Одвоено тело

Одвоено тело — динамична класа на мали планети на работ од Сончевиот Систем и се припадници на поширокото семејство на Заднептунци. Овие тела имаат орбити чии најблиски точки до Сонцето (перихел) се доволно далечни од гравитациското влијание на Нептун така што тие се само делумно зафатенио од Нептун и другите познати планети: на овој начин тие како да се „одвоени“ од остатокот од Сончевиот Систем, со исклучок на привлекувањето на Сонцето.^[1][2]

На овој начин, одвоените тела значително се разликуваат од повеќето познати Заднептунци, кои образуваат лабаво дефинирано множество од населеност растроена до различни степени во нивната моментална орбита преку гравитациските средби со џиновски планети, воглавно она на Нептун. Одвоените тела имаат поголем перихел од останатите Заднептунци, вклучувајќи ги тука и телата во орбитална резонанција со Нептун, како што се Плутон, Класичните тела на Кајперовиот Појас во нерезонантна орбита како што е Макемаке, и телата од Расеаниот Диск како што е Ерида.

Одвоените тела во дел од научната литература се познати како надополнување на телата од Расеаниот Диск (Н-ТРД),^[3] далечни одвоени тела (ДОТ),^[4] или надополнети-расеани, како што се во формалната класификација на Длабокиот еклиптички преглед.^[5] На овој начин се добива динамичкото градирање кое постои меѓу орбиталните параметри на расеаниот диск и населението на одвоени тела.

Досега се забележани девет вакви тела,^[6] од кои најголемото, најдалечното, и најпознатото е Седна. Тие со перихел поголем од 50 ае се наречени Седноиди. Од 2018 година, познати се три Седноиди, Седна, 2012 VP113 и Лелеакухонуа.

Одвоените тела имаат перихел многу поголем од Нептуновиот афел. Тие честопати имаат крајно елиптична, многу голема орбита со големи полуоски од неколку стотини астрономски единици (ае, полупречникот на Земјината орбита). Овие орбити не можат да се создадат од гравитиациони расејувања предизвикани од џиновските планети, дури и од оние на Нептун. Наместо тоа, дадени се бројни објаснувања, вклучувајќи ја и средбата со ѕвезда кој поминала во близина^[7] или пак далечни тела со големини на планети,^[4] или самиот Нептун (кој можно е некогаш да имал позанесена орбита, од која ги повлекло телата во нивните моментални орбити)^{[8][9][10][11][12]} или исфрлени планети (постоеле во почетниот Сончев Систем и подоцна биле исфрлени од истиот).^[13][14][15]

Класификацијата според екипата од Длабокиот еклиптички преглед боведува формална разлика меѓу телата кои се расено-блиски (кои можно е да се расеани од Нептун) и расеано-издолжни тела (на пример 90377 Седна) користејќи го Тисерановиот параметар со вредност од 3.^[5]

Предложената претпоставка за Планетата Девет наведува дека орбитите на неколку расеани тела може да се објаснат преку гравитациското влијание на големите, сè уште незабележани планети меѓу 200 ае и 1200 ае од Сонцето и/или влијанието на Нептун.^[16]

Одвоените теласе едн од петте динамички класи на ЗНТ; другите четири класи се класични тела од Кајперовиот Појас, резонантни тела, тела од Расеаниот Диск (ТРД) и Седноиди. Одвоените тела вообичаено имаат перихел поголем од 40 АЕ, со што се спречени силните заемодејтва со Нептун, која пак има приближно кружна орбита на растојание од 30 АЕ од Сонцето. Сепак, не постојат јасни граници меѓу Расеаниот Диск и областите со одвоени тела, од причина што и двете области се ЗНТ и имаат пресечна област на растојанија од 37 и 40 АЕ.^[6] Тело од оваа пресечна област кое е идентификувано е (120132) 2003 FY128.

Забележувањето на 90377 Седна во 2003 година, заедно со други тела откриени во тој период како што се (148209) 2000 CR105 и 2004 XR190, ја потикнало дебатата за категорија на далечни тела кои можно е да се дел од внатрешниот Ортов Облак или (поверојатно) преодни тела меѓу Расеаниот Диск и внатрешниот Ортов Облак.^[2]

Иако Седна се вбројува како тело од Расеаниот Диск од страна на КМП, откривачот Мајкл Браун го дал тој предлог поради растојанието, односно перихел од 76 АЕ што пак значи дека е премногу далеку за да биде под влијсние на надворешните планети би требало да се вбројува како тело од внатрешниот Ортов Облак, а не како дел од Расеаниот Диск.^[17] Оваа класификација на Седна како одвоено тело е се поприфатено во поновите трудови.^[18]

