ஐ.எசு.ஓ 4217

ஐ.எசு.ஓ 4217 (ISO 4217) என்பது நாணயங்களை குறிக்கும் மூன்றெழுத்து குறியீட்டுச் சீர்தரமாகும். இது சீர்தரத்துக்கான அனைத்துலக நிறுவனத்தால் உருவாக்கப்பட்டதாகும். இது வங்கி மற்றும் வியாபாரத்துறைகளில் வெவ்வேறு நாடுகளின் நாணயங்களை பாவிக்கும் போது ஏற்படக்கூடிய சிக்கல்களைத் தவிர்ப்பதற்காக இது கொண்டுவரப்பட்டது. சில நாடுகளின் ஐஎஸ்ஓ 4217 குறியீடுகள் பரவலாக அறிமுகமானவை, மேலும் தொலைத்தொடர்பு ஊடகங்களில் நாணய மாற்று வீத பட்டியல்களில் நாணயத்தின் பெயருக்குப் பதிலாக அல்லது அதன் மொழிபெயர்ப்புக்கு பதிலாக ஐஎஸ்ஓ 4217 குறியீடுகளை காணலாம்.^[1]^[2]^[3]

குறியீட்டின் முதல் இரண்டு எழுத்துகள் நாட்டின் குறியீடாகும், இது ஐஎஸ்ஓ 3166-1 அல்ஃபா-2 இல் நாட்டின் பெயருக்கு வழங்கப்பட்ட குறியீட்டை ஒத்ததாகும். மூன்றாவது எழுத்து பொதுவாக நாணயத்தில் பெயரின் ஆங்கில முதலெழுத்தாகும். உதரணமாகும், யப்பானின் நணயத்தின் குறியீடு JPY—JP யப்பானையும் Y யென்னையும் குறிக்கிறது. இக்குறியீடு டொலர் (டாலர்), பவுண்ட், பிராங்க் போன்ற நாணயங்கள் பல நாடுகளில் பயன்படுத்துவதால் ஏற்படக்கூடி மயக்கம் தீர்க்க வழிவகுக்கிறது. நாட்டின் நாணயம் மாற்றப்பட்ட சந்தர்ப்பங்களில் மூன்றாவது எழுத்தாக "புதிய" என்ற சொல்லுக்கு அந்நாட்டில் வழங்கும் மொழியில் உள்ள சொல்லின் ஆங்கில முதல் எழுத்து பயன்படுத்தப்படுகிறது. எடுத்துக் காட்டாக, மெக்சிகோவின் நாணயம் மெக்சிகோ பீசோ வின் குறியீடு MXN மேலும், துருக்கியின் துருக்கி லீராவின் குறியீடு TRYஆகும். மற்றைய மாற்றங்களையுன் காணலாம் எடுத்துக் காட்டாக இரசியாவின் ரூபிளின் குறியீடு RUR இலிருந்து RUBஇக்கு மாற்றப்பட்டது இங்கு மூன்றாவது எழுத்து றபல் (ரூபிள்0 (ruble) என்பதன் முதலாவது எழுத்துக்குப் பதில் மூன்றாவது எழுத்து பயன்படுத்தப்படுகிறது.

மூன்றெழுத்து குறியீட்டுக்கு மேலதிகமாக ஒவ்வொரு நாணயத்துக்கும் முன்றெண் குறியீடும் வழங்கப்பட்டுள்ளது. இது பொதுவாக ஐஎஸ்ஓ 3166 இல் நாடுகளுக்கு வழங்கப்பட்ட குறியீடுகளை ஒருமித்தாக கணப்படும். எடுத்துக் காட்டாக அமெரிக்க டொலர் USD யின் மூன்றெண் குறியீடு 840 ஆகும் இது ஐக்கிய அமெரிக்க நாடுகளுக்கு ஐஎஸ்ஓ 3166 இன் குறியீடாகும்.

