நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு
Neptunium(V) oxide
பெயர்கள்
	ஐயூபிஏசி பெயர் நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு
	வேறு பெயர்கள் நெப்டியூனியம் பெண்டாக்சைடு; டைநெப்டியூனியம் பெண்டாக்சைடு
இனங்காட்டிகள்
யேமல் -3D படிமங்கள்	Image
	SMILES [Np+5].[Np+5].[O-2].[O-2].[O-2].[O-2].[O-2];
பண்புகள்
மூலக்கூறு வாய்பாடு	Np2O5
வாய்ப்பாட்டு எடை	554.09 கி/மோல்
தோற்றம்	பச்சை நிறப் படிகங்கள்
அடர்த்தி	8.18 கி/செ.மீ3
உருகுநிலை	427 °C; 800 °F; 700 K (சிதைவடையும்)
நீரில் கரைதிறன்	கரையாது
தொடர்புடைய சேர்மங்கள்
ஏனைய எதிர் மின்னயனிகள்	நெப்டியூனியம்(V) புளோரைடு
ஏனைய நேர் மின்அயனிகள்	புரோடாக்டினியம்(V) ஆக்சைடு; இருயுரேனியம் ஐந்தாக்சைடு
	மாறுதலாக ஏதும் சொல்லவில்லை என்றால் கொடுக்கப்பட்ட தரவுகள் யாவும்; பொருள்கள் அவைகளின் இயல்பான வெப்ப அழுத்த நிலையில் (25°C, 100kPa) இருக்கும். வார்ப்புரு மேற்கோள்கள்

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு (Neptunium(V) oxide) என்பது Np₂O₅ என்ற மூலக்கூற்று வாய்ப்பாட்டால் விவரிக்கப்படும் ஒரு கனிம வேதியியல் சேர்மமாகும்.^[1] நெப்டியூனியம் பெண்டாக்சைடு என்ற பெயராலும் இச்சேர்மம் அறியப்படுகிறது. சாத்தியமுள்ள இரண்டு நெப்டியூனியம் ஆக்சைடுகளில் இதுவும் ஒன்றாகும். நெப்டியூனியம்(IV) ஆக்சைடு மற்றொரு நெப்டியூனியம் ஆக்சைடாகும்.^[3]

வரலாறு

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு முதன்முதலில் 1963 ஆம் ஆண்டு நெப்டியூனைல்(V) அயனிகளைக் கொண்ட உருகிய இலித்தியம் பெர்குளோரேட்டு வழியாக ஓசோனைச் செலுத்தி, விளைபொருளை வீழ்படிவாக்குவதன் மூலம் தயாரிக்கப்பட்டது.^[4]

தயாரிப்பு

நெப்டியூனியம்(VI) ஆக்சைடு (NpO₃·xH₂O), நெப்டியூனைல்(V) ஐதராக்சைடு (NpO₂OH), நெப்டியூனைல்(VI) ஐதராக்சைடு (NpO₂(OH)₂), நெப்டியூனியம்(V) நைட்ரேட்டுகள் (NpO(NO₃)₃ அல்லது NpO₂NO₃) போன்ற நெப்டியூனியத்தின் பிற சேர்மங்களை அதிக வெப்பநிலையில் சுட்டு நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடைத் தயாரிக்கலாம்.^[5]^[6]

கரைசலிலுள்ள நெப்டியூனைல் அயனிகளை வீழ்படிவாக்குவதன் மூலமும் இதைத் தயாரிக்கலாம்.:^[2]^[6]

2NpO₂⁺(நீரிய) + H₂O(நீர்மம்) -> Np₂O₅(படிகம்) + H⁺(நீரிய)

வினைகள்

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு 700 கெல்வின் வெப்பநிலையில் சிதைவடைந்து, நெப்டியூனியம்(IV) ஆக்சைடு மற்றும் ஆக்சிசன் வாயுவை உருவாக்குகிறது:^[3]^[5]

Np₂O₅ -> NpO₂ + 1/2 O₂

நெப்டியூனைல்(VI) ஐதராக்சைடை அதிக வெப்பநிலையில் சுட்டு உற்பத்தி செய்யப்படும் நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு சேர்மம் NpO₂ சேர்மத்தை அடைவதற்கு முன்பு ஓர் இடைநிலை கட்டமான Np₄O₉ வழியாகச் செல்கிறது.^[5]