Овој начин на размислување наведува дека недостатокот на значително гравитациско заемодејство со надворешните планети оформува продолжена надворешна група која започнува некаде меѓу перихелот на Седна од 76 АЕ и попознатите тела од Расеаниот Диск како што се 1996 TL₆₆ (перихел од 35 АЕ), кое се наведува како тело од Расеаниот Диск според Длабокиот еклиптички преглед.^[19]

Еден од проблемите со дефинирањето на оваа продолжена категорија е слабата резонанса која е можно да постои и е тешко докажлива поради хаотичните планетарни растројувања и моменталниот недостаток на точно определени орбити на овие далечни тела. Нивните орбитални периоди се поголеми од 300 години и нивното набљудување траело кратко лачно само неколку години. Поради големите растојанија и спорото движење во однос на позадинските ѕвезди, најверојатно ќе бидат потребни десетолетија пред повеќето од овие далечни орбити се определат со фдоволно голема прецизност за да се потврди или отфрли постоењето на резонанса. Дополнителното подобрување на пресметките за орбитите и потенцијалните резонанси на овие тела ќе помогне во разбирањето на поместувањето на џиновските планети и создавањето на Сончевиот Систем. За пример, симулациите спроведени од страна на Емелјаненко и Киселева во 2007 година покажуваат дека многу од далечните тела можно е да се во резонанса со Нептун. Се забележало дека посоти 10% можност 2000 CR₁₀₅ е во резонанса со однос од 20:1, и шанса од 38% дека 2003 QK₉₁ е во резонанса со однос од 10:3, и шанса од 84% дека (82075) 2000 YW134 е во резонанса со однос од 8:3.^[20] Можната џуџеста планета (145480) 2005 TB190 најверојатно има шанса од околу 1% да е во резонанса со однос 4:1.^[20]

Мајк Браун кој ја постави претпоставката за постоењето на девета планета забележал дека „сите познати далечни тела се привлечени малку од Кајперовиот Појас, најверојатно се групираат под влијанието на претпоставената планета (особено тела со голема полуоска поголема од 100 АЕ и перихел поголем од 42 АЕ)."^[21] Карлос де ла Фуенте и РалФ де ла Фуенте Маркос пресметале дека некои од статистички значајните коменсурабилности се во согласност со претпоставката за постоење на девета планета; особено, бројни тела како ^{[б 1]} кои се познати под името крајни заднептунски тела (КЗТ).^[24] можно е да се заробени во резонатни односи од 5:3 и 3:1 со претпоставената девета планета ∼700 AU.^[25]

Ова е and therefore are likely to be detached objectсписокот на познати тела според намалувачки перихел, кои не може ласно да се расејат од моменталната орбита на Нептун и од таа причина се најверојатно одвоени тела, но сè уште се во внатрешноста на перихелната празнина меѓу ≈50–75 АЕ која ги дефинира седноидите:^{[26][27][28][29][30][31]}

Телата кои се наведени подолу имаат перихел поголем од 40 АЕ, и голема полуоска поголема од 47,7 АЕ (резонансата од 1:2 со Нептун, и приближната надворешна граница на Кајперовиот Појас) ^[32]

Следниве тела исто така може да се разгледуваат како одвоени тела, но со малку покуси растојанија на перихелот од 38-40 АЕ.

• Класично тело од Кајперовиот Појас
• Список на тела од Сончевиот Систем подредени по афел
• Список на Заднептунци
• Крајни Заднептунци
• Планети зад Нептун

п р у Џуџести планети Поранешни: Веста Тритон Феба Мезопланета Планемо Астероиден појас МАС Церера Кентаури Можни Харикло Хирон 2010 TY53 Плутина МАС Плутон Можни Иксион Орк Хуја (469372) 2001 QF298 2002 VR128 2002 XV93 2003 AZ84 2003 UZ413 2003 VS2 2007 JH43 Тутина Можни 2002 WC19 Кубевана МАС Макемаке Можни Варда Варуна Квавар Салација Хаос 1998 SN165 2002 AW197 2002 CY248 2002 KX14 2002 MS4 2002 UX25 2003 QW90 2004 GV9 2004 NT33 2004 PF115 2004 TY364 2004 UX10 2005 RN43 2005 UQ513 2007 JJ43 2010 FX86 Расеан Диск МАС Ерида Можни Г'кун-хомдима Ѓевана 1996 GQ21 1996 TL66 2001 UR163 2002 TC302 2004 XA192 2005 QU182 2005 RM43 2006 QH181 (470599) 2008 OG19 2010 KZ39 2010 RE64 2010 RF43 2010 TJ (445473) 2010 VZ98 2013 FY27 2014 AN55 2014 WK509 2018 AG37 2018 VG18 Одвоени тела Можни 2003 FY128 2003 QX113 2004 XR190 2005 TB190 2008 ST291 Седноиди Можни Седна 2012 VP113 Други / непознати резонанци МАС Хаумеја Можни Гунггунг 1999 CD158 1999 DE9 2000 YW134 2002 XW93 2010 JO179 2010 VK201 2011 FW62 2011 GM27 2013 FZ27 2014 UM33 2015 AM281 2015 RR245 Категорија

