Іван Сямёнавіч Жарыкаў

Іван Сямёнавіч Жарыкаў
Іван Сямёнавіч Жарыкаў
Дата нараджэння	15 верасня 1921
Месца нараджэння	Хацілавічы, Крычаўская воласць[d], Чэрыкаўскі павет, Гомельская губерня, РСФСР;
Дата смерці	3 ліпеня 2003 (81 год)
Грамадзянства	СССР; Беларусь;
Род дзейнасці	ветэрынар
Навуковая сфера	ветэрынарыя
Месца працы	Клімавіцкі ветэрынарна-заатэхнічны тэхнікум; Беларускі НДІ эксперыментальнай ветэрынарыі імя С. М. Вышалескага; Міністэрства сельскай гаспадаркі і харчавання БССР;
Навуковая ступень	доктар ветэрынарных навук
Навуковае званне	прафесар;
Альма-матар	Чэрыкаўскі ветэрынарны тэхнікум[d] (1941); Маскоўская ветэрынарная акадэмія[d] (1951);
Партыя	КПСС;
Узнагароды	;

Іван Сямёнавіч Жа́рыкаў^[1] (15 верасня 1921, вёска Хацілавічы, Крычаўскі раён, Магілёўская вобласць — 3 ліпеня 2003) — беларускі вучоны ў галіне ветэрынарыі, доктар ветэрынарных навук (1976), прафесар (1977). Заслужаны дзеяч навукі БССР (1978).

Біяграфія

Нарадзіўся ў вёсцы Хацілавічы (зараз у Крычаўскім раёне Магілёўскай вобласці Беларусі). Скончыў 7 класаў школы ў вёсцы Сакольнічы і ў 1937 годзе восьмы клас сярэдняй школы ў Крычаве^[2]. Паступіў у Чэрыкаўскі ветэрынарны тэхнікум, які скончыў у 1941 годзе і працаваў памочнікам ветэрынарнага ўрача Крычаўскага райздраўаддзела^[2]. Быў прызваны ў Чырвоную Армію ў ліпені 1941 года. Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны на Заходнім, Варонежскім, Цэнтральным, 1-м Украінскім і 4-м Украінскім франтах^[2]. У 1946—1948 гг. праходзіў навучанне ў Ваенна-ветэрынарнай акадэміі Савецкай Арміі. Скончыў ветэрынарны факультэт Маскоўскай ветэрынарнай акадэміі ў 1951 годзе. З 1951 па 1953 год выкладаў спецыяльныя дысцыпліны ў ветэрынарна-заатэхнічным тэхнікуме ў горадзе Клімавічы. У 1953—1957 гг. займаў пасаду інструктара сельскагаспадарчага аддзела ў апараце ЦК КПБ. У 1957—1991 гг. у Беларускім НДІ эксперыментальнай ветэрынарыі імя С. М. Вышалескага (у 1957—1960 гг. вучоны сакратар, 1960—1962 гг. аспірант). У 1962 годзе абараніў дысертацыю і атрымаў ступень кандыдата біялагічных навук. З 1962 года працаваў у Беларускім навукова-даследчым ветэрынарным інстытуце, займаў пасады малодшага, старэйшага навуковага супрацоўніка, з 15 мая 1962 года — старэйшага навуковага супрацоўніка па спецыяльнасці «Паразіталогія», з 1965 года — загадчыка аддзелам радыебіялогіі^[2]. З 1966 года І. С. Жарыкаў на пасадзе начальніка Галоўнага ўпраўлення па падрыхтоўцы кадраў Міністэрства сельскай гаспадаркі БССР^[2]. У сакавіку 1968 прызначаны дырэктарам Беларускага навукова-даследчага ветэрынарнага інстытута, якую займаў да 30 чэрвеня 1988 года. Да 2000 года года ўваходзіў у склад вучонага савета інстытута па абароне дысертацый^[2].

Навуковая і грамадская дзейнасць

М. С. Жарыкаву належаць навуковыя працы па асновах прафілактыкі паразітозаў сельскагаспадарчых жывёл. Распрацаваў і ўкараніў у вытворчасць меры барацьбы з трэматадозамі жвачных жывёл, рэкамендацыі па абеззаражванню гною з выкарыстаннем радыебіялагічных метадаў і інш. З’яўляўся навуковым кіраўніком праблемы «Разработать и внедрить новые эффективные меры и средства борьбы с ин-фекционными, инвазионными и незаразными болезнями животных»^[2].

Аўтар 120 навуковых прац, у тым ліку 8 манаграфій, 8 вынаходніцтваў і 4 рацыяналізатарскіх прапаноў^[2]. Сярод апублікаванага:

Фасциолез сельскохозяйственных животных и борьба с ним. — 1962.;
Биологические основы борьбы с трематодозами животных. — Мн., 1977.;
Гельминтозы жвачных животных. — Мн., 1977. (разам з Ю. Р. Ягоравым);
Профилактика болезней жвачных на комплексах и фермах / И. С. Жариков, Р. Г. Баширов, В. А. Хацкевич; ред. И. С. Жариков — Мн.: Ураджай, 1978.;
Экономическая эффективность ветеринарных мероприятий. — Мн. 1981. (у сааўтарстве);
Биологически активные вещества и растения в профилактике паразитов / И. С. Жариков, М. В. Якубовский, С. С. Липницкий. — Мн.: [б. в.], 1986. — 136 с.

Пад кіраўніцтвам І. С. Жарыкава падрыхаваны 10 кандыдатаў навук^[2].

Праводзіў значную грамадскую дзейнасць. Абіраўся дэпутатам Мінскага раённага і Мінскага абласнога Саветаў дэпутатаў, членам Мінскага раённага і Мінскага абласнога камітэтаў КПБ. Быў членам секцыі гельмінталогіі Аддзялення ветэрынарыі УАСГНІЛ, міжведамаснага савета па сельскай гаспадарцы пры Савеце міністраў БССР, старшынёй праблемнага савета па каардынацыі навукова-даследчай работы па ветэрынарыі ў БССР, членам вучонага савета секцыі «Природная очаговость болезней» Акадэміі навук СССР, ветэрынарнай секцыі навукова-тэхнічнага савета Міністэрства сельскай гаспадаркі БССР, старшынёй прэзідыума Мінскай абласной арганізацыі таварыства «Веды», членам праўлення рэспубліканскай арганізацыі таварыства «Веды»^[2].

Узнагароды

Ордэн Айчыннай вайны 2 ступені.
Ордэн Чырвонай Зоркі.
Ордэн Працоўнага Чырвонага Сцяга.
Медаль «За адвагу» (1944^[3]).
2 Ганаровыя граматы Вярхоўнага Савета БССР.
Медалі.

Зноскі

↑ Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6.
↑ ^а ^б ^в ^г ^д ^е ^ё ^ж ^з ^і К 80-летию со дня рождения доктора ветеринарных наук, профессора, заслуженного деятеля науки БССР Ивана Семеновича Жарикова (руск.)
↑ Праект «Память народа» (руск.)

Літаратура

Жарыкаў Іван Сямёнавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 6: Дадаізм — Застава / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 1998. — Т. 6. — 576 с. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0106-0 (т. 6). — С. 426—427.
Жарыкаў Іван Сямёнавіч // Энцыклапедыя прыроды Беларусі. У 5-і т. Т. 2. Гатня — Катынь / Рэдкал. І. П. Шамякін (гал. рэд.) і інш. — Мн.: БелСЭ імя Петруся Броўкі, 1983. — 522 с. — 10 000 экз. — С. 278.