Санкт-Петербург |  | Халык саны |
5 652 922 (1 гыйнвар 2025, демографик баланс)  |
---|
Нигезләнгән |
27 май 1703  |
---|
Гимн |
Гимн Санкт-Петербурга  |
---|
Хөкүмәт башлыгы |
Александр Беглов  |
---|
Сәгать поясы |
Мәскәү вакыты, UTC+03:00, Европа/Мәскәү |
---|
Кардәш шәһәрләр |
Гданьск[1][2][3], Акаба[d][2], Искәндәрия[d][2], Алматы[2], Антверпен[2], Бакы[4][2][5], Бангкок[2], Барселона[2], Бәйтлеһем[d][2][6], Һавана[2], Һамбург[2][7], Грац[8][2][9], Даугавпилс[10][11][2], Дрезден[2][12], Дүшәнбе[2], Ереван[2], Загреб[2], Исфәһан[2], Квебек (шәһәр)[2], Кейптаун[13], Коломбо[d][2], Котка[2], Кошитсе[2], Лион[2], Лос-Анджелес[2][14][15], Манчистыр[2], Марибор[2][16], Миккели[2], Минск[2], Монтевидео[2], Мумбай[2], Мыколаив[13], Орһус[2], Осака[2], Ош[2], Пирей[d][2], Филибә[d][17][2], Пусан[2], Рио-де-Жанейро[2], Рига[2], Роттердам[2], Сент-Питерсберг[2], Сантьяго-де-Куба[2], Акъяр[13], Истанбул[2], Эстүгүлем[d][2], Тампере[2], Тбилиси[13], Тегу[18][2], Хайфа[d][2], Хартум[2], Харьков[2], Һелсинки[2], Хошимин[2], Чыңду[19], Шаңхай[2], Эдинбург[2][20], Венеция[21][2][22], Һайфоң[2], Күстәнҗә[2], Чиңдау[2], Астана[2], Йоһаннесбург[21], Пекин[2], Мар-дел-Плата[2], Буэнос-Айрес[2], Адана, Варна[d], Бордо[23][2], Һавр[24][25][26], Порту-Алегри[27][28], Торино[2], Несебыр[d], София, Осло[2], Тәһран[2], Касабланка[d], Сәләник[2], Дебрецен[2][29], Райниккендорф[d], Сус[d], Ришон-ле-Цион[d][30], Җиддә[d], Вэньчжоу[d][31][32], Красноярск[33][34], Будапешт, Җенова[2], Лимасол[d][2], Бишкәк[2], Сиань[d], Нампо[2], Инчон[2], Манама[d], Гвадалахара[2], Улан-Батор[2], Ставаңер[2], Бинзәрт[d][2], Ташкент, Ницца[2], Париж[2], Гөтеборг[d][2], Аддис-Абеба, Гвадалахара, Нетания[d][35], Турку[36][37][2][…] һәм Gagauziä[2] |
---|
География |
---|
Моның өлеше |
Төньяк-Көнбатыш федераль округ  |
---|
АТБ |
Россия |
---|
Ил |
Россия |
---|
Мәйдан |
1,439 км² |
---|
ДДӨБ |
3 метр  |
---|
Сулык |
Нева, Фин култыгы, Грибоедов каналы, Охта (Нева кушылдыгы), Кронверк бугазы, Крүков каналы, Зур Нева, Славянка (Нева кушылдыгы), Оккервил |
---|
Координатлар |
59°57'тн, 30°19'кнч |
---|
Почта индексы |
190000–199406  |
---|
Телефон коды |
812  |
---|
RU-SPE  | Gwleidyddiaeth |
---|
Канун чыгару органы |
Питырбур шәһәренең канун чыгару җыелышы  |
---|
Башлык исеме |
Санкт-Петербург губернаторы  |
---|
Хөкүмәт башлыгы |
Александр Беглов  |
---|
 | Нигезләүче |
Пётр I  |
Санкт-Петербург[38][39] (рус. Санкт-Петербург, фин. Pietari, кар. Pietari/Пиетари) (1703—1914 елларда Санкт-Петербург, 1914—1924 елларда — Петроград, 1924—1991 елларда — Ленинград) — Россия Федерациясенең федераль дәрәҗәле шәһәр, элек Россия Империясе башкаласы булган. 1703 елда нигез салынган. Халык саны 4 953 219 кеше (2012 ел). Миллионлы шәһәрләр арасында Россиядә иң төньяк шәһәр. Тулысынча Аурупада урнашкан һәм башкала булмаган халык саны буенча иң зур шәһәр. Шәһәрдә Россия Федерациясе Конституция мәхкәмәсе урнашкан.
