Аляксандр Уладзіміравіч Макоўскі

Аляксандр Уладзіміравіч Макоўскі
руск. дарэф. Александръ Владиміровичъ Маковскій
Фатаграфія А. У. Макоўскага ў часопісе «Іскры», 1913 год.
Дата нараджэння	24 сакавіка (5 красавіка) 1869[2]
Месца нараджэння	Масква, Маскоўская губерня, Расійская імперыя
Дата смерці	26 кастрычніка 1924(1924-10-26) (55 гадоў)
Месца смерці	Ленінград, РСФСР, СССР
Месца пахавання	Смаленскія праваслаўныя могілкі
Падданства	Расійская імперыя
Грамадзянства	СССР
Бацька	Уладзімір Ягоравіч Макоўскі
Жонка	Антаніна Антонаўна Жук[d]
Род дзейнасці	мастак
Месца працы	Імператарская Акадэмія мастацтваў
Жанр	партрэт, пейзаж, жанравы жывапіс
Вучоба	Маскоўскае вучылішча жывапісу, скульптуры і дойлідства (1889) Вышэйшае мастацкае вучылішча пры Імператарскай Акадэміі мастацтваў[d] (1895)
Мастацкі кірунак	рэалізм
Уплыў на	Alex Coquel[d]
Член у	Таварыства перасоўных мастацкіх выставак
Узнагароды	Медалі МВЖСД: два малыя сярэбраныя (1888); вялікі сярэбраны (1898) за карціну «Знатакі мастацтва»
Званні	акадэмік ІАМ (1911) прафесар ІАМ (1913)[1]
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Аляксандр Уладзіміравіч Макоўскі (руск.: Александр Владимирович Маковский; 24 сакавіка [5 красавіка] 1869, Масква — 26 кастрычніка 1924, Ленінград) — рускі жывапісец, графік, член Таварыства перасоўных мастацкіх выставак, акадэмік і прафесар Імператарскай Акадэміі мастацтваў^[3]. Сын знакамітага жывапісца Уладзіміра Ягоравіча Макоўскага, пляменнік мастакоў Канстанціна і Мікалая Ягоравіча Макоўскіх^[4].

Нарадзіўся ў сям’і патомных дваран Маскоўскай губерні^[5], дзе атрымаў першапачатковую мастацкую адукацыю. Аляксандр пайшоў па слядах бацькі і стаў жывапісцам, малодшы брат Аляксандра — Канстанцін Уладзіміравіч пасля стаў архітэктарам^[6].

Аляксандр Макоўскі ў 1884 годзе паступае ў Маскоўскае вучылішча жывапісу, скульптуры і дойлідства. Вучыўся ў майстэрні І. М. Пранішнікава, В. Д. Паленава і свайго бацькі, У. Я. Макоўскага.

Падчас вучобы ў вучылішчы за поспехі ў маляванні ўзнагароджаны двума малымі сярэбранымі медалямі, у 1889 годзе, пры выпуску з вучылішча, за карціну «Знатакі мастацтва» ўзнагароджаны вялікім сярэбраным медалём.

Да 1893 года жыве і працуе ў Парыжы, дзе наведвае прыватную мастацкую школу французскага жывапісца Фернана Кармона. У 1893 годзе Макоўскаму прысвоена званне класнага мастака^[1].

У 1894 годзе пераязджае ў Санкт-Пецярбург і паступае ў Вышэйшае мастацкае вучылішча пры Імператарскай Акадэміі мастацтваў, майстэрня І. Я. Рэпіна. У 1895 годзе выпускаецца з Акадэміі.

З 1897 года захавальнік навучальных дапаможнікаў у бібліятэцы Педагагічных курсаў пры Акадэміі мастацтваў, у 1898 годзе прызначаны кіраўніком і выкладчыкам Педагагічных курсаў^[1].

Адкрыў у Санкт-Пецярбургу прыватную мастацкую студыю, дзе ў Макоўскага вучыліся жывапісу І. В. Папоў, В. Г. Ціхаў, Б. І. Цвяткоў.

Жыў у даходным доме А. К. Гамерштэта па 7-й лініі Васілеўскага вострава, 54^[7].

З 1893 года член Маскоўскага таварыства мастакоў, з 1899 экспанент, а з 1902 года член Таварыства перасоўных мастацкіх выставак^[8].

У 1911 годзе за некалькі партрэтаў Макоўскаму прысвоена званне акадэміка, з 1913 года — прафесар і кіраўнік Вышэйшага мастацкага вучылішча^[1]. Аўтар некалькіх прац і навучальных дапаможнікаў па тэхніцы малюнка і жывапісу.

Пахаваны на Смаленскіх праваслаўных могілках (уч. 164, Прамая дарожка)^[9].

Прыкладна з 1912 года ў шлюбе з мастачкай Антанінай з беларускага роду Жукоў (1885—1955), дачкой палкоўніка Антонія Рамана Жука і Алены Генбачавай.

