Гістарычны цэнтр Санкт-Пецярбурга і звязаныя з ім комплексы помнікаў
Гістарычны цэнтр Санкт-Пецярбурга і звязаныя з ім групы помнікаў (руск.: Исторический центр Санкт-Петербурга и связанные с ним комплексы памятников, англ.: Historic Centre of Saint Petersburg and Related Groups of Monuments) — першы ў Расіі (і СССР) аб'ект Сусветнай спадчыны ЮНЕСКА. Ён быў уключаны ў спіс помнікаў Сусветнай спадчыны на 14-й сесіі камітэта Сусветнай спадчыны — адначасова з 4 іншымі савецкімі помнікамі (Маскоўскі Крэмль і Чырвоная плошча, Сабор Святой Сафіі і Кіева-Пячэрская лаўра, Кіжскі пагост, Ічан-Кала). Падрыхтоўка дакументаў для сесіі праходзіла ў аўральным рэжыме пад кіраўніцтвам Ю. А. Дзянісава. Спачатку абмяркоўвалася занясенне ў пералік асобных помнікаў гісторыі і архітэктуры, аднак даволі хутка ўзяло верх меркаванне, што «ўніверсальная каштоўнасць культурнага і прыроднага ландшафту Вялікага Санкт-Пецярбурга, сфарміраванага ў гістарычна кароткі тэрмін гіганцкімі высілкамі Расійскай дзяржавы, пераўзыходзіць каштоўнасць яго складовых частак»[1]. РазмяшчэннеПомнікі Санкт-Пецярбурга і наваколляў Помнікі Ленінградскай вобласці
Склад[2]ЗначэннеАб'ект «Гістарычны цэнтр Санкт-Пецярбурга» стаў адным з першых у практыцы ЮНЕСКА выпадкаў надання статусу помніка велізарнаму культурна-прыроднаму ландшафту, на тэрыторыі якога вядзецца актыўнае гаспадарчая дзейнасць і пражываюць сотні тысяч людзей. У яго ўвайшлі нават тыя аб'екты, сувязь якіх з цэнтрам Пецярбурга далёка не відавочная, як, напрыклад, старажытнаруская Арэхаўская крэпасць на Ладазе і Ліндулаўскі гай. Прыгарадныя зоны складаюцца не толькі з палацава-паркавых комплексаў, але і прыродных ландшафтаў, помнікаў прамысловай (Сестрарэцкі зброевы завод), фартыфікацыйнай (фарты Кранштата) і сядзібнай архітэктуры. Кансервацыя такіх вялікіх участкаў сучаснага гарадскога ландшафту звя звязана вялікімі складанасцямі, пра што сведчыць выключэнне са спісу тыпалагічна падобнага ландшафту даліны Эльбы з Дрэздэнам (2009) з-за планаў будаўніцтва новага моста цераз Эльбу. У 2012 годзе Урад Санкт-Пецярбурга зацвердзіла мэтавую праграму «Захаванне і развіццё тэрыторый «Канюшанная» і «Паўночная Каломна – Новая Галандыя», размешчаных у гістарычным цэнтры Санкт-Пецярбурга, на 2013-2018 гады»[3]. У выніку пераходу Санкт-Пецярбурга да праграмна-мэтавага метаду планавання ў 2014 годзе Праграма захавання гістарычнага цэнтра стала часткай дзяржаўнай праграмы «Эканамічнае і сацыяльнае развіццё тэрыторый Санкт-Пецярбурга» Архівавана 3 сакавіка 2018.[4], якую прынялі 30 чэрвеня 2014 года тэрмінам на 6 гадоў. Курыруе выкананне дзяржаўнай праграмы Камітэт па эканамічнай палітыцы і стратэгічнаму планаванню Санкт-Пецярбурга. Галоўным экспертна-кансультацыйным органам, які суправаджае рэалізацыю Праграмы, з'яўляецца Савет па захаванні і развіцці тэрыторый гістарычнага цэнтра Санкт-Пецярбурга пры Урадзе Санкт-Пецярбурга[5], створаны ў 2013 годзе. У рамках Праграмы вылучаны дзве тэрыторыі гістарычнага цэнтра Санкт-Пецярбурга: «Канюшанная» і «Паўночная Каломна – Новая Галандыя». Будаўніцтва Охта-цэнтраПланы будаўніцтва ў Пецярбургу вышыннага Охта-цэнтра выклікалі заклапочанасць ЮНЕСКА. У чэрвені 2007 года ў Новай Зеландыі прайшла 31-я сесія камітэта сусветнай спадчыны ЮНЕСКА. У рашэнні сесіі па аб'екце сусветнай спадчыны «Гістарычны цэнтр Санкт-Пецярбурга і звязаная з ім група помнікаў» адзначана, што «планы, прадстаўленыя краінай-удзельніцай 18 студзеня і 5 сакавіка 2007 года, не адпавядаюць патрабаванням камітэта, а таксама не змяшчаюць выразных граніц і буферных зон усіх аб'ектаў, уключаючы Ленінградскую вобласць», і прынята настойлівая рэкамендацыя да органаў улады Расіі «прыпыніць рэалізацыю праекта, уключаючы дазволы на правядзенне прац, пакуль усе матэрыялы, якія тычацца справы, не будуць разгледжаны, і пакуль не будуць разгледжаны ўсе матэрыялы, якія тычацца гэтага пытання, і не будзе праведзена ўсебаковая ацэнка пагроз аб'екту сусветнай спадчыны»[6][7]. У снежні 2010 года праект Охта-цэнтра быў замарожаны на нявызначаны час. Зноскі
Спасылкі |
Portal di Ensiklopedia Dunia