п р у Сончев Систем Сонце Меркур Венера Земја Марс Церера Јупитер Сатурн Уран Нептун Плутон Хаумеја Макемаке Ерида Планети Земјовидни Меркур Венера Земја Марс Џиновски Јупитер Сатурн Уран Нептун Џуџести Церера Плутон Хаумеја Макемаке Ерида Прстени Јупитерови Сатурнови (Реини) Хариклови Хиронови Уранови Нептунови Хаумеини Месечини Земја Месечина Други близуземски тела Марс Фобос Дејмос Јупитер Ганимед Калиста Ија Европа останатите 80 Сатурн Титан Реја Јапет Диона Тетида Енкелад Мимант Хиперион Феба останатите 83 Уран Титанија Оберон Умбриел Ариел Миранда останатите 27 Нептун Тритон Протеј Нереида останатите 14 Плутон Харон Никта Хидра Кербер Стикс Ерида Дисномија Хаумеини Хијака Намака Макемаке S/2015 (136472) 1 Истражување (преглед) Колонизација Откривање астрономија историски модели времеслед Вселенски летови со екипаж вселенски станици список Вселенски сонди времеслед список Меркур Венера Месечина рударство Марс Церера Астероиди рударство Комети Јупитер Сатурн Уран Нептун Плутон Длабока вселена Претпоставени тела Петта планета Немеза Фаетон Деветта планета Планета V Планета X Подмесечини Теја Тихе Вулкан Вулканоиди Списоци Комети Џуџести планети (можни) Гравитациски заоблени тела Астероиди Месечини Модели на Сончевиот Систем Тела во Сончевиот Систем по големина по датум на откривање Мали тела во Сончевиот Систем Комети Дамоклоиди Метеороиди Астероиди Имиња и значење Месечини Планетезимали Меркуропресекувачи Венеропресекувачи Венерини тројанци Близуземски тела Земјопресекувачи Земјини тројанци Марсопресекувачи Марсови тројанци Астероиден Појас Астероиди Церера Палада Јунона Веста Активен првите 1000 семејства необични Керквудов јаз Јупитеропресекувачи Јупитерови тројанци Кентаур Сатурнопресекувачи Сатурнови тројанци Уранопресекувачи Уранови тројанци Нептунопресекувачи Нептунови тројанци Нептунци Заднептунци Кајперов Појас Кубевани Плутина Одвоени тела Хилсов Облак Ортов Облак Расеан Диск Седноиди Настанок и развој Насобирање Насобирачки диск Растурен диск Астероиден Облак Околупланетарен диск Околуѕвезден диск Околуѕвездена обвивка Коатликуе Вселенска прашина Остаточен диск Одвоени тела Разорена планета ИВПОСД Вонзодијачка прашина Вонземски материјал Чување на вонземските примероци Претпоставка за џиновски удар Гравитациски колапс Хилсов Облак Меѓупланетарен облак од прашина Меѓупланетарна средина Меѓупланетарен простор Меѓуѕвезден облак Меѓуѕвездена прашина Меѓуѕвездена средина Меѓуѕвезден простор Кајперов Појас Список на меѓуѕвездени и околуѕвездени молекули Спојување на ѕвезди Молекуларен облак Маглинска хипотеза Ортов Облак Вселенски простор Планетарна миграција Планетарен систем Планетезимал Планетообразба Протопланетарен диск Прстенест систем Збировит отпад Мисија за повраток на примероци Расеан Диск Ѕвездообразба Земја → Сончев Систем → Месен Меѓуѕвезден Облак → Месен Меур → Гулдов Појас → Орионов Крак → Млечен Пат → Подгрупа на Млечниот Пат → Месна Група → Месен Лист → суперјато Девица → суперјато Ланијакеја → Видлива вселена → Вселена Секоја стрелка (→) може да се чита како „во“ или „дел од“.