இந்த சீர்தரம் முதன்மையான நாணய அலகுக்கும் துணை அலகுகளுக்கும் இடையான தொடர்பையும் எடுத்துக் காட்டுகிறது. பொதுவாக முதன்மையான அலகின் 1/100 பெருமதியில் துணை அலகு இருக்கும், ஆனால் 1/10 அல்லது 1/1000 என்பவையும் பரவலாக பாவனையில் உள்ளது. சில நாணயங்களில் முதன்மையான நாணய அலகு மிகச்சிறிய பெருமதியை கொண்டுள்ளப் படியால் துணை அலகுகள் காணப்படுவதில்லை (எடுத்துக்காட்டாக, யப்பானில் "சென்"=1/100 யென் பாவணையில் இல்லை) மௌரித்தானியா தனது நாணயத்தில் நூற்றன் பாகங்களை பயன்படுத்துவதிலை மாறாக 1/5 என்ற துணை அலகை பயன்படுத்துகிறது. இதனை குறிப்பதற்கு "நாணய அடுக்கு" என்பது பயன்படுத்தப்படுகிறது. எடுத்துக்காட்டாக இந்திய ரூபாய் நாணய அடுக்கு 2 ஐயும் யப்பானிய யென் நாணய அடுக்கு 0 ஐயும் கொண்டுள்ளது.

ஐஎஸ்ஓ 4217 குறியீடுகள் நாணயங்கள் மட்டுமன்றி பொன், வெள்ளி, பிளேடியம் மற்றும் பிளாட்டினம் என்ற உலோகங்களுக்கும் (மாழைகளுக்கும்) வழங்கப்பட்டுள்ளது. மேலு பரிசோதனை முறைகளுக்கும் இது வழங்கப்பட்டுள்ளது. இவ்வவகை குறியீடுகள் "X" எழுத்துடன் தொடங்கும். இது நாணயம் அல்ல. உலோகங்களை (மாழைகளைக்) குறிக்கும் போது "X எழுத்துடன் உலாக தனிமக் குறியீடு சேர்த்து பயன்படுத்தப்படுகிறது. எடுத்துக்காட்டாக, தங்கத்தின் குறியீடு XAG ஆகும். மேலும் இம்முறை நாடு பற்றறா நாணயங்களுக்கு பயன்படுத்தலாம்.

பலநாடுகளில் கூட்டாக பயன்படுத்தப்படும் "கிழக்கு கரிபிய டொலர்" நாணயத்தின் குறியீடு XCD ஆகும். யூரோ வின் குறியீடு EUR ஆகும் ஏனெனில் ஐஎஸ்ஓ 3166-1 சீர்தரத்தில் ஐரோப்பிய ஒன்றியம் EU என்ற குறியீட்டை கொண்டுள்ளது. யூரோவுக்கு முன் ஐரோப்பாவில் பாவனையில் இருந்த ஐரோப்பிய நாணய அலகு XEU என குறிக்க்ப்பட்டது.

