ဝပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော်
ဝပြည် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး တပ်မတော် (United Wa State Army - UWSA) သည် မြန်မာနိုင်ငံ၊ ရှမ်းပြည်နယ်မြောက်ပိုင်းနှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းတို့တွင် အခြေစိုက်လှုပ်ရှားသည့် အင်အားအကြီးဆုံး တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများအနက် တစ်ခုအဖြစ် တည်ရှိသည်။ ၎င်းတို့သည် ၎င်းတို့၏ နိုင်ငံရေးဦးဆောင်မှုအဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည့် ဝပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (United Wa State Party - UWSP) ၏ ဦးဆောင်မှုအောက်တွင် ၎င်းတို့ထိန်းချုပ်ရာနယ်မြေများကို ရှမ်းပြည်မြောက်ပိုင်း အထူးဒေသ (၂) အဖြစ် အုပ်ချုပ်လျက်ရှိသည်။ သမိုင်းကြောင်းUWSA ၏ သမိုင်းကြောင်းသည် ၁၉၈၉ ခုနှစ် ဧပြီလ ၁၇ ရက်နေ့တွင် ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (ဗကပ) ပြိုကွဲပြီးနောက် စတင်ခဲ့သည်။ ဗကပ၏ ဝဒေသရှိ တပ်ဖွဲ့ဝင်များသည် ပေါက်ယိုချမ်း ၏ ဦးဆောင်မှုဖြင့် ဗကပမှ ခွဲထွက်ကာ UWSA ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ထိုနှစ်တွင်ပင် မြန်မာ့တပ်မတော် (SLORC) အစိုးရနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ချုပ်ဆိုခဲ့ပြီး၊ ယင်းနောက်ပိုင်း ဝဒေသကို အထူးဒေသ (၂) အဖြစ် သတ်မှတ်ခဲ့သည်။ ဤသဘောတူညီချက်သည် UWSA အား ၎င်းတို့ထိန်းချုပ်ရာနယ်မြေများတွင် ကျယ်ပြန့်သော ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ကို ရရှိစေခဲ့သည်။ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးကာလတွင် UWSA သည် ၎င်းတို့၏ စစ်ရေးနှင့် အုပ်ချုပ်ရေးအင်အားကို ခိုင်မာစွာ တည်ဆောက်ခဲ့ပြီး ဒေသတွင်း အခြေခံအဆောက်အအုံများ၊ ပညာရေး၊ ကျန်းမာရေးနှင့် စီးပွားရေးကဏ္ဍများကို ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်အောင် ဆောင်ရွက်ခဲ့သည်။ ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် မြန်မာစစ်အစိုးရက တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းများကို နယ်ခြားစောင့်တပ် (BGF) အဖြစ် အသွင်ပြောင်းလဲရန် ဖိအားပေးခဲ့သော်လည်း UWSA က လက်မခံဘဲ ၎င်းတို့၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့အစည်းပုံစံအတိုင်း ဆက်လက်ရပ်တည်ခဲ့သည်။ ဤကိစ္စကြောင့် တင်းမာမှုများ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သော်လည်း ကြီးမားသည့် တိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပွားခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း မြန်မာနိုင်ငံတွင် ပြည်တွင်းစစ် ပိုမိုပြင်းထန်လာသော်လည်း UWSA သည် ၎င်းတို့၏ ထိန်းချုပ်နယ်မြေအတွင်း တည်ငြိမ်ရေးကို အဓိကထား ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ စစ်ကောင်စီနှင့် ၎င်းတို့ကို ဆန့်ကျင်သည့် အင်အားစုများ နှစ်ဖက်စလုံးနှင့် တိုက်ရိုက်ပဋိပက္ခတွင် အဓိကအားဖြင့် ပါဝင်ခြင်း မရှိသော်လည်း ဒေသတွင်း မဟာမိတ်အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည့် ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ (Three Brotherhood Alliance) အပါအဝင် အချို့အဖွဲ့အစည်းများကို သွယ်ဝိုက်သောနည်းဖြင့် ပံ့ပိုးမှုများ ရှိသည်ဟု သုံးသပ်မှုများ ရှိသည်။ ခေါင်းဆောင်မှုUWSA ၏ နိုင်ငံရေးဦးဆောင်မှုကို ဝပြည်သွေးစည်းညီညွတ်ရေးပါတီ (UWSP) က