Слабада (Турынскі сельсавет)

Слабада
Краіна	Беларусь
Вобласць	Мінская
Раён	Пухавіцкі
Сельсавет	Турынскі
Каардынаты	53°36′32″ пн. ш. 28°10′10″ у. д.HGЯO
Ранейшыя назвы	Пудзіцкая Слабада; Пудзецкая Слабада
Водныя аб’екты	Свіслач
Насельніцтва	▼120 чал. (2019);
Часавы пояс	UTC+3
Тэлефонны код	+375 1713
Аўтамабільны код	5

Слабада́^[1] (трансліт.: Slabada), часта Пудзіцкая Слабада або Пудзецкая Слабада — вёска ў Пухавіцкім раёне Мінскай вобласці, на рацэ Свіслач. Уваходзіць у склад Турынскага сельсавета.

Гісторыя

За прыгонным правам вёска адносілася да маёнтка Пудзіцк^[2]. Пасля 1861 года ў Кліноцкай воласці Ігуменскага павета Мінскай губерні. У 1882 годзе адкрыта народнае вучылішча, у 1886 годзе было 52 вучні, настаўніцай была Ганна Зыранава. Паводле перапісу 1897 года быў хлебазапасны магазін, млын, карчма. У XIX стагоддзі каля вёскі быў азёрны разліў Свіслачы^[2]. У сакавіку 1907 года ў вёсцы адбыліся сялянскія хваляванні, у якіх удзельнічалі таксама сяляне суседніх вёсак Баські і Шкавілаўка.

У 1912 годзе ў вёсцы пачала працаваць Пудзецкая аднакласавая народная школа, якая месцілася ў звычайнай сялянскай хаце.

З канца лютага 1918 года тэрыторыя акупаваная войскамі Германскай імперыі. 25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. У снежні 1918 года занята Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР. У час польска-савецкай вайны ў жніўні 1919 — ліпені 1920 гадоў пад акупацыяй Польшчы (Мінская акруга ГУУЗ).

З 31 ліпеня 1920 года ў Беларускай ССР. Народнае вучылішча было пераўтворана ў школу 1-й ступені, у 1922 годзе было 70 вучняў. У 1924—1927 гадах — цэнтр Пудзецкаслабодскага сельсавета.

У Другую сусветную вайну з канца чэрвеня 1941 года да 2 ліпеня 1944 года пад акупацыяй Германіі. 2 ліпеня 1944 года партызаны савецкай 1-й Мінскай брыгады занялі вёску і ўтрымлівалі яе да прыходу 3 ліпеня часцей 3-й арміі 1-га Беларускага фронту. У час вайны непадалёк ад вёскі ва ўрочышчы Крыжыкі базіраваўся савецкі партызанскі атрад М. Джагарава (з 1943 года атрад «Камсамол») 1-й Мінскай партызанскай брыгады.

Паводле перапісу 1960 года вёска Пудзецкая Слабада.

Да 2013 года вёска ўваходзіла ў склад Ананіцкага сельсавета^[3].

Насельніцтва

1897 год — 79 двары, 506 жыхароў (244 мужчыны і 262 жанчыны)
1908 год — 90 двароў, 642 жыхары
1917 год — 124 двары, 694 жыхары
1960 год — 503 жыхары
2002 год — 86 двароў, 186 жыхароў
2009 год — 145 жыхароў
2019 год — 120 жыхароў^[4]

Вядомыя асобы

Пётр Іванавіч Ніканчык (1932—2008) — беларускі вучоны у галіне аграноміі.

Крыніцы

↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (DJVU)
↑ ^а ^б SgKP 1889, s. 797.
↑ Решение Минского областного Совета депутатов от 28 мая 2013 г. № 234 Об изменении административно-территориального устройства районов Минской области Архівавана 31 сакавіка 2016.
↑ Belarus (нявызн.). pop-stat.mashke.org. Праверана 26 красавіка 2024.

Літаратура

Слабада // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 8: Мінская вобласць, кн. 4 / рэдкал.: Т. У. Бялова (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2013. — С. 183. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0735-9.
Памяць: Пухавіцкі раён: Гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / Укл. А. А. Прановіч; Рэдкал.: А. М. Карлюкевіч і інш.. — Мінск: Беларусь, 2003. — 749 с. — ISBN 985-01-0251-9.
Jelski A. Słoboda // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom X: Rukszenice — Sochaczew (польск.). — Warszawa, 1889. — S. 797.