот Браново-струјно заемодејство Висина на бран Моќност на бран Покачување на морското ниво Раст на бран Бранов радар Турбуленција на бран Бранови и плитка вода Равенки за плитка вода 1Д Сенвенанова равенка Ветерни бранови Модел на ветерни бранови Повеќе... Кружење Атмосферско кружење Бароклиност Гранична струја Кориолисов ефект Надолно тонење Витли Екманова обвивка Екманова Спирала Екманов пренос Ел Нињо Геострофни струи Голфска струја Халотермално кружење Хумболдтова струја Хидротермално кружење Општ модел на кружењето Лангмуирово кружење Јамкова струја Маелштром Океанска струја Океанска динамика Океански круг Мртва струја Термохалинско кружење Престанок на термохалинското кружење Подповршински бранови Свердрупова рамнотежа Повеќе... Плима и осека Амфихидромна точка Копнени плими Досег на плима Подводна плима Месечевоплимен интервал Перигејска плима Плимен млаз Правило на дванаесетки Мртва вода Високи/ниски плими Првична плима Плимна сила Плимна моќност Плимен брзак Плимен опсег Плимна резонанца Плима и осека Плимна линија Плимомер Повеќе... Земјишни облици Подводни делти Абисална рамнина Атол Батиметриска карта Ладен извор Континентална граница Континентално подножје Континентален праг Контури Хидрографија Гајот Океанска котлина Океанска висорамнина Океански расед Пасивна граница Морско дно Подводна планина Подводни клисури Крајбрежна географија Повеќе... Тектоника на плочите Црн чадач Приближувачка граница Раздвојувачка граница Преломна зона Хидротермални извори Морска геологија Средноокеански гребен Мохоровичиев прекин Вајн–Метју–Морлиева претпоставка Океанска кора Надворешно грбенско издигнување Гребенско туркање Ширење на морското дно Влечење на плочата Вовлекување на плочата Празнина меѓу плочата Подвлекување Граничен расед Вулкански лак Повеќе... Океански зони Бентал Длабокоокеанска вода Длабоко море Крајбрежје Средноокеанска Океанска зона Широкоморска Осветлена Сурферска зона Морско ниво Моментален раст на морското ниво Идно морско ниво Крива на морското ниво Звук Океанска звучна томографија Звучна бомба Звучен канал Звук во вода Хидроакустика Останато Алвин Арго Бентални истражувачи Боја на водата Рабно море Морска енергија Океан Истражување на океаните Набљудување на океаните Океанско загадување Океанско преанализирање Океанска површинска топографија Океанско претворање на топлинската енергија Океанографија Океански таллог Површинска микрообвивка на морето Површинска температура на морето Морска вода Наука на сфера Термоклина Подводна едрилица Воден столб Атлас на светските океани Повеќе...