Вонзодијачка прашина

Вонзодијачката прашина се состои од зрна од аморфен јаглерод и силикатна прашина со големина од 1-100 микрометри кои ја исполнуваат рамнината на вонсончевите планетарни системи. Таа е вонсончев пандан на зодијачката прашина (зрна прашина со големина од 1-100 микрометри кои се наоѓаат во Сончевиот Систем), претежно во внатрешноста на астероидниот појас. Каков што е случајот со зодијачките прашина, веројатно и овие зрна се создадени од страна на комети кои испуштаат гасови, како и со судири меѓу поголемите матични тела, како астероиди. Вонзодијачките облаци од прашина честопати се составен дел на остаточните дискови кои се забележани околу ѕвездите од главната низа преку нивната прекумерна инфрацрвена емисија. Исклучително топли вонзодијачки дискови, исто така, најчесто се наоѓаат во близина на ѕвезди од спектрален тип А-К.^[1] Вонзодијачката прашина се однесува на највнатрешниот и најжешкиот дел од овие остаточни дискови, на растојание од неколку астрономски единици од ѕвездата.^[1] Зошто вонзодијачката прашина ја има во толкави количини на оваа близина до ѕвездите е тема на расправа и понудени се неколку теории кои се обидуваат да го објаснат феноменот. Облиците на вонзодијачките облаци од прашина го покажуваат динамичкото влијание на вонсончевите планети и можно е да укажат на постоењето на овие планети. Бидејќи честопати се наоѓа во близина на животопогодниот појас на ѕвездата, вонзодијачката прашина може во голема мера да ги попречуваат обидите да се сликаат земјовидни планети. Приближно 1 од 100 ѕвезди во блиските сончеви системи покажуваат дека содржат висока количина од топла прашина која е за околу 1000 пати поголема од просечната емисија на прашина во опсегот од 8,5 до12 μm.

На почетокот вонзодијачката прашина била само теоретски претпоставена, на сега може да се набљудува нејзиното инфрацрвно зрачење при обидот да се набљудуваат вонсончевите земјовидни планети.^[2] Затоа што вонзодијачката прашина е вонсончев еквивалент на зодијачката прашина, се претпоставува дека настанале на ист начин. Таа треба да се разликува од меѓуѕвездената прашина, која не е уловена во Сончевиот Систем.^[3] Остаточните честички од создавањето на ѕвездениот систем, како и остатоците од судирите на поголеми тела зад себе оставаат вонзодијачка прашина.^[4] Се смета дека количината на потенцијалната вонзодијачка прашина постојано се намалува, затоа што големите тела (како планетите) апсорбираат големи количини од прашината. На пример, Земјата апсорбира 40.000 тони ваква прашина годишно. Прашината емитира инфрацрвени зраци, а преку гравитациските дејства со телата (како на пример ѕвезда), формира инфрацрвени прстени. Вакви прстени биле забележани кај многу ѕвездени системи во Млечниот Пат.^[5] Прашината од различни извори, како судири на астероиди, комети и заробени честички, се смета дека создава различни инфрацрвени структури, соодветно.^[6]

• 51 Офиучи
• Фомалхаут ^[7][8]
• Тау Цети ^[8][9]
• Вега

Преку набљудување се открило дека некои ѕвезди од спектралните типови А-К имаат знаци на инфрацрвена вонзодијачка прашина многу поблиску до ѕвездата отколку што се претпоставувало дека е тоа возможно. При одреден обем на ѕвездата, се очекува прашината да биде присобрана и исфрлена (од ѕвездата) во рок од неколку години. Иако се потврдило постоење на ваква прашината блиску до ѕвезда, моделите сè уште не можат да објаснат зошто таа се наоѓа таму.^[1] Моделирањето на однесувањето и на зодијачката и на вонзодијачката прашина е битна истражувачка област, бидејќи прашината ги попречува астрономите во обидот да ги набљудуваат планетарните тела. Ако прашината може прецизно да се моделира, може да се отстрани при набљудувањата на земјовидните вонсончеви планети.^[2]

