Чырвонаармейская вуліца (Мінск)

Чырвонаармейская вуліца
Мінск
Чырвонаармейская вуліца; Мінск
Агульная інфармацыя
Краіна	Беларусь
Горад	Мінск
Раён	Ленінскі
Працягласць	~1600
Найбліжэйшыя; станцыі метро	Кастрычніцкая,; Купалаўская,; Першамайская
Паркі	Александраўскі сквер
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Чырвонаармейская вуліца — вуліца ў цэнтры Мінска, у Ленінскім раёне. Першая вядомая назва — Кашарская, потым, да 1866 года называлася Батальённай^[1], затым, да 1919 года — Скобелеўскай, у гонар расійскага генерала Міхаіла Скобелева.

Размешчана паміж праспектам Незалежнасці ў раёне Кастрычніцкай плошчы і ракой Свіслач. Перасякае вуліцы: Карла Маркса, Кірава, Ульянаўскую, Казарменны завулак. Побач з вуліцай размешчаны станцыі метрапалітэна Купалаўская, Кастрычніцкая і Першамайская.

Нумарацыя дамоў — ад праспекта Незалежнасці. На вуліцы размешчаны Цэнтральны Дом афіцэраў^{[~ 1]}, Савет Рэспублікі РБ^{[~ 2]}, стары будынак Нацыянальнай бібліятэкі РБ^{[~ 3]}, гістарычны факультэт Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта^{[~ 4]}, частка будынкаў 3-яй гарадской бальніцы. У канцы вуліцы, у выгіне Свіслачы размешчаны карпусы станкабудаўнічага завода імя Кірава і Першамайскі сквер, на месцы якога 16 ліпеня 1944 года прайшоў Партызанскі парад.

У пачатковай частцы на вуліцу выходзіць Александраўскі сквер. На скрыжаванні з вуліцай Карла Маркса размешчаны будынак Адміністрацыі Прэзідэнта РБ.

У 1918 годзе на вуліцы знаходзіўся бальшавіцкі арсенал, які вечарам 19 лютага таго года быў заняты ўзброенымі групамі палякаў, звязаных з Польскай вайсковай арганізацыяй і І Польскім корпусам. Гэта дазволіла ўзброіць 200 польскіх мінскіх антыбальшавіцкіх добраахвотнікаў. Гэтая падзея была адным з польскіх поспехаў у часе акцыі раззбраення бальшавіцкіх войск у Мінску і дапамагла заняць горад на некалькі дзён беларускімі і польскімі вайсковымі фарміраванням^[2]^[3].

Забудова

Няцотны бок

№ 3 — будынак Дома афіцэраў (1939) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 712Г000268шыфр 712Г000268

№ 9 — будынак Савета Рэспублікі (1932) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 712Г000269шыфр 712Г000269
№ 7 — будынак (1940—1950) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000267шыфр 713Г000267

№ 11 — будынак сярэдняй школы № 4 імя С. М. Кірава (1936) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000270шыфр 713Г000270
№ 15 — будынак (1940—1950) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000267шыфр 713Г000267

Цотны бок

№ 4 — будынак.

Вітражныя кампазіцыі паміж першым і другім паверхамі (аўтар В. Альшэўскі), паміж другім і трэцім паверхамі (аўтар А. Ксяндзоў), паміж трэцім і чацвёртым паверхамі (аўтар Т. Папельская) (1982—1984, 2003) —

Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Ж000296шыфр 713Ж000296

№ 6 — Дом № 1 Беларускага дзяржаўнага ўніверсітэта (1921—1929 гады) (1863—1867, 1953—1957) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 712Г000288шыфр 712Г000288
№ 10 — будынак (1940—1950) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000267шыфр 713Г000267
№ 12 — будынак (1940—1950) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000267шыфр 713Г000267
№ 16 — будынак (1950-я) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000369шыфр 713Г000369

№ 30 (Казарменны завулак, 1) — трохпавярховы будынак.
№ 34 — будынак (1950-я) — Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 713Г000370шыфр 713Г000370

Зноскі

↑ Іван Сацукевіч. Тапанімія вуліц і плошчаў Менска ў XIX — пачатку XX ст. (бел.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 8 красавіка 2009. Праверана 10 верасня 2009.
↑ Dorota Michaluk: Białoruska Republika Ludowa 1918—1920. U podstaw białoruskiej państwowości. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2010, s. 225. ISBN 978-83-231-2484-9.
↑ Oleg Łatyszonek: Białoruskie formacje wojskowe 1917—1923. Białystok: Białoruskie Towarzystwo Historyczne, 1995, s. 75-78. ISBN 83-903068-5-9