கட்டமைப்பு

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு ஓர் அடுக்கு அமைப்பை ஏற்றுக்கொள்கிறது. வெவ்வேறு அடுக்குகளில் உள்ள தொடர்புடைய நெப்டியூனியம் அணுக்கள் ஆக்சிசன் அணுக்களால் பாலமாகி, நெப்டியூனைல் நேர்மின் அயனிகளின் சங்கிலிகளை உருவாக்குகின்றன. ஒவ்வொரு அடுக்குக்குள்ளும், நெப்டியூனைல் நேர்மின் அயனிகள் ஆக்சிசன் அணுக்களால் இணைக்கப்பட்டுள்ளன.^[2]

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடின் படிக அமைப்பு மூன்று தனித்துவமான நெப்டியூனியம் தளங்களைக் கொண்டுள்ளது. இரண்டு தளங்கள் ஐங்கோண இருபிரமிடல் ஒருங்கிணைப்பு வடிவவியலைக் கொண்டுள்ளன. மற்றொன்று நாற்கோண இருபிரமிடல் ஒருங்கிணைப்பு வடிவவியலைக் கொண்டுள்ளது.^[2]

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு படிகங்கள் ஒற்றைச் சாய்வு கொண்டவையாகும். P2/c என்ற இடக்குழுவும், ஒர் அலகு செல்லிற்கு நான்கு வாய்ப்பாட்டு அலகுகளும் a=8.17Å, b=6.58Å, c=9.313Å, மற்றும் β=116.09°. என்ற அணிக்கோவை அளவுருக்களும் கட்டமைப்பில் உள்ளன. சேர்மத்தின் அடர்த்தி 8.18 கிராம்/செ.மீ³ ஆகும்.^[2]

பிற பண்புகள்

நெப்டியூனியம்(V) ஆக்சைடு 22 கெல்வின் வெப்பநிலையில் எதிர்பெர்ரோ காந்த வரிசைப்படுத்தலுக்கு உட்படுகிறது.^[2]

மேற்கோள்கள்

↑ ^1.0 ^1.1 WebElements, https://www.webelements.com
↑ ^2.0 ^2.1 ^2.2 ^2.3 ^2.4 ^2.5 ^2.6 ^2.7 Forbes, Tori Z.; Burns, Peter C.; Skanthakumar, S.; Soderholm, L. (14 Feb 2007). "Synthesis, Structure, and Magnetism of Np2O5". Journal of the American Chemical Society 129 (10): 2760–2761. doi:10.1021/ja069250r. பப்மெட்:17298069. Bibcode: 2007JAChS.129.2760F.
↑ ^3.0 ^3.1 ^3.2 Zhang, Lei; Dzik, Ewa A.; Sigmon, Ginger E.; Szymanowski, Jennifer E.S.; Navrotsky, Alexandra; Burns, Peter C. (2018). "Experimental thermochemistry of neptunium oxides: Np2O5 and NpO2". Journal of Nuclear Materials 501: 398–403. doi:10.1016/j.jnucmat.2017.10.034.
↑ Yoshida, Zenko; Johnson, Stephen; Kimura, Takaumi; Krsul, John (2011). "Neptunium". The Chemistry of the Actinide and Transactinide Elements (PDF). p. 724. doi:10.1007/978-94-007-0211-0_6. ISBN 978-1-4020-3555-5.
↑ ^5.0 ^5.1 ^5.2 Fahey, J. A.; Turcotte, R. P.; Chikalla, T. D. (1976). "Decomposition, stoichiometry and structure of neptunium oxides". Journal of Inorganic and Nuclear Chemistry 38 (3): 495–500. doi:10.1016/0022-1902(76)80291-6. https://archive.org/details/sim_journal-of-inorganic-and-nuclear-chemistry_1976_38_3/page/n134.
↑ ^6.0 ^6.1 Lemire, R. J. et al., Chemical Thermodynamics of Neptunium and Plutonium, Elsevier, Amsterdam, 2001.