Забалацце (Акцябрскі раён)

Забалацце
Краіна	Беларусь
Вобласць	Гомельская
Раён	Акцябрскі
Сельсавет	Парэцкі
Каардынаты	52°39′36″ пн. ш. 28°33′45″ у. д.HGЯO
Першая згадка	XVIII стагоддзе
Колькасць двароў	160
Насельніцтва	356 чалавек (2011)
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 2357
Паштовы індэкс	247309
Аўтамабільны код	3
СААТА	3240816006

За́балацце^[2] (трансліт.: Zabalaccie, руск.: Заболотье) — вёска ў Акцябрскім раёне Гомельскай вобласці. Уваходзіць у склад Парэцкага сельсавета.

Геаграфія

Размяшчэнне

У 34 км на захад ад гарадскога пасёлка Акцябрскі, 237 км ад Гомеля, 27 км ад чыгуначнай станцыі Рабкор, размешчанай на чыгунцы Бабруйск — Рабкор, адгалінаванні лініі Асіповічы — Жлобін.

Гідраграфія

На поўдні і захадзе меліярацыйныя каналы.

Транспартная сетка

На аўтамабільнай дарозе Ляскавічы — Харомцы — Парэчча.

Інфармацыя

Планіроўка складаецца з просталінейнай вуліцы, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад, да якой з паўночнага ўсходу далучаюцца кароткая просталінейная вуліца і 3 завулкі. Забудова драўляная, сядзібнага тыпу. У 1987 годзе пабудавана 50 цагляных хат, у якіх змесцаваліся перасяленцы з забруджаных радыяцыяй у выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС месцаў. У складзе сельскагаспадарчага ААТ «Парэчча-Арэса» з цэнтрам у Парэччы, малочнатаварная ферма. Сярэдняя школа, клуб, бібліятэка, бальніца сестрынскага догляду, фельчарска-акушэрскі пункт, аптэка, аддзяленне сувязі, 3 крамы.

Гісторыя

Па пісьмовых крыніцах вядомая з XVIII стагоддзя як цэнтр маёнтка Забалацце, уладанне Валадзькоў. Пасля другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) у складзе Расійскай імперыі. У 1863 годзе адкрыта народнае вучылішча, у якім займаліся 30 хлопчыкаў. У 1885 годзе ў Ляскавіцкай воласці Бабруйскага павета Мінскай губерні.

З 20 жніўня 1924 года вёска ў Ляскавіцкім сельсавеце Глускага раёна Бабруйскай акругі БССР. У 1929 годзе арганізаваны калгас. Пачатковая школа ў 1930 годзе ператворана ў сямігадовую. З 28 чэрвеня 1939 года цэнтр Ляскавіцкага сельсавета. Падчас Вялікай Айчыннай вайны жыхары стварылі партызанскі атрад імя Чапаева, які ўзначаліў старшыня калгаса А. П. Пакуш. Нямецкія акупанты ў красавіку 1942 года спалілі 142 двары, забілі 192 жыхары. 5 лютага 1944 года карнікі расстралялі і спалілі яшчэ 87 жыхароў (пахаваны ў магіле ахвяр фашызму на вул. Камарова; у 1956 годзе ўстаноўлены абеліск). У баях за вёску і наваколлі ў 1943-44 гадах загінулі 42 савецкіх салдата (пахаваны ў брацкай магіле на могілках; у 1959 годзе ўстаноўлены абеліск). 68 жыхароў загінулі на фронце. 17 лістапада 1980 года цэнтр сельсавета перанесены з вёскі ў вёску Ляскавічы^[3]. З 27 снежня 2022 года вёска ў складзе Парэцкага сельсавета^[4].

Насельніцтва

Колькасць

2011 год — 160 двароў, 356 жыхароў.

Дынаміка

1885 год — 15 двароў, 133 жыхары.
1908 год — 44 двары, 359 жыхароў.
1940 год — 242 двары, 1200 жыхароў.
1959 год — 936 жыхароў (паводле перапісу).
1997 год — 222 двары, 538 жыхароў.
2004 год — 198 двароў, 474 жыхары.

Вядомыя ўраджэнцы

Марк Станіслававіч Смагаровіч — беларускі паэт.

Зноскі

↑ Дадзеныя сельсавета на 1 студзеня 2011 года
↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).
↑ Рашэнне выканкома Гомельскага абласнога Савета народных дэпутатаў ад 17 лістапада 1980 г. // Збор законаў Беларускай ССР, указаў Прэзідыума Вярхоўнага Савета Беларускай ССР, пастаноў Савета Міністраў Беларускай ССР. — 1980, № 36 (1662).
↑ Решение Гомельского областного Совета депутатов от 27 декабря 2022 г. № 424 Об изменении административно-территориального устройства Октябрьского района Гомельской области

Літаратура

Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць/С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелЭн, 2004. 632с.: іл. Тыраж 4000 экз. ISBN 985-11-0303-9 ISBN 985-11-0302-0
Памяць: Гісторыка-дакументальная хроніка Акцябрскага раёна. — Мн.: БЕЛТА, 1997.