• Маковский А. В. Карманный альбом для учителей начального образования по тетрадям или со стенных таблиц в начальных и средних учебных заведениях. — М., 1901;
• Маковский А. В. Начальный курс рисования для начальных школ, средних учебных заведений и домашнего обучения. — М., 1901;
• Маковский А. В. Альбом видов 1-й российской Сергиевской школы трезвости, основанной в 1904 году. — СПб., 1909; Нива. 1911. № 2;
• Маковский А. В. Доклад преподавателя-руководителя педагогических курсов при Императорской Академии художеств академика А. В. Маковского. — СПб., 1913;
• Искусство для всех. Школа рисования, живописи и прикладного искусства / Под ред. проф. А. В. Маковского и В. Лесового; при участии И. Е. Репина [и др.]. — СПб.: Т-во «Благо», 1916. — 96 с.
• Маковский А. В. Опыт живописи масляными красками. — СПб., 1918;
• Маковский А. В. Искусство для всех. Рисование и живопись. — СПб., 1923.

• 
  «Імператар Мікалай II у форме Яго Імператарскай Вялікасці Лейб-Гвардыі Гусарскага палка», (1907), палатно, алей — Дзяржаўны Рускі музей.
• 
  Партрэт обер-пракурора Найсвяцейшага Урадаўнічага Сінода Канстанціна Пятровіча Пабеданосцава, (1899), палатно, алей — Дзяржаўны Рускі музей.
• 
  «Надакучыла», (1897), палатно, алей — Адэскі мастацкі музей
• 
  Пейзаж з царквой, (1900), палатно, алей — прыватны збор.
• 
  «Антоніева-Сійскі манастыр. Царква Дабравешчання.», (1912), папера на кардоне, тэмпера — прыватны збор.
• 
  Партрэт імператрыцы Аляксандры Фёдараўны, (1914), палатно, алей — Дзяржаўны гістарычны музей
• 
  Партрэт мастака Яфіма Яфімавіча Волкава, (1914), палатно, алей — Дзяржаўная Траццякоўская галерэя
• 
  «Велікодны стол», (1915-1916), палатно, алей — Цвярская абласная карцінная галерэя.
• 
  «Чаююць», (1916), палатно, алей — прыватны збор.
• 
  «Перавоз на Волзе», (1918), палатно, алей — Дзяржаўны Літаратурны музей
• 
  «Плёс», (1918), палатно, алей — прыватны збор.
• 
  «Хросны ход на Флора і Лаўра», (1921-1923), палатно, алей — Дзяржаўны музей гісторыі рэлігіі.

• Кондаков С. Н. Маковскій, Александръ Владиміровичъ // Список русских художников к Юбилейному справочнику Императорской Академии художеств = Списокъ русскихъ художниковъ къ юбилейному справочнику Императорской Академіи художествъ 1764-1914. — СПб.: Товарищество Р. Голике и А. Вильборг., 1914. — Т. II. — С. 119. — 459 с. Архівавана 27 жніўня 2021.
• Маковскіе, семья художниковъ // Новый энциклопедический словарь = Новый энциклопедическій словарь / подъ общей редакціей почетнаго академика К. К. Арсеньева. — Петроградъ: «Издательское дѣло бывшее Брокгаузъ—Ефронъ», 1915. — Т. XXV «Лубъ — Махъ». — С. 452. — 960 с.
• Астахов А. Ю. Маковский Александр Владимирович // 1000 русских художников. Большая коллекция. — М.: Белый город, 2008. — 1040 с. — ISBN 978-5-7793-1000-0. Архівавана 18 мая 2012 года.
• Шестимиров А. А. Забытые имена / Александр Шестимиров. — М. : Белый город, 2004. — С. 404–413. — 479 с. — (Энциклопедия мирового искусства). — 3 000 экз. — ISBN 5-7793-0832-2. — OCLC 315220468.

	Аляксандр Уладзіміравіч Макоўскі на Вікісховішчы

• Профіль А. У. Макоўскага на афіцыйным сайце Расійскай акадэміі мастацтваў
• Александр Маковский у Web Gallery of Art (англ.)
• Трофименков М. Семейное бессознательное. Александр Маковский в «Войне» отдал дань жертвам империалистической бойни — полотно вышло страшней войны(руск.) // Газета «Коммерсантъ». — М.: ЗАО «Коммерсантъ. Издательский дом», 2008. — В. от 23 декабря. — № 234 (4051).
• Маркина, Татьяна. Выставка трёх поколений(руск.) // Журнал «Коммерсантъ-Weekend». — М.: Издательский дом «Комерсантъ», 2008. — № 48 (94) от 12 декабря.
• Пресс-служба ГРМ Выставка «Семья Маковских»(руск.) // Электронное издание «Культурное Наследие». — 2008. — В. 8 декабря. — ISSN 1684-9574.
• Выставка «Художники Маковские» (2008-2009) (руск.)(недаступная спасылка). Государственный Русский музей. Архівавана з першакрыніцы 18 красавіка 2012. Праверана 19 мая 2011.
• Маковский Александр Владимирович в Энциклопедии живописи и графики Art-каталог (руск.). Праверана 19 мая 2011.
• Маковский Александр Владимирович (1869-1924) (руск.). Энциклопедия «Русская живопись». Праверана 19 мая 2011.