География
Географик урнашу
Санкт-Петербург Россиянең төньяк-көнбатышында, Нева буе түбәнлеге чикләрендә, Балтыйк диңгезенең Фин култыгында урнаша.
Шәһәрнең уртача биеклеге — 1-5 м (үзәк районнары), 5-30 м (төньяк районнары), 5-22 м (көньяк һәм көньяк-көнбатыш районнары); иң биек ноктасы — 176 м.
Һидрография
Санкт-Петербургның космостан күренеше
Санкт-Петербург Нева елгасының ике ярларында, аның дельтада урнаша. Шулай ук шәһәрдә Нева елгасының култыклары (Зур һәм Кече Нева, Зур, Урта һәм Кече Невкалар, Фонтанка, Мойка, Екатерингофка, Крестовка, Карповка, Ждановка, Смоленка, Пряжка, Кронверк бугазы), кушылдыклары (Ижора, Славянка, Мурзинка, Охта, Чёрная речка) һәм якынча 20 ясалма каналлар агалар. Шәһәр чикләрендә Нева киңлеге — 340—650 м, тирәнлеге 14-23 м. Шәһәрнең су объектлары аша 800дан артык күпер салынган, шул исәптә 218 җәяүлеләр күпере һәм 8 ачыла торган күпер.
Сәгать поясы
Санкт-Петербург халыкара стандарт буенча Moscow Time Zone (MSK/MSD) сәгать поясында урнаша. Бу сан, UTC системасы буенча исәпләгәндә, +4:00 гә тигез.
Климат
Шәһәр климаты — уртача, уртача континенталь климатыннан уртача диңгез климатына күчүче.
Бөтен метеокүзәтчелек тарихы буенча иң югары температура 2010 елның 7 августында тәшкил ителгән — +37,1 °C, иң түбән 1883 елның 11 гыйнварында −35,9 °C.
Санкт-Петербургта ел буенча 600—700 мм атмосфера дуеннары ява, күбесе — апрельдән октябрьгә кадәр.
Санкт-Петербург климаты
|
Күрсәткеч
|
Гый
|
Фев
|
Мар
|
Апр
|
Май
|
Июн
|
Июл
|
Авг
|
Сен
|
Окт
|
Ноя
|
Дек
|
Ел
|
Абсолют максимум, °C
|
8,6
|
10,2
|
14,9
|
25,3
|
30,9
|
34,6
|
35,3
|
37,1
|
30,4
|
21,0
|
12,3
|
10,9
|
37,1
|
Уртача максимум, °C
|
−3,1
|
−3
|
2,0
|
9,3
|
16,0
|
20,0
|
23,0
|
20,8
|
15,0
|
8,6
|
2,0
|
−1,5
|
9,1
|
Уртача температура, °C
|
−5,5
|
−5,8
|
−1,3
|
5,1
|
11,3
|
15,7
|
18,8
|
16,9
|
11,6
|
6,2
|
0,1
|
−3,7
|
5,8
|
Уртача минимум, °C
|
−8
|
−8,5
|
−4,2
|
1,5
|
7,0
|
11,7
|
15,0
|
13,5
|
8,8
|
4,0
|
−1,8
|
−6,1
|
2,7
|
Абсолют минимум, °C
|
−35,9
|
−35,2
|
−29,9
|
−21,8
|
−6,6
|
0,1
|
4,9
|
1,3
|
−3,1
|
−12,9
|
−22,2
|
−34,4
|
−35,9
|
Явым-төшем нормасы, мм
|
44
|
33
|
37
|
31
|
46
|
71
|
79
|
83
|
64
|
67
|
56
|
51
|
662
|
Чыганак: Климат Санкт-Петербурга. Погода и климат. әлеге чыганактан 2012-01-24 архивланды. 2011-12-21 тикшерелгән.
