Менделеевск

Менделеевск
	Менделеевск
	рус. Менделеевск
	Илтамга
Нигезләнү датасы	1868
Рәсми исем	Бондюжский, Бондюзький һәм Менделєєвськ
Дәүләт	Россия
Нәрсәнең башкаласы	Менделеевск районы, Менделеевск шәһәр җирлеге[d], Менделеевск районы һәм Менделеевск районы
Административ-территориаль берәмлек	Менделеевск районы, Алабуга районы, Менделеевск районы, Алабуга районы, Менделеевск районы, Чаллы кантуны, Алабуга кантуны һәм Алабуга өязе
Сәгать поясы	UTC+03:00
Диңгез, күл яки елга эчендә яки янында урнашуы	Чулман
Халык саны	22 875 (2021)
Диңгез дәрәҗәсе өстендә биеклек	100 метр
Мәйдан	30,65 км²
Почта индексы	423650
Рәсми веб-сайт	mendeleevsk.tatarstan.ru(рус.)
Җирле телефон коды	85549
Монда җирләнгәннәр төркеме	Төркем:Менделеевскта җирләнгәннәр[d]
	Менделеевск Викиҗыентыкта

Бу терминның башка аңлатмалары да бар, аларны карау өчен Менделеев битенә күчегез.

Менделеевск (шулай ук Менделеев шәһәре, лат. тат. Mendeleyevsk, рус. Менделеевск) — Татарстан шәһәре, Менделеевск районы үзәге.

Халык саны — 23 161 кеше (2010).^[3]

География

Кама буенда, Тойма елгасы (Кама кушылдыгы) буенда, Тын Таулар пристаненнан (Камада) 4 км, Мәжгә тимер юлы станциясеннән көньяккарак 70 км, Тихоново тимер юлы станциясеннән көнчыгышка таба 7 км, Казаннан көнчыгышка таба 238 км ераклыкта урнашкан. Чаллы — Әгерҗе тимер юлы, Алабуга — Мәжгә — Ижау автомобиль юлы, Кама елгасында «Тын Таулар» пристане.

Тарих

1868 елда сәүдәгәр П.К. Ушков шәһәргә нигез салган. 1928 елдан — Бондюг эшчеләр поселогы. 1967 елда Д.И. Менделеев (элек җирле химия заводында эшләгән) хөрмәтенә исеме үзгәртелгән.

Шәһәр статусы 1967 елда бирелгән.

Халык

1897^[4]	1939^[5]	1959^[6]	1970^[7]	1979^[8]	1989^[9]	2002^[10]	2010^[3]
2 426	~8 500	11 213	13 557	13 986	18 085	22 027	23 161

Милли состав

Милләт	1989^[11]	2002^[12]	2010^[13]
татарлар	48,5%	55,5%	51,4%
руслар	43,6%	43,6%	39,0%
арлар	2,4%	2,6%	3,1%
чирмешләр	2,1%	2,5%	3,0%

Мәгариф

Менделеевск шәһәрендә һөнәри-техник укуханә (филиал), 5 урта мәктәп, гимназия, кичке (сменалы) мәктәп, сәламәтлеге чикле балалар өчен мәктәп, мәктәптән тыш эш үзәге, балалар сәнгать мәктәбе, «Батыр» балалар-яшүсмерләр спорт мәктәбе, «Айсберг» балалар-яшүсмерләр спорт мәктәбе эшли (2017).

Мәдәният

Шәһәрдә туган танылган кешеләр

Шулай ук карагыз: Төркем:Менделеевскида туганнар.

Ибраһим Галиев (1896-1938, Казан), Татбригада хәрби комиссары.
Василий Белоусов (1919-1981), Сәвитләр Берлеге Каһарманы.

яңарт | SPARQL |сурәтләр тап

туу	Исем	әлма-матер	һөнәр төре	эш урыны	Викиҗыентыктагы төркем	үлем датасы
1897-12-27	Гыймаз Баһаветдинев	Казан (Идел буе) федераль университеты				1938-05-10
1901	Шәмгун Саттаров			Татарстан Республикасының Югары Мәхкәмәсе Татарстан Республикасы Юстиция министрлыгы КПССның Татарстан өлкә комитеты		No/unknown value
1909-07-17	Павел Фролов					1991-09-14
1910	Александр Антонов					1942-05-07
1919-01-01	Василий Белоусов					1981-03-06
1919-11-21	Михаил Суднишников		хәрби хезмәткәр			1985-12-02
1923-05-02	Анатолий Чехов					1967-06-06
1923-09-25	Михаил Фомин				Mikhail Fomin	1943-07-07
1925	Вилен Бурмистров					1943-06-16
1928-12-11	Әмир Мәҗитов	Мәскәү дәүләт академия сәнгать институты	рәссам		Amir Mazitov	1992-03-23
1939	Сания Исмәгыйлева		университет профессоры			2020-06-13
1943-07-24	Дмитрий Усанов		галим			2019-06-05
1988-10-15	Данис Шакиров	Казан (Идел буе) федераль университеты	галим җәмәгать эшлеклесе	Бөтендөнья татар конгрессы	Danis Shakirov