பயன்பாட்டிலுள்ள குறியீடுகள்

குறியீடு	இல	அடுக்கு	நாணயம்	பாவனையில் உள்ள நாடுகள்
AED	784	2	யூஏஈ திராம்	ஐக்கிய அரபு அமீரகம்
AFN	971	2	அப்கானி	ஆப்கானிஸ்தான்
ALL	8	2	அல்பேனிய லெக்	அல்பேனியா
AMD	51	2	ஆர்மேனிய டிராம்	ஆர்மீனியா
ANG	532	2	நெதர்லாந்து அண்டிலியன் கில்டர்	நெதர்லாந்து அண்டிலிசு
AOA	973	2	குவான்சா	அங்கோலா
ARS	32	2	ஆர்ஜென்டின பீசோ	ஆர்ஜென்டீனா
AUD	36	2	அவுஸ்திரேலிய டொலர்	அவுஸ்திரேலியா , அவுஸ்திரேலிய அண்டாடிக் பகுதி, கிறிசுத்துமசு தீவுகள், ஏர்ட் தீவும் மக்டொனால்ட் தீவும், கிரிபாட்டி ,நவுரு , நோஃபோக் தீவுகள், துவாலு
AWG	533	2	அரூபன் கில்டர்	அருபா
AZN	944	2	அசர்பைஜானிய மனாட்	அஸர்பைஜான்
BAM	977	2	கன்வர்ட்டிபிள் மார்க்கு	பொசுனியாவும் எர்செகோவினாவும்
BBD	52	2	பார்படோஸ் டொலர்	பார்படோசு
BDT	50	2	தாக்கா	வங்காளதேசம்
BGN	975	2	லெவ்	பல்கேரியா
BHD	48	3	பஹ்ரைனி டினார்	பாகாரேயின்
BIF	108	0	Burundian Franc	புருண்டி
BMD	60	2	Bermudian Dollar (customarily known as Bermuda Dollar)	பெர்மியுடா
BND	96	2	புரூணை டொலர்	புருனை
BOB	68	2	Boliviano	பொலிவியா
BOV	984	2	Bolivian Mvdol (Funds code)	பொலிவியா
BRL	986	2	Brazilian Real	பிரேசில்
BSD	44	2	Bahamian Dollar	பகாமாசு
BTN	64	2	Ngultrum	பூட்டான்
BWP	72	2	Pula	பொட்சுவானா
BYR	974	0	பெலருசிய ரூபிள்	பெலரசு
BZD	84	2	Belize Dollar	பெலிசு
CAD	124	2	கனேடிய டொலர்	கனடா
CDF	976	2	Franc Congolais	கொங்கோ குடியரசு
CHE	947	2	WIR Euro
CHF	756	2	சுவிஸ் பிராங்க்	சுவிற்சர்லாந்து
CHW	948	2	WIR Franc	சாம்பியா
CLF	990	0	Unidades de formento (Funds code)	சிலி
CLP	152	0	Chilean Peso	சிலி
CNY	156	2	யுவன் ரென்மின்பி	சீன மக்கள் குடியரசு
COP	170	2	Colombian Peso	கொலொம்பியா
COU	970	2	Unidad de Valor Real	கொலொம்பியா
CRC	188	2	Costa Rican Colon	கொசுதாரிக்கா
CSD	891	2	Serbian Dinar	செர்பியா
CUP	192	2	Cuban Peso	கியூபா
CVE	132	2	Cape Verde Escudo
CZK	203	2	செக் கொருனா	செக் குடியரசு
DJF	262	0	Djibouti Franc	திஜிபொதி
DKK	208	2	டானிய குரோன்	டென்மார்க் , பரோயே தீவுகள், கிறீன்லாந்து
DOP	214	2	Dominican Peso	டொமினிகன் குடியரசு
DZD	12	2	Algerian Dinar	அல்ஜீரியா
EGP	818	2	Egyptian Pound	எகிப்து
ERN	232	2	Nakfa	எரித்திரியா
ETB	230	2	Ethiopian Birr	எதியோப்பியா
EUR	978	2	யூரோ	ஐரோப்பிய ஒன்றியம்
FJD	242	2	Fiji Dollar	பீஜி
FKP	238	2	Falkland Islands Pound	போக்லாந்து தீவுகள்
GBP	826	2	Pound Sterling	ஐக்கிய இராச்சியம்