|
Тарих
Петербург урнашкан территория 9-10 гасырларда Новгород җиренә караган. 15 гасырда Петербург урынында Новгород җөмһүриятенә караган авыллар урнашкан. 1478 елдан Рус дәүләте составында. 17 гасыр башларында шведлар Нева ярларын басып алып, Охта елгасы тамагында Ниеншанс ныгытмасын нигезлиләр. Рус гаскәре 1703 елның 1 (12) маенда бу ныгытманы басып ала һәм 16 (27) майда Пётр I Заячий (фин. Jänissaari) утравында Санкт-Питер-Бурх (соңрак Петропавловск) ныгытмасына нигез салган. 1703-04 елларда Котлин утравында Кроншлот ныгытмасы нигезләнгән (1723 елдан Кронштадт). 1704 елда Неваның сул ярында Баш Адмираллыкка нигез салынган.
Шәһәр сәнәгать мәркәзе сыйфатында тиз үскән. 18 гасырның ахырында ук шәһәрдә 160 сәнәгый предприятие булган. 1708 елдан Петербург Ингерманландия, 1710 елдан Петербург губернасы үзәге. 1712-28 һәм 1732—1918 елларда — Россия башкаласы. Бу җирдә патша сарае (1712 елдан), Сенат (1713 елдан), коллегияләр (1718 елдан; 1802 елдан министрлыклар) һәм башка дәүләт учрежденияләре урнашканнар.
1905 ел 22 гыйнвар — Санкт-Петербургта «Канлы якшәмбе».
1941 елның 8 сентябреннән алып 1944 елның 27 гыйнварынача кала фашистлар тарафыннан блокадада тотыла.
Сәнәгате һәм икътисады
Шәһәрдә күп фәнни һәм карау-проектлау институтлары бар (Гипро, Арканлау һәм Антарктика ТИ, Цитология институты, Норильск никеленең Гипода институты һәм башкалар).
Шәһәрнең машиналар төзү сәнәгате әһәмиятле. Россиядә сырлы чит ил машиналары заводлары бар.
Сәүдә сәнәгате (Дикси, Әйләнчек, Спортмастер супермаркетлар).
Финанс тармагы — (Россия Саклык Банкысының акча чыгару дворы, Финам, Россия Саклык Банкысы).
Транспорт
Һава транспорты
Тимер юл транспорты
5 вокзал:
Ябылганнары
Төзелеш. «Мостострой № 6» ПАО — төзелеш компаниясе. Бүген оешма Ростов АЭС-2, универсаль оффшор бассейнны һ. б. корылмаларны төзүе. 1979 елда оешма Череповецта «Октябрьский күперне» төзиләр
Халык
Административ-территориаль бүленеше
Санкт-Петербург 18 районына бүленә:
|
Санкт-Петербургның административ-территориаль бүленеше
|
- Адмиралтейство районы
- Василеостровский районы
- Выборг районы
- Калинин районы
- Киров районы
- Колпино район
- Кызыл Гвардия районы
- Красное Село районы
- Кронштадт районы
|
- Курорт районы
- Мәскәү районы
- Нева районы
- Петроград районы
- Петродворец районы
- Диңгез буе районы
- Пушкин районы
- Фрунзе районы
- Үзәк районы
|
Районнар, үз чиратта, муниципаль округларга, шәһәрләргә һәм бистәләргә бүленәләр.
Шәһәр чикләрендә 111 шәһәрэче муниципаль берәмлек бар: 81 муниципаль округ, 9 шәһәр (Зеленогорск, Колпино, Красное Село, Кронштадт, Ломоносов, Павловск, Петергоф, Пушкин, Сестрорецк) һәм 21 бистә.[58].
|
Кардәш шәһәрләр
- 1.
, Акаба
- 2.
