Мала Скитија (римска провинција)

Провинција Мала Скитија Scythia Minor Μικρά Σκυθία
Провинција на Римската Империја
← околу 290–околу 680 →
Поголеми градови и колонии во Мала Скитија. Околу 1 година
Главен град/седиште		Томис
Историски период		Доцна антика
-	Реформи на Диоклецијан	околу 290
-	Падот на дунавските тврдини (лимес)	7 век
-	Бугарско освојување	околу 680
Денес во		Бугарија Романија

Мала Скитија (латински: Scythia Minor; грчки: Μικρά Σκυθία, Микра Скитиа) ― римска провинција во доцната антика, која била сместена во земјите меѓу Дунав и Црното Море, денешна Добруџа поделена меѓу Романија и Бугарија.^[1][2] Била одвоена од Долна Мизија од страна на императорот Диоклецијан за да образува посебна провинција некаде помеѓу 286 и 293 година.^[3] Главен град на провинцијата бил Томис (денешна Констанца).^[1] Провинцијата престанала да постои околу 679–681 година, кога регионот бил совладан од Прабугарите, што императорот Константин IV бил принуден да ја признае бугарската држава во 681 година.^[4]

Според делата „Laterculus Veronensis“ од ок. 314 и „Notitia Dignitatum“ од ок. 400, Скитија припаѓала на Диецезата Тракија. Нејзиниот управник ја имал титулата прес, а неговиот дукс командувал со две легии, I Јупитерова легија и II Херкулова легија.^[2] Службата на дуксот била заменета со онаа на воен квестор (quaestor exercitus), која опфаќала поширока област, во 536 година.^[5]

Домородното население во Мала Скитија било дакиско и нивната материјална култура е очигледна археолошка во шестиот век. Пронајдени се и римски вили. Градовите биле или од старогрчки темели на брегот (како Томис) или од понови римски темели на Дунав.^[1] Римските утврдувања главно датираат од Тетрархијата или Константиновата династија. Биле направени значителни поправки за време на императорите Анастасиј I и Јустинијан I, кои на провинцијата и доделиле фискален имунитет. До петтиот век, повеќето трупи стационирани во Скитија биле федерати од германско, турско, хунско или (можеби) словенско потекло. Тие биле постојан извор на тензии во провинцијата.^[2]

Христијанството процветало во Скитија во петтиот и шестиот век. Пронајдени се бројни христијански натписи.^[1] Веќе во четвртиот век таму има докази за маченички култови. Црквите обично имаа крипти со реликвии.^[2] Неколку истакнати теолози потекнуваат од Скитија, меѓу кои Јован Касијан, Дионисиј Егзигус и скитските монаси.^[1]

• Список на антички градови во Мала Скитија (римска провинција)

• Kazhdan, Alexander (1991). „Scythia Minor“. Во Kazhdan, Alexander (уред.). The Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford and New York: Oxford University Press. ISBN 0-19-504652-8. 
•  Rizos, Efthymios (2018). „Scythia Minor“. Во Николсон, Оливер (уред.). The Oxford Dictionary of Late Antiquity. Оксфорд: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-866277-8.
• Wiewiorowski, Jacek (2008). „Duces of Scythia Minor: A Prosopographical Study“. Xenia Posnaniensia. Monografie Vol. Viii, Poznań 2008, Pp. 93, Isbn 978-83-60251-15-7. Poznán.
• Zahariade, Mihail (2006). Scythia Minor: A History of a Later Roman Province (284–681). Hakkert.
• Zahariade, Mihail (2017). „The Scythian Section of Notitia Dignitatum: A Structural and Chronological Analysis“. Во Nick Hodgson; Paul Bidwell; Judith Schachtmann (уред.). Roman Frontier Studies 2009: Proceedings of the XXI International Congress of Roman Frontier Studies (Limes Congress) held at Newcastle upon Tyne in August 2009. Archaeopress. стр. 509–518.