Другая інтэрвенцыя ў Лівіі
Другая інтэрвенцыя ў Лівіі — ваеннае ўмяшанне некаторых краін блока НАТА ў лівійскі канфлікт з 2015 года, справакаванае актыўнай дзейнасцю тэрарыстычнай арганізацыі ІДІЛ у Лівіі. Папярэдняя інтэрвенцыя адбылася ў 2011 годзе і пацягнула за сабой звяржэнне і забойства лідара краіны Муамара Кадафі. АбстаноўкаУ 2014 годзе ісламарадыкальная групоўка «Ісламская дзяржава Ірака і Леванта», якая ў той час хутка набірала ўплыў ва ўсім свеце, вырашыла скарыстаць двоеўладдзе і грамадзянскую вайну ў Лівіі. Баевікі арганізацыі нанеслі шэраг паражэнняў прыхільнікам УНК і ППЛ, захапіўшы Сірт, ненадоўга акупаваўшы Дэрну, а таксама Бенгазі, Нафалію і шэраг іншых гарадоў краіны. Тым часам на Блізкім Усходзе Злучаныя Штаты разгарнулі ваенную аперацыю супраць групоўкі ІДІЛ. Ход інтэрвенцыі13 лістапада 2015 года ЗША здзейснілі паветраны ўдар па Дэрне, забіўшы лідара Ісламскай дзяржавы ў Лівіі Абу Набіля аль-Анбары , які з 2004 па 2010 гады ўзначальваў «Аль-Каіду» ў Іракскай вайне. Гэта была першая ваенная акцыя супраць ІДІЛ з боку ЗША на тэрыторыі Лівіі[2]. 19 лютага 2016 года ваенныя самалёты ЗША нанеслі паветраны ўдар па некалькіх аб’ектах ІДІЛ у Лівіі, у тым ліку і па трэніровачным лагеры баевікоў. Навучальная база знаходзілася недалёка ад Сабрата, дзе на момант бамбардзіроўкі знаходзілася 60 чалавек. У выніку ўдару больш за 40 чалавек былі забіты. 30 красавіка ў СМІ з’явілася інфармацыя аб тым, што італа-брытанская калона спецпрызну НАТА трапіла ў засаду баевікоў па дарозе у Сірт. Паведамлялася таксама аб планаванні сумеснай аперацыі супраць байцоў «Ісламскага дзяржавы» ў горадзе Сірт. Прэзідэнцкі савет заклікаў усе бакі аб’яднацца і чакаць аперацыі. У той жа час Італія збіралася павялічыць колькасць свайго кантынгенту ў Лівіі з 600 да 6000 салдат, Брытанія — да 1000 вайскоўцаў[3]. 20 ліпеня баевікі радыкальнай ісламісцкай групоўкі «Брыгада абароны Бенгазі» збілі французскі ваенны верталёт у Лівіі, падчас чаго два супрацоўнікі французскага спецпрызну загінулі[4]. 1 жніўня распачаліся ўдары з паветра ВПС ЗША па пазіцыях ісламістаў, а затым і падлучэнне да баёў за Сірт амерыканскіх і брытанскіх спецназаўцаў. Барак Абама аддаў загад аб нанясенні паветраных удараў па пазіцыях ІД у горадзе без абмеркавання і санкцыі з боку кангрэса, а працягласць паветранай аперацыі не была вызначана часовымі рамкамі. Далёка не ўсе ў Лівіі падтрымалі рашэнне ўрада ў Трыпалі запрасіць на дапамогу амерыканцаў і іх саюзнікаў. Іншы канкуруючы ўрад і іншы парламент на чале з Агіла Салах Іса (базаваўся ў Табруку), а таксама генерал Халіфа Хафтар, рашуча выступілі супраць замежнага ваеннага ўдзелу ў вырашэнні лівійскіх праблем. Пасля першых амерыканскіх бамбардзіровак урад у Табруку выклікаў для тлумачэнняў амерыканскага пасла[5]. Пачынаючы з 22 верасня інтэнсіўнасць авіяўдараў ЗША па баевіках ІДІЛ у Лівіі запаволіліся, паколькі лік паўстанцаў, якія хаваліся ў цяжкадаступнай частцы Сірта, скараціўся (амерыканцы нанеслі 50 паветраных удараў па мэтам ворага ў параўнанні з 108 у жніўні), дзе засталося каля 200 баевікоў[6]. 2 кастрычніка ЗША здзейснілі 20 авіяўдараў (у выніку чаго агульная колькасць удараў дасягнула 201) па Лівіі[7]. 11 кастрычніка амерыканцы правялі 51 авіяўдар па мэтам ІДІЛ у Лівіі, у прыватнасці ў Сірце і вакол яго[8]. 