, Искәндәрия
- 3.
, Алматы
- 4.
, Антверпен
- 5.
, Бакы
- 6.
, Бангкок
- 7.
, Барселона
- 8.
, Бордо
- 9.
, Варшава
- 10.
, Вифлеем
- 11.
, Гавана
- 12.
, Гавр
- 13.
, Һамбург
- 14.
, Гданьск
- 15.
, Генуя
- 16.
, Гөтеборг
- 17.
, Грац
- 18.
, Даугавпилс
- 19.
, Дрезден
- 20.
, Дүшәнбе
- 21.
, Ирәван
- 22.
, Загреб
- 23.
, Иматра
|
|
- 24.
, Исфәһан
- 25.
, Квебек
- 26.
, Кейптаун
- 27.
, Киев
- 28.
, Коломбо
- 29.
, Котка
- 30.
, Кошице
- 31.
, Лаппеэнранта
- 32.
, Лион
- 33.
, Лос-Анҗелес
- 34.
, Илбау
- 35.
, Манчестер
- 36.
, Марибор
- 37.
, Мельбурн
- 38.
, Миккели
- 39.
, Милан
- 40.
, Минск
- 41.
, Монтевидео
- 42.
, Мумбаи
- 43.
, Николаев
- 44.
, Ницца
- 45.
, Әдис
- 46.
, Орһус
|
|
- 47.
, Осака
- 48.
, Ош
- 49.
, Париж
- 50.
, Петрозаводск
- 51.
, Пирей (1965)
- 52.
, Пловдив
- 53.
, Праһа
- 54.
, Пусан
- 55.
, Рио-де-Жанейро
- 56.
, Рига
- 57.
, Ришон ле-Цион
- 58.
, Роттердам
- 59.
, Сәләник
- 60.
, Сент-Питерсберг
- 61.
, Сантьяго-де-Куба
- 62.
, Севастополь
- 63.
, Истанбул
- 64.
, Стокһолм
- 65.
, Таллин
- 66.
, Тампере
- 67.
, Тбилиси
- 68.
, Турку
- 69.
, Тэгу
|
|
- 70.
, Хайфа
- 71.
, Хартум
- 72.
, Харковь
- 73.
, Һелсинки
- 74.
, Хошимин
- 75.
, Чыңду
- 76.
, Шаңхай
- 77.
, Эдинбург
- 78.
, Венеция
- 79.
, Краков
- 80.
, Тарту
- 81.
, Хайфон
- 82.
, Каунас
- 83.
, Констанца
- 84.
, Чиңдау
- 85.
, Астана
- 86.
, Ставангер
- 87.
, Йоханнесбург
- 88.
, Пекин
- 89.
, Мар-дель-Плата
- 90.
, Буэнос-Айрес
- 91.
, Воркута
|
Танылган шәхесләр
- Алексей Яһудин (1980), спортчы, бозда фигуралы шуу буенча Олимпия уеннары чемпионы (2002).
- Ольга Балтачиева, Ленинград Кече театры артисты, А. Я. Ваганова һәм Б. Эйфман балет академияләре педагогы, РСФСР атказанган артисты (1983).
- Василий Баженов, XVIII гасыр мигъмары.
- Федор Витт (1879―1970), опера җырчысы, вокал буенча педагог, профессор.
- Павел Дуров (1984), эшкуар, программист, миллиардер, «ВКонтакте» социаль челтәрен булдыручы.
- Клим Жуков (1977), видеоблогер, тарихи реконструктор һәм публицист, язучы-фантаст.
- Н. К. Рерих, рәссам.
- Пётр Лесгафт, педагог һәм табиб.
- Кирилл (Гундяев), Мәскәү патриархы (2009 елдан).
- Алексей Миллер, «Газпром» идарәчесе (2001 елдан).
- Ирина Понаровская, эстрада һәм джаз җырчысы.
- Галина Вишневская, опера җырчысы, ССРБ халык артисты.
- Александр Лазарев, РСФСР халык артисты.
- Елена Цыплакова, РФ халык артисты.
- Галина Молчанова (1929—1997), рәссам-график.
