Касцёл Святога Антонія Падуанскага і кляштар бернардзінцаў (Слуцк)

Касцёл
Касцёл Святога Антонія Падуанскага і кляштар бернардзінцаў
Малюнак Касцёла Святога Антонія, зроблены Я. Кругерам у 1921 годзе падчас этнаграфічнай экспедыцыі па Беларусі
53°01′41,80″ пн. ш. 27°33′31,90″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Горад	Слуцк
Канфесія	каталіцтва
Заснавальнік	Самуэль Аскерка
Дата заснавання	1734
Дата скасавання	1832
Стан	не дзейнічае
Глобус Беларусі	globustut.by/sluck/index…
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Касцёл Святога Антонія і кляштар бернардзінцаў — помнік архітэктуры XVIII стагоддзя^[1], размешчаны ў Слуцку.

Манахі-бернардзінцы прыбылі ў Слуцк з Нясвіжа ў 1661 годзе. Яны ўжо мелі ва ўласнасці зямельны ўчастак, які знаходзіўся на беразе Случы, насупраць старога замка. Гэтыя землі ім перадаў староста мазырскі Самуэль Аскерка, выкупіўшы іх з дазволу слуцкага князя Багуслава Радзівіла. Тут яны пабудавалі ў 1671^[2] годзе драўляны касцёл, капліцу і двухпавярховы кляштарны корпус, які прымыкаў да яго. Быў рэканструяваны ў 1734 годзе^[2]. Паводле адных крыніц, будаўніцтва мураванага будынка кляштара пачалося ў 1770 годзе, паводле іншых — у 1793 (пабудаваны з цэглы ў 1793 годзе на месцы былых драўляных будынкаў^[2]). У 1812 годзе замест згарэлага драўлянага касцёла быў пабудаваны цагляны храм^[3].

Пасля паўстання 1830—1831 гадоў слуцкі бернардзінскі кляштар быў зачынены і выкарыстоўваўся як казарма. Касцёл кляштара быў пераасвячоны ў праваслаўную царкву. Бернардзінцаў са Слуцка перавялі ў Нясвіж, а з 1860 года яны спынілі сваю дзейнасць на тэрыторыі Беларусі. Бернардзінцы пакінулі ў Слуцку значны след у розных сферах жыцця, у тым ліку вывелі знакаміты гатунак грушы — «Слуцкую бэру»^[4].

У 1852 годзе касцёл вернуты каталікам. Дзейнічаў ён да 1933 года. А ў былым кляштарным будынку пасля рэвалюцыі размяшчаўся павятовы ваенкамат. Пазней там быў арганізаваны ваенны шпіталь.

У другой палове XX стагоддзя ў склепе кляштара быў знойдзены нямецкі архіў часоў Другой сусветнай вайны, месцазнаходжанне якога ў наш час невядома^[3].

Мураваны аднапавярховы кляштарны комплекс са склепам і падоўжанай цэнтральнай часткай стаяў на вуліцы Казачай (зараз — Чырвонаармейская). У скляпах пад кляштаром знаходзіліся пахаванні слуцкіх князёў Радзівілаў, а ў касцёле яшчэ ў канцы XIX стагоддзя (па ўспамінах сучаснікаў) захоўвалася спецыяльная скрыначка з сэрцам князя Гераніма Радзівіла. Памёр ён у Польшчы, там і быў пахаваны, аднак сэрца яго прывезлі ў Слуцк, які ён вельмі любіў^[5].

Цагляны касцёл Святога Антонія з рысамі барока меў даволі сціплы знешні выгляд: прамавугольны ў плане аб’ём, тры алтары, арган^[5].

Пры кляштары былі пахаваныя Ян Маджарскі і ягоны сын Лявон, уладальнікі Слуцкай персіярні^[6].

• Кукуня В. Р. Слу́цкі касцёл і кляшта́р бернардзі́нцаў // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 15: Следавікі — Трыо / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 15. — С. 30. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0251-2 (т. 15).

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Касцёл Святога Антонія Падуанскага і кляштар бернардзінцаў (Слуцк)
• Касцёл Святога Антонія Падуанскага і кляштар бернардзінцаў (Слуцк) на сайце Radzima.org — страчаны касцёл і кляштар
• Касцёл Святога Антонія Падуанскага і кляштар бернардзінцаў (Слуцк) на сайце Radzima.org — захаваны кляштарны корпус
• Касцёл Святога Антонія Падуанскага і кляштар бернардзінцаў (Слуцк) на сайце Глобус Беларусі (руск.)