4 лістапада Fox News паведаміла, што амерыканскія вайскоўцы спынілі бамбардзіроўкі пазіцый ІДІЛ у Сірце[9]. 18 студзеня 2017 года два бамбардзіроўшыка ВПС ЗША B-2 і адзін дрон «Reaper» нанеслі ўдар па двух лагерах ІДІЛ у 28 мілях на поўдзень ад Сірта, забіўшы больш за 80 баевікоў[10]. 30 сакавіка 2018 здзейснены авіяўдар па АКІМ, падчас якога было забіта двое тэрарыстаў, уключаючы Мусу Абу Даўда, высокапастаўленага члена групоўкі[11]. З 3 па 6 лютага 2019, пасля шэрагу паразаў у раёне Себхі, баявыя групы з Нігера[12] і Чада[13] пачалі сыходзіць з краіны. Адзін з атрадаў чадскіх баевікоў падчас свайго адступлення падвергнуўся бамбардзіроўцы ВПС Францыі[14]. 13 лютага, згодна з інфармацыяй УНЗ, ВПС ЗША нанеслі паветраны ўдар у раёне Убары па пазіцыях баевікоў Аль-Каіды. Аднак на наступны дзень Злучаныя Штаты выпусцілі заяву, што яны не праводзілі паветраных рэйдаў у дадзеным раёне[15]. 19 верасня ВПС ЗША нанеслі паветраны ўдар па горадзе Марзук. Амерыканцы заявілі, што мэтай налёту былі баевікі тэрарыстычнай арганізацыі «Ісламская дзяржава», аднак мясцовыя жыхары ў сацсетках паведамлялі пра ахвяры сярод мірнага насельніцтва. Згодна з інфармацыяй відавочцаў, у выніку авіяўдару загінулі трое грамадзян, якія не мелі ніякага дачынення да радыкалаў. У паведамленні прыводзілася карта з указаннем прыблізнага месца, куды трапілі амерыканскія бомбы[16]. 27 верасня ВПС ЗША нанеслі ўдар па пазіцыях баевікоў на паўднёвым захадзе краіны, знішчыўшы 17 тэрарыстаў[17]. 2 кастрычніка амерыканскія самалёты атакавалі баевікоў ІДІЛ у раёне Марзука, якія адыходзілі пасля папярэдніх авіяўдараў. У выніку бамбардзіроўкі 26 тэрарыстаў загінулі[18]. Вывад кантынгента AFRICOM4 красавіка 2019 камандуючы Лівійскай нацыянальнай арміяй маршал Халіфа Хафтар загадаў войскам пачаць наступленне на сталіцу краіны Трыпалі[19]. На гэтым фоне, 7 красавіка Афрыканскае камандаванне Узброеных сіл ЗША (AFRICOM) паведаміла, што часова выводзіць свой кантынгент з Лівіі з меркаванняў бяспекі[20]. Аднак у канцы красавіка паведамлялася аб групе амерыканскіх вайскоўцаў у раёне Місураты. Вайскоўцы ЗША нібыта прыбылі на хуткасных катэрах з суседняга Туніса. Афіцыйнага пацверджання або абвяржэння гэтай інфармацыі не было. У той момант горад знаходзіўся пад кантролем сіл прэм’ер-міністра Ф. Сараджа[21]. 11 лютага 2020 года, па даных інфармацыйнага партала «Голас Амерыкі», амерыканскія вайскоўцы, якія знаходзяцца ў Самалі, рыхтаваліся да перакідання ў Лівію. Па словах карэспандэнта службы нацыянальнай бяспекі, Афрыканскае камандаванне ўзброеных сіл ЗША разглядала ініцыятыву па перакідцы войскаў і браніраванай тэхнікі з самалійскага кірунку на лівійскі. Заяўлялася, што перадыслакацыя сіл будзе ажыццяўляцца для барацьбы з баевікамі і зніжэння тэрарыстычнай актыўнасці ў рэгіёне. Раней камандуючы Цэнтральнага камандавання ЗША Кенэт Макензі заявіў, што замежнае ўмяшанне ў справы Лівіі ставіць крыж на намаганнях па дасягненні міру. Ён заклікаў адмовіцца ад такой палітыкі, якая прыводзіць да росту напружанасці. Разам з тым, пасол ЗША ў Лівіі Рычард Норланд звярнуўся да кіраўніцтва Урада нацыянальнай згоды з патрабаваннем раззброіць усіх баевікоў і адмовіцца ад паслуг розных бандфарміраванняў[22]. Гл. таксамаЗаўвагі
|
Portal di Ensiklopedia Dunia