- Лев Ильин (1871—1937), медицина фәннәре докторы (1900), профессор (1912).
- Сергей Таборицкий, рус милләтче-монархисты, «Луч света» журналы мөхәррире, П. Н. Шабельский-Борк белән берлектә П. Н. Милюковка һөҗүм итүдә катнашкан, В. Д. Набоковны үтерүче. 1936—1945 елларда Алманиядә рус качаклары өчен Бюро җитәкчесе урынбасары, НСДАП әгъзасы (1942), сугыш җинаятьчесе, Гестапо белән тыгыз элемтәдә эш иткән.
- Александр Полубенцев (1952), балетмейстер, профессор (2004). РФ атказанган сәнгать эшлеклесе (1993), Тукай премиясе лауреаты (2025).
Татарлар
- Шамил Акбулатов (1940), инженер, меценат, Россия Федерациясенең атказанган төзүчесе.
- Нәгыймә Балтачиева — Киров театры артисты, мөгаллим. РСФСР атказанган сәнгать эшлеклесе (1967)
- Гатаулла Баязитов — ахун, «Нур» гәҗитен оештыручы.
- Сайра Вельшакова (1922—2006) — Ленинград (Санкт-Петербург) консерваториясе укытучысы
- Асия Миңнуллина (26.11.1952) — рәссам-сынчы, Тукай премиясе лауреаты (2010).
- Таһир Балтачиев — Киров театры артисты, мөгаллим.
- Шамил Балтачиев — Ленинград Кече театры артисты, кино артисты.
- Лилиан Наврозашвили — Санкт-Петербург ТЮЗы актрисасы, Муса Җәлилнең оныгы.
- Риза Бариев (1937—2010), фәлсәфәче, фәлсәфә фәннәре докторы (1996).
- Тимур Сираҗетдинов (1969—2000),
РФ Каһарманы.
- Әдилә Айда (1912—1992), Төркиянең беренче хатын-кыз дипломаты.
- Җәннәт Җәбгу-Скибневска (1915—1992), Польша хәрбие.
- Фәйзулла Әминов (1948―2025), рәссам-график.
Моны да карагыз
Искәрмәләр
- ↑ https://www.gdansk.pl/urzad-miejski/biuro-prezydenta/sankt-petersburg-federacja-rosyjska,a,1662
- ↑ 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 2,18 2,19 2,20 2,21 2,22 2,23 2,24 2,25 2,26 2,27 2,28 2,29 2,30 2,31 2,32 2,33 2,34 2,35 2,36 2,37 2,38 2,39 2,40 2,41 2,42 2,43 2,44 2,45 2,46 2,47 2,48 2,49 2,50 2,51 2,52 2,53 2,54 2,55 2,56 2,57 2,58 2,59 2,60 2,61 2,62 2,63 2,64 2,65 2,66 2,67 2,68 2,69 2,70 2,71 2,72 2,73 2,74 2,75 2,76 2,77 2,78 2,79 https://kvs.gov.spb.ru/en/agreements/
- ↑ https://www.gdansk.pl/de/uber-danzig/befreundete-st-dte-und-partnerst-dte,a,3009
- ↑ http://azerbaijans.com/content_1719_az.html
- ↑ https://baku-ih.gov.az/az/page/26.html
- ↑ https://www.bethlehem-city.org/en/saint-petersburg
- ↑ https://www.hamburg.de/stpetersburg/
- ↑ https://www.graz.at/cms/beitrag/10097148/7771992/St_Petersburg.html
- ↑ https://www.graz.at/cms/ziel/7771992/DE/
- ↑ https://old.daugavpils.lv/en/46
- ↑ https://www.daugavpils.lv/en/assets/upload/Daugavpils_majas_lapai_EN_18.pdf
- ↑ https://www.dresden.de/de/leben/stadtportrait/europa/partner/st-petersburg.php
- ↑ 13,0 13,1 13,2 13,3 http://goroda-pobratimy.ru/porodnennye-goroda
- ↑ https://sistercities.lacity.org/html/18.html
