Чэрск (Брэсцкі раён)

Вёска Чэрск Свята-Міхайлаўская царква са званіцай Краіна Беларусь Вобласць Брэсцкая Раён Брэсцкі Сельсавет Дамачаўскі Каардынаты 51°42′40″ пн. ш. 23°41′42″ у. д.HGЯO Насельніцтва 190 чалавек (2005) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 16(2) Паштовы індэкс 225022 Аўтамабільны код 1 СААТА 1212805066 Чэрск на карце Беларусі ±

Чэрск на Вікісховішчы

Чэрск^[1] (трансліт.: Čersk, руск.: Черск) — вёска ў Брэсцкім раёне Брэсцкай вобласці. Уваходзіць у склад Дамачаўскага сельсавета. Размешчаны за 56 км на поўдзень ад Брэста, за 13 км ад чыгуначнай станцыі Дубіца, на аўтадарозе Дамачава — Дубок, на ўсходзе — рака Капаеўка (прыток Заходняга Буга), на захадзе меліярацыйныя каналы.

У складзе адкрытага акцыянернага таварыства «Брэстрайаграсэрвіс» (цэнтр — гарадскі пасёлак Дамачава).

Паводле пісьмовых крыніц вядомы з XVI стагоддзя як шляхецкая ўласнасць у складзе Берасцейскага староства Берасцейскага павета Вялікага Княства Літоўскага. У 1700 годзе пабудавана праваслаўная царква.

Пасля трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) у складзе Расійскай імперыі, у Слонімскай, з 1797 года — у Літоўскай, з 1801 года — у Гродзенскай губернях. Вёска і аднайменны фальварак уваходзілі ў маёнтак Дамачава, якім валодалі князі Вітгенштэйны.

У 1863 годзе падчас нацыянальна-вызваленчага паўстання ў чэрскіх лясах адбыліся баявыя дзеянні паўстанцкага атрада Станкевіча з карнымі расійскімі падраздзяленнямі. У выніку двухгадзіннага бою паўстанцы вымушаны былі адступіць, страціўшы 11 чалавек забітымі, 17 былі ўзяты ў палон, а тыя, хто застаўся жывымі, уліліся ў атрад Казіміра Нарбута і працягвалі барацьбу^[2].

У 1870 годзе вёска — цэнтр сельскай грамады, фальварак — уласнасць князя Вітгенштэйна. У 1886 годзе дзейнічала царкоўна-прыходская школа, капліца, піваварня і бровар, саладоўня. У 1897 годзе ў вёсцы быў хлебазапасны магазін, ветраны млын і карчма. Непадалёку ад вёскі размяшчаўся маёнтак (3 двары, 25 жыхароў).

У 1905 годзе вёска і фальварак у Дамачаўскай воласці Брэсцкага павета. Паводле Рыжскага мірнага дагавора 1921 года ў складзе Польскай Рэспублікі, у Дамачаўскай гміне Брэсцкага павета Палескага ваяводства.

З 1939 года ў складзе БССР. З 12 кастрычніка 1940 года цэнтр Чэрскага сельсавета. У Вялікую Айчынную вайну нямецка-фашысцкія акупанты знішчылі 35 двароў, загубілі 25 жыхароў; 20 вяскоўцаў загінулі на фронце, 1 — у партызанах. 18 снежня 1972 года Чэрскі сельсавет скасаваны, яго тэрыторыя далучана да Дамачаўскага пассавета^[3].

• 38 двароў, 395 жыхароў (1886)
• 89 двароў, 538 жыхароў (1897)
• 610 жыхароў (1905)
• 64 двары, 311 жыхароў (1921)
• 135 двароў, 520 жыхароў (1940)
• 539 жыхароў (1959)
• 569 жыхароў (1970)
• 139 гаспадарак, 250 жыхароў (1997)
• 76 гаспадарак, 190 жыхароў (2005)

• Пачатковая школа
• Фельчарска-акушэрскі пункт
• Аддзяленне сувязі
• Сельская бібліятэка

• Свята-Міхайлаўская царква са званіцай (пабудаваная паміж 1675 і 1701 гадамі)
• Прысядзібны парк пры былым фальварку Стаміроўскіх (XVIII стагоддзе)

• Сядзібны дом. Спалены ў канцы Вялікай Айчыннай вайны партызанамі^[4].

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя ў 15 тамах. Т. 3, кн. 1. Брэсцкая вобласць / пад навук. рэд. А. І. Лакоткі. — Мн.: БелЭн, 2006. ISBN 985-11-0373-X.

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Чэрск (Брэсцкі раён)