Судовая бухгалтэрыяСудовая бухгалтэрыя — гэта спецыялізаваная галіна бухгалтарскага ўліку, якая займаецца расследаваннем фінансавых парушэнняў у арганізацыях[1]. Іншымі назвамі для гэтага паняцця з’яўляюцца судовая бухгалтарская экспертыза, а таксама фінансавая крыміналістыка. Судовая бухгалтэрыя неабходна пры расследаванні крымінальных спраў, падчас судовых разбіральніцтваў, страхавых іскаў. Судовая бухгалтэрыя абапіраецца на выкарыстанне агульнанавуковых і спецыяльных метадаў. Да першых адносяцца: аналіз, сінтэз, дэдукцыя, індукцыя, аналогія, мадэляванне. Другія ўключаюць бухгалтарскі, дакументальны і эканамічны аналіз[2]. Часта буйныя бухгалтарскія фірмы маюць аддзел судовай бухгалтэрыі. СутнасцьСферай судовай бухгалтэрыі з’яўляюцца гаспадарчыя спрэчкі і парушэнні гарантый, разлік эканамічных страт ад правапарушэнняў або парушэнняў дамоў, банкруцтва, розныя віды махлярства (у тым ліку з падаткамі і крэдытамі), адмыванне грошай, урэгуляванне спрэчак падчас скасавання шлюбу і іншае[3]. Судовыя бухгалтары шукаюць недахопы таварна-матэрыяльных каштоўнасцей і грашовых сродкаў, механізм іх утварэння, спосабы ўтойвання, злоўжыванні, парушэнні правіл бухгалтарскага ўліку, якія ім паспрыялі[4]. Пры гэтым найбольш распаўсюджанымі парушэннямі з’яўляюцца заніжэнне абавязацельстваў, маніпуляцыі з запасамі, незаконнае прысваенне актываў, карупцыя[5]. Разам з тым, спосабы здзяйснення правапарушэнняў залежаць ад віду гаспадарчай дзейнасці, сферы, у якой працуе арганізацыя, ад ейнай прававой формы, таму эксперты-бухгалтары павінны выбіраць адпаведныя прыёмы, якія ўлічваюць гэтую спецыфіку[4]. Прыклады працы судовага бухгалтараСудовыя бухгалтары спачатку збіраюць поўную інфармацыю ад кліентаў, пастаўшчыкоў і іншых зацікаўленых бакоў, якія маюць дачыненне да дзейнасці арганізацыі. Наступны этап — аналіз фінансавай справаздачнасці, пошук памылак і недакладнасцяў. Важнай часткай таксама з’яўляюцца апытанні (інтэрв’ю) супрацоўнікаў арганізацыі для раскрыцця патэнцыйных схем махлярства[6]. Падчас сваёй працы судовы бухгалтар праводзіць праверку дакументаў і запісаў уліковых рэгістраў, правярае, ці адпавядаюць яны дзейнаму заканадаўству, супастаўляюць дакументы паміж сабой, ацэньваюць законнасць і абгрунтаванасць аперацый і інш[4]. Судовыя бухгалтары могуць удзельнічаць у працэсе канфіскацыі даходаў, атрыманых у выніку злачынства. Сабраныя імі доказы выкарыстоўваюцца для канфіскацыі фактычных ці меркаваных даходаў, атрыманых ад злачынстваў або адмывання грошай[7]. Адрозненне ад аўдытуУ адрозненні ад аўдытараў судовыя бухгалтары займаюцца расследаваннем і аналізам фактычнай інфармацыі, шукаюць доказы махлярства, а таксама вінаватых асоб[8][9]. Рэвізію ажыццяўляе рэвізійная камісія, рэвізор або аўдытар. Яны з’яўляюцца службовымі асобамі, працуюць выключна з дадзенымі бухгалтарскага ўліку, і акт рэвізіі з’яўляецца другаснай крыніцай доказаў. Пры гэтым судовы бухгалтар не з’яўляецца службовай асобай, працуе ў тым ліку з матэрыяламі крымінальнай або грамадзянскай справы, і ягонае заключэнне з’яўляецца першаснай крыніцай доказаў[4]. У БеларусіСудовая бухгалтэрыя ў Беларусі абапіраецца на наступную нарматыўна-прававую базу:
Гл. таксама
Крыніцы
|
Portal di Ensiklopedia Dunia