- ↑ https://sistercities.lacity.org/
- ↑ https://maribor.si/mestna-obcina/zupan/kabinet-zupana/mednarodno-in-medmestno-sodelovanje/prijateljska-in-partnerska-mesta/
- ↑ https://www.plovdiv.bg/en/about-plovdiv/побратимени-градове/
- ↑ https://www.daegu.go.kr/english/index.do?menu_id=00000757
- ↑ https://saint-petersburg.ru/m/spb/old/221286/
- ↑ https://democracy.edinburgh.gov.uk/documents/s34650/Item%207.8%20-%20Edinburgh%20International%20Framework.pdf
- ↑ 21,0 21,1 https://sptoday.ru/2013_07_19/veneciya-ukrepilas-v-spiske-gorodov-pobratimov-sankt-peterburga/
- ↑ https://www.comune.venezia.it/content/san-pietroburgo
- ↑ http://www.bordeaux.fr/ebx/LinkResolverServlet?classofcontent=presentationStandard&id=5525
- ↑ https://www.lehavre.fr/espace-presse/rock-challenge-la-danse-pour-rapprocher-les-jeunes
- ↑ https://kvs.gov.spb.ru/en/cooperation-with-foreign-cities-and-regions/
- ↑ https://www.sovetika.ru/fra/zykov26.htm
- ↑ http://www2.portoalegre.rs.gov.br/cgi-bin/nph-brs?u=/netahtml/sirel/avancada.html&p=1&r=1&f=G&d=ATOS&l=20&s1=(CIDADE+IRMA)..RELA.
- ↑ http://www2.portoalegre.rs.gov.br/cgi-bin/nph-brs?u=/netahtml/sirel/avancada.html&p=1&r=4&f=S&d=ATOS&l=20&s1=(CIDADE+IRMA)..RELA.
- ↑ https://www.debrecen.hu/hu/debreceni/testvervarosok/szentpetervar
- ↑ https://www.masham.org.il/uploads/n/1610438850.3560.pdf
- ↑ http://www.ezhejiang.gov.cn/wenzhou/2021-08/26/c_655454.htm
- ↑ http://www.ezhejiang.gov.cn/wenzhou/sistercities_2.html
- ↑ http://www.admkrsk.ru/citytoday/foreign/cooperation/Pages/petersburg.aspx
- ↑ http://www.admkrsk.ru/citytoday/foreign/cooperation/Pages/default.aspx
- ↑ https://new.netanya.muni.il/News/Pages/Article197.aspx
- ↑ http://kvs.spb.ru/sankt-peterburg-strany-mira/sotrudnichestvo-sankt-peterburga-s-zarubezhnymi-gorodami-i-regionami/
- ↑ https://www.gov.spb.ru/static/writable/documents/en/2014/10/03/Press%20Kit%202013.pdf
- ↑ https://kitap.tatar.ru/ogl/nlrt/nbrt_nk_2129465.pdf
- ↑ http://gabdullatukay.ru/tukay-science/scientists/hannanov-eskar-tukaj-halyknyky/
- ↑ 40,00 40,01 40,02 40,03 40,04 40,05 40,06 40,07 40,08 40,09 40,10 40,11 40,12 40,13 40,14 40,15 40,16 40,17 40,18 40,19 40,20 40,21 40,22 40,23 40,24 40,25 40,26 40,27 40,28 40,29 40,30 40,31 40,32 40,33 40,34 40,35 40,36 40,37 40,38 40,39 40,40 Санкт-Петербург. 1703-2003: Юбилейный статистический сборник. әлеге чыганактан 2013-09-25 архивланды. 2013-09-25 тикшерелгән.
- ↑ 41,00 41,01 41,02 41,03 41,04 41,05 41,06 41,07 41,08 41,09 41,10 41,11 41,12 41,13 41,14 41,15 41,16 41,17 41,18 41,19 41,20 Народная энциклопедия «Мой город». Санкт-Петербург. әлеге чыганактан 2013-10-16 архивланды. 2013-10-16 тикшерелгән.