• Stark, Christopher (2009-05-20). „Каталог за симулирања на вонзодијачка прашина“. NASA GSFC.
• Суперкомпјутерот на НАСА го покажува формирањето на прстени од вонзодијачка прашина кај вонсончевите земјовидни планети

п р у Сончев Систем Сонце Меркур Венера Земја Марс Церера Јупитер Сатурн Уран Нептун Плутон Хаумеја Макемаке Ерида Планети Земјовидни Меркур Венера Земја Марс Џиновски Јупитер Сатурн Уран Нептун Џуџести Церера Плутон Хаумеја Макемаке Ерида Прстени Јупитерови Сатурнови (Реини) Хариклови Хиронови Уранови Нептунови Хаумеини Месечини Земја Месечина Други близуземски тела Марс Фобос Дејмос Јупитер Ганимед Калиста Ија Европа останатите 80 Сатурн Титан Реја Јапет Диона Тетида Енкелад Мимант Хиперион Феба останатите 83 Уран Титанија Оберон Умбриел Ариел Миранда останатите 27 Нептун Тритон Протеј Нереида останатите 14 Плутон Харон Никта Хидра Кербер Стикс Ерида Дисномија Хаумеини Хијака Намака Макемаке S/2015 (136472) 1 Истражување (преглед) Колонизација Откривање астрономија историски модели времеслед Вселенски летови со екипаж вселенски станици список Вселенски сонди времеслед список Меркур Венера Месечина рударство Марс Церера Астероиди рударство Комети Јупитер Сатурн Уран Нептун Плутон Длабока вселена Претпоставени тела Петта планета Немеза Фаетон Деветта планета Планета V Планета X Подмесечини Теја Тихе Вулкан Вулканоиди Списоци Комети Џуџести планети (можни) Гравитациски заоблени тела Астероиди Месечини Модели на Сончевиот Систем Тела во Сончевиот Систем по големина по датум на откривање Мали тела во Сончевиот Систем Комети Дамоклоиди Метеороиди Астероиди Имиња и значење Месечини Планетезимали Меркуропресекувачи Венеропресекувачи Венерини тројанци Близуземски тела Земјопресекувачи Земјини тројанци Марсопресекувачи Марсови тројанци Астероиден Појас Астероиди Церера Палада Јунона Веста Активен првите 1000 семејства необични Керквудов јаз Јупитеропресекувачи Јупитерови тројанци Кентаур Сатурнопресекувачи Сатурнови тројанци Уранопресекувачи Уранови тројанци Нептунопресекувачи Нептунови тројанци Нептунци Заднептунци Кајперов Појас Кубевани Плутина Одвоени тела Хилсов Облак Ортов Облак Расеан Диск Седноиди Настанок и развој Насобирање Насобирачки диск Растурен диск Астероиден Облак Околупланетарен диск Околуѕвезден диск Околуѕвездена обвивка Коатликуе Вселенска прашина Остаточен диск Одвоени тела Разорена планета ИВПОСД Вонзодијачка прашина Вонземски материјал Чување на вонземските примероци Претпоставка за џиновски удар Гравитациски колапс Хилсов Облак Меѓупланетарен облак од прашина Меѓупланетарна средина Меѓупланетарен простор Меѓуѕвезден облак Меѓуѕвездена прашина Меѓуѕвездена средина Меѓуѕвезден простор Кајперов Појас Список на меѓуѕвездени и околуѕвездени молекули Спојување на ѕвезди Молекуларен облак Маглинска хипотеза Ортов Облак Вселенски простор Планетарна миграција Планетарен систем Планетезимал Планетообразба Протопланетарен диск Прстенест систем Збировит отпад Мисија за повраток на примероци Расеан Диск Ѕвездообразба Земја → Сончев Систем → Месен Меѓуѕвезден Облак → Месен Меур → Гулдов Појас → Орионов Крак → Млечен Пат → Подгрупа на Млечниот Пат → Месна Група → Месен Лист → суперјато Девица → суперјато Ланијакеја → Видлива вселена → Вселена Секоја стрелка (→) може да се чита како „во“ или „дел од“.