သမ္ဘူလ

သမ္ဘူလ
မိဖုရားခေါင်
နန်းသက်	c. ၁၁၀၀ ဆယ်စုနှစ်–၁၁၁၂
ရှေ့မင်းဆက်	အပယ်ရတနာ
ဆက်ခံသူ	ရတနာပုံ
မွေးဖွား	c. ၁၀၆၀ ဆယ်စုနှစ် ကြောင်ဖြူ
ကွယ်လွန်	? ပုဂံ
အိမ်ထောင်ဖက်	ကျန်စစ်သား
သားသမီးများ	ရာဇကုမာရ်
အမည် အပြည့်အစုံ တြိလောကဝဋံသကာဒေဝဳ
စံအိမ်	ပုဂံ
ကိုးကွယ်မှု	ထေရဝါဒ ဗုဒ္ဓဘာသာ

သမ္ဘူလ (တိလောကဝဋံသိကာ, ဦးဆောက်ပန်း) သည် ပုဂံခေတ် ကျန်စစ်သားမင်း၏ မိဖုရားခေါင် ဖြစ်သည်။ [မဏိစန္ဒာ]]မင်းသမီးအ‌ရေးနှင့်ပတ်သက်၍ အနော်ရထာမင်းကြီးသည် ကြီးစွာအမျက်ထွက်သဖြင့် ကျန်စစ်သားထွက်ပြေးစဉ် သမ္ဘူလနှင့် တွေ့ဆုံချစ်ကြိုက်ခဲ့ကာ ရာဇကုမာရ်ကို မွေးဖွားခဲ့သည်။ အနော်ရထာမင်းနတ်ရွာစံပြီးနောက် သားတော်စောလူးမင်းနန်းတက်၏။ ထိုအခါ မှူးမတ်တို့၏ ပန်ကြားချက်အရ ကျန်စစ်သားကို နန်းတော်သို့ ပြန်လည်ခေါ်ယူခဲ့လေသည်။ ကျန်စစ်သားက အဖိုးအနဂ္ဃထိုက်တန်သော လက်စွပ်ကို သမ္ဘူလအား ပေးခဲ့၏။ သမီးမိန်းကလေးမွေးသော် ဤလက်စွပ်ကို ထုခွဲရောင်းချစားသောက်လေ။ သားယောက်ျားလေးမွေးသော် ဤလက်စွပ်နှင့်တကွ နန်းတော်သို့ လိုက်လာခဲ့လေဟု အမှာထားခဲ့၏။ ကျန်စစ်သားနန်းတက်၍ နှစ်နှစ်ကြာသော် သမ္ဘူလလည်း သားငယ်လက်ကိုဆွဲ၍ လက်စွပ်နှင့်တကွ နန်းတော်သို့လိုက်လာ၏။ ကျန်စစ်သားလည်း သမ္ဘူလကို 'ဦးဆောက်ပန်း' အမည်ပေး၍ မိဖုရားမြှောက်လေ၏။ သားတော်ကို ဇေယျခေတ္တရာ' ဟူသောအမည်နှင့် ရခိုင်ပြည်ဘက်ရှိ တောင်စဉ်ခုနှစ်ခရိုင် စားစေ၏။^{[၁][၂][၃]:156}

• Harvey၊ G. E. (1925)။ History of Burma: From the Earliest Times to 10 March 1824။ London: Frank Cass & Co. Ltd။
• Royal Historical Commission of Burma (1832)။ Hmannan Yazawin (Burmeseဘာသာစကားဖြင့်)။ 1–3 (2003 ed.)။ Yangon: Ministry of Information, Myanmar။CS1 maint: အသိအမှတ်မပြုသော ဘာသာစကား (link)