GEL	981	2	ஜோர்ஜிய லாரி	யோர்ஜியா
GHC	288	2	Cedi	கானா
GIP	292	2	கிப்ரால்ட்டர் பவுண்ட்	கிப்ரல்டார்
GMD	270	2	Dalasi	கம்பியா
GNF	324	0	Guinea Franc	கினியா
GTQ	320	2	Guatemalan quetzal	கோதமாலா
GYD	328	2	Guyana Dollar	கயானா
HKD	344	2	Hong Kong Dollar	ஒங்கொங்
HNL	340	2	Lempira	ஒண்டூராஸ்
HTG	332	2	Haiti Gourde	எய்ட்டி
HUF	348	2	போரிண்ட்	அங்கேரி
IDR	360	2	Rupiah	இந்தோனீசியா
ILS	376	2	New Israeli Shekel	இசுரேல்
INR	356	2	இந்திய ரூபாய்	பூட்டான், இந்தியா
IQD	368	3	Iraqi Dinar	ஈரான்
IRR	364	2	Iranian Rial	ஈராக்
ISK	352	2	ஐஸ்லாந்திய குரோனா	ஐசுலாந்து
JMD	388	2	Jamaican Dollar	யமேக்கா
JOD	400	3	Jordanian Dinar	யோர்தான்
JPY	392	0	யப்பானிய யென்	யப்பான்
KES	404	2	Kenyan Shilling	கென்யா
KGS	417	2	Som	கிர்கிசுதான்
KHR	116	2	Riel	கம்போடியா
KMF	174	0	Comoro Franc	கொமொரோஸ்
KPW	408	2	North Korean Won	வட கொரியா
KRW	410	0	Won	தென் கொரியா
KWD	414	3	குவைத் தினார்	குவெய்த்
KYD	136	2	Cayman Islands Dollar	கேமன் தீவுகள்
KZT	398	2	டெங்கே	கசகிசுதான்
LAK	418	2	Kip	லாவோஸ்
LBP	422	2	Lebanese Pound	லெபனான்
LKR	144	2	இலங்கை ரூபாய்	இலங்கை
LRD	430	2	Liberian Dollar	லைபீரியா
LSL	426	2	Loti	லெசோத்தோ
LYD	434	3	Libyan Dinar	லிபியா
MAD	504	2	Moroccan Dirham	மொரோக்கோ , மேற்கு சகாரா
MDL	498	2	மல்டோவிய லியு	மோல்டோவா
MGA	969	0	Malagasy Ariary	மடகாஸ்கர்
MKD	807	2	தெனார்	மசிடோனியா
MMK	104	2	Kyat	மியான்மார்
MNT	496	2	Tugrik	மொங்கோலியா
MOP	446	2	Macanese pataca	மக்காவோ
MRO	478	2	Ouguiya	மௌரித்தானியா
MUR	480	2	Mauritius Rupee	மொரிசியசு
MVR	462	2	Rufiyaa	மாலைதீவுகள்
MWK	454	2	Kwacha	மலாவி
MXN	484	2	Mexican Peso	மெக்சிகோ
MXV	979	2	Mexican Unidad de Inversion (UDI) (Funds code)	Mexico
MYR	458	2	மலேசிய ரிங்கிட்	மலேசியா
MZN	943	2	Mozambican metical	மொசாம்பிக்
NAD	516	2	Namibian Dollar	நமீபியா
NGN	566	2	Naira	நைஜீரியா
NIO	558	2	Cordoba Oro	நிக்கராகுவா
NOK	578	2	நோர்வே குரோனா	நோர்வே
NPR	524	2	நேபாள ரூபாய்	நேபாளம்
NZD	554	2	New Zealand Dollar	குக் தீவுகள், நியூசிலாந்து ,நியுயே,பிக்ரின் தீவுகள் , டொகெலாவு
OMR	512	3	ஓமானி ரியால்	ஓமான்
PAB	590	2	Balboa	பனாமா
PEN	604	2	Nuevo Sol	பெரூ
PGK	598	2	Kina	பப்புவா நியூகினியா
PHP	608	2	Philippine Peso	பிலிபைன்சு
PKR	586	2	Pakistan Rupee	பாக்கிஸ்தான்
PLN	985	2	ஸ்வாட்டெ	போலந்து