ဆောင်ရွက်သည်။ လက်ရှိအဓိကခေါင်းဆောင်မှာ တပ်မှူးကြီး ပေါက်ယိုချမ်း ဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် UWSA ၏ စစ်ရေးနှင့် နိုင်ငံရေး အမြင့်ဆုံးခေါင်းဆောင်ဖြစ်သည်။ စစ်ဦးစီးချုပ်အဖြစ် ဒုတပ်မှူးကြီး ကျောက်ကျုံးတန်း က တာဝန်ယူပြီး ဒုစစ်ဦးစီးချုပ်များအဖြစ် အိုက်ရုန်း၊ လီလောက်အေး၊ ပေါက်ဆမ်ရိုင်း၊ ဝမ်ခဲ့ချန်နှင့် လီကော့ဖင်တို့က ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ရှမ်းပြည်တောင်ပိုင်း UWSA အဖွဲ့ကို ဝေရှောက်ခန်း က ဦးဆောင်သည်ဟုလည်း ဖော်ပြလေ့ရှိသည်။ စစ်ရေးစွမ်းရည်နှင့် ဖွဲ့စည်းပုံUWSA ၏ စစ်ဌာနချုပ်ကို ပန်ဆန်းမြို့တွင် အခြေပြုထားပြီး ဗဟိုကင်းတပ်မဟာ၊ လက်နက်ကြီးတပ်ဖွဲ့၊ လေယာဉ်ပစ်ဒုံးကျည်တပ်ဖွဲ့၊ ဒုံးကျည်တပ်ဆင်ထားသော ဒရုန်းတပ်ဖွဲ့၊ သံချပ်ကာတပ်ဖွဲ့၊ လက်ဖြောင့်တပ်ဖွဲ့နှင့် အထူးတပ်ဖွဲ့ (ကွန်မန်ဒို) များ အပါအဝင် တပ်ဖွဲ့အမျိုးမျိုး ပါဝင်ဖွဲ့စည်းထားသည်။ UWSA တပ်ဖွဲ့များတွင် ခေတ်မီအခြေခံ ချေမှုန်းရေးရိုင်ဖယ်များ တပ်ဆင်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ အကူပစ်လက်နက်ကြီးများအဖြစ် ၈၂ မမ၊ ၁၂၀ မမ မော်တာများအပြင် ၁၀၅ မမ၊ ၁၂၂ မမ ဟော်ဝစ်ဇာ အမြောက်များပါ တပ်ဆင်ထားသည်ဟု သတင်းများအရ သိရသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ကျင်းပသည့် ၎င်းတို့၏ နှစ် ၃၀ ပြည့်ပွဲတွင် FN 6/FN 7 အမျိုးအစားဟု ယူဆရသော လေယာဉ်ပစ်ဒုံးကျည်များနှင့် ဝေဟင်မှ မြေပြင်ပစ်ဒုံးကျည်များ တပ်ဆင်ထားသည့် ဒရုန်းလေယာဉ်ငယ်များကို ပြသခဲ့သည်။ တရုတ် သို့မဟုတ် လာအိုနိုင်ငံထုတ်ဟု ယူဆရသည့် သံချပ်ကာယာဉ်များကိုလည်း ၎င်းတို့၏ စစ်ရေးလှုပ်ရှားမှုများတွင် တွေ့ရှိရပြီး လက်ဖြောင့်တပ်သားများအတွက် မှန်ပြောင်းတပ် သေနတ်များလည်း တပ်ဆင်ထားသည်ကို တွေ့ရသည်။ ပန်ဆန်းစစ်ဌာနချုပ်မှ တိုက်ရိုက်အုပ်ချုပ်သော စစ်သင်တန်းကျောင်းများ ဖွင့်လှစ်ထားရှိပြီး ၂၀၁၉-၂၀၂၀ ခုနှစ်မှစ၍ ၃-၄ နှစ်ကြာ ဗိုလ်သင်တန်းကျောင်းကို ပန်ဆန်းမြောက်ဘက်တွင် ဖွင့်လှစ်ခဲ့သည်။ နယ်စပ်ဒေသအကဲခတ်များ၏ အဆိုအရ UWSA သည် လက်နက်ခဲယမ်း ထုတ်လုပ်သည့် စက်ရုံများကိုလည်း ပိုင်ဆိုင်ထားကြောင်း ဖော်ပြသည်။ ပန်ဆန်းမြောက်ဘက်တွင် လေယာဉ်ကွင်းငယ်များ တည်ဆောက်ထားကြောင်းလည်း သိရသည်။ လှုပ်ရှားနယ်မြေများUWSA သည် ဝကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်ရတိုင်း (ဟူပန်၊ ပန်ဝိုင်၊ နားဖန်၊ မိုင်းမော၊ ပန်ဆန်း မြို့နယ်များ) နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်းရှိ ၎င်းတို့ထိန်းချုပ်သော ဝနယ်မြေများတွင် အဓိကလှုပ်ရှားသည်။ ဆက်ဆံရေးနှင့် မဟာမိတ်များUWSA သည် မြန်မာအစိုးရနှင့် အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေး သဘောတူညီချက်ကို ထိန်းသိမ်းထားသည်။ ၎င်းတို့သည် ပြည်ထောင်စုနိုင်ငံရေး ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (FPNCC) ၏ အဖွဲ့ဝင်ဖြစ်ပြီး ညီနောင်မဟာမိတ်သုံးဖွဲ့ (အမျိုးသားဒီမိုကရက်တစ် မဟာမိတ်တပ်မတော် - MNDAA၊ တအာင်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် - TNLA၊ ရက္ခိုင့်တပ်တော် - AA) နှင့် ရင်းနှီးသော ဆက်ဆံရေးရှိသည်။ UWSA သည် ၎င်းတို့၏ ဒေသတွင်း ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့်နှင့် စစ်ရေးအင်အားကို အဓိကထားပြီး နိုင်ငံရေးပဋိပက္ခများတွင် တိုက်ရိုက်ပါဝင်မှု နည်းပါးသည်။[၂] ဖတ်ရှုရန်ကိုးကား |
||||||||||||||||||||||||||
Portal di Ensiklopedia Dunia