- ↑ Первая Всеобщая перепись населения Российской империи 1897 года. Санкт-Петербургская губерния. әлеге чыганактан 2013-10-26 архивланды. 2013-10-26 тикшерелгән.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1926 года. М.: Издание ЦСУ Союза ССР, 1928. Том 9. Таблица I. Населенные места. Наличное городское и сельское население. әлеге чыганактан 2015-02-07 архивланды. 2015-02-07 тикшерелгән.
- ↑ Статистический справочник СССР за 1928 г.
- ↑ Народное хозяйство СССР в 1956 г. (Статистический сборник). Государственное статистическое издательство. Москва. 1956. әлеге чыганактан 2013-10-26 архивланды. 2013-10-26 тикшерелгән.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1959 года. әлеге чыганактан 2013-10-10 архивланды. 2013-10-10 тикшерелгән.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1970 года. Численность наличного населения городов, поселков городского типа, районов и районных центров СССР по данным переписи на 15 января 1970 года по республикам, краям и областям. әлеге чыганактан 2013-10-14 архивланды. 2013-10-14 тикшерелгән.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1979 г.
- ↑ Всесоюзная перепись населения 1989 года. әлеге чыганактан 2011-08-23 архивланды.
- ↑ 50,00 50,01 50,02 50,03 50,04 50,05 50,06 50,07 50,08 50,09 50,10 50,11 50,12 50,13 50,14 50,15 50,16 50,17 50,18 Численность постоянного населения на 1 января (человек) 1990-2010 года
- ↑ Всероссийская перепись населения 2002. Том 1. 4. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации
- ↑ Итоги Всероссийская перепись населения 2010 года. 5. Численность населения России, федеральных округов, субъектов Российской Федерации, районов, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов – районных центров и сельских населённых пунктов с населением 3 тысячи человек и более. әлеге чыганактан 2013-11-14 архивланды. 2013-11-14 тикшерелгән.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2011 года, на 1 января 2012 года и в среднем за 2011 год
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям. Таблица 35. Оценка численности постоянного населения на 1 января 2012 года. әлеге чыганактан 2014-05-31 архивланды. 2014-05-31 тикшерелгән.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2013 года. — М.: Федеральная служба государственной статистики Росстат, 2013. — 528 с. (Табл. 33. Численность населения городских округов, муниципальных районов, городских и сельских поселений, городских населённых пунктов, сельских населённых пунктов). әлеге чыганактан 2013-11-16 архивланды. 2013-11-16 тикшерелгән.
- ↑ Численность населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2014 года. әлеге чыганактан 2014-08-02 архивланды. 2014-08-02 тикшерелгән.
- ↑ Оценка численности постоянного населения на 1 января 2015 года и в среднем за 2014 год (опубликовано 17 марта 2015 год). әлеге чыганактан 2015-03-18 архивланды. 2015-03-18 тикшерелгән.
- ↑ Санкт-Петербурга «О территориальном устройстве Санкт-Петербурга» (с изменениями на 13 июля 2011 года) О территориальном устройстве Санкт-Петербурга. gov.spb.ru. 2011-08-12 тикшерелгән.
|
---|
1 000 000-нан артык кеше | | |
---|
500 000 — 1 000 000 кеше | |
---|
250 000 — 500 000 кеше | |
---|
Шәһәрләрнең халык саны 2010 халык исәбе буенча китерелгән. * Кырым шәһәрләренең халык саның 2012 елгы мәгълүматлары буенча китерелгән. |
Санкт-Петербург — Мәскәү тимер юлында торак пунктлар |
---|
|
|
---|
Рельеф һәм гидрология | |
---|
Нева елгасы бассейны | |
---|
Татарлар саны буенча Русия торак пунктлары |
---|
> 100 мең кеше | |
---|
> 50 мең кеше | |
---|
> 25 мең кеше | |
---|
> 10 мең кеше | |
---|
> 5 мең кеше | |
---|
Моны да карагыз: Татарлар саны буенча Балтыйк буе илләре, Украина, Казакъстан торак пунктлары
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 1,20 бу торак пунктта яшәүче татарлар саны ясалма рәвештә киметелгән булырга мөмкин
|
|