PYG	600	0	Guarani	பராகுவே
QAR	634	2	கத்தாரி ரியால்	கட்டார்
RON	946	2	புதிய ரொமேனிய லியு	ருமேனியா
RUB	643	2	ரஷ்ய ரூபிள்	ரஷ்யா
RWF	646	0	Rwanda Franc	ருவாண்டா
SAR	682	2	சவூதி ரியால்	சவூதி அரேபியா
SBD	90	2	Solomon Islands Dollar	சாலமன் தீவுகள்
SCR	690	2	Seychelles Rupee	சிஷெல்ஸ்
SDD	736	2	Sudanese Dinar	சூடான்
SEK	752	2	சுவீடிய குரோனா	சுவீடன்
SGD	702	2	சிங்கப்பூர் வெள்ளி (சிங்கப்பூர் டொலர்)	சிங்கப்பூர்
SHP	654	2	Saint Helena Pound	செயிண்ட். எலனா
SLL	694	2	Leone	சியெரா லியொன்
SOS	706	2	Somali Shilling	சோமாலியா
SRD	968	2	Surinam Dollar	சுரிநாம்
STD	678	2	Dobra	சாவோ தோமே பிரின்சிபே
SYP	760	2	Syrian Pound	சிரியா
SZL	748	2	Lilangeni	சுவாசிலாந்து
THB	764	2	Baht	தாய்லாந்து
TJS	972	2	Somoni	தாஜிக்ஸ்தான்
TMM	795	2	Turkmenistani manat	துருக்மெனிஸ்தான்
TND	788	3	Tunisian Dinar	துனீசியா
TOP	776	2	Pa'anga	டொங்கா
TRY	949	2	துருக்கிய லிரா	துருக்கி
TTD	780	2	Trinidad and Tobago Dollar	திரினிடாட்டும் டொபாகோவும்
TWD	901	2	New Taiwan Dollar	தாய்வான்
TZS	834	2	Tanzanian Shilling	தான்ஸானியா
UAH	980	2	ஹிருன்யா	உக்ரேன்
UGX	800	2	Uganda Shilling	உகண்டா
USD	840	2	அமெரிக்க டொலர்	அமெரிக்க சமோவா, ,ஈக்குவடோர் ,எல் சல்வடோர், குவாம், எய்ட்டி ,மார்ஷல் தீவுகள் , மைக்குரேனேசிய கூட்டாட்சி நாடுகள்,வட மரியானா , பலாவு, பனாமா, கிழக்குத் திமோர், துர்கசும் கைகோசும், ஐக்கிய அமெரிக்க நாடுகள் ,வெர்ஜின் தீவுகள்,மேற்கு சமோவா
USN	997	2		ஐக்கிய அமெரிக்க நாடுகள்
UYU	858	2	உருகுவே பீசோ	உருகுவே
UZS	860	2	Uzbekistan Som	உஸ்பெகிஸ்தான்
VEB	862	2	Venezuelan bolívar	வெனிசுலா
VND	704	2	டொங்	வியட்நாம்
VUV	548	0	வட்டு	வனுவாத்து
WST	882	2	தாளா	சமோவா
XAF	950	0	CFA Franc BEAC	கமரூன் ,மத்திய ஆபிரிக்க குடியரசு, கொங்கோ, சாட், எக்குவடோரியல் கினி , காபொன்
XAG	961	.	வெள்ளி	(one Troy ounce)
XAU	959	.	பொன்	(one Troy ounce)
XBA	955	.	European Composite Unit	(EURCO) (Bonds market unit)
XBB	956	.	European Monetary Unit	(E.M.U.-6) (Bonds market unit)
XBC	957	.	European Unit of Account 9	(E.U.A.-9) (Bonds market unit)
XBD	958	.	European Unit of Account 17	(E.U.A.-17) (Bonds market unit)
XCD	951	2	East Caribbean Dollar	அங்கியுலா, அன்டிகுவாவும் பர்புடாவும் , டொமினிக்கா , கிரெனடா , மொண்சுராட், சென். கிட்ஸும் நெவிஸும் , சென் லூசியா , செயிண்ட். வின்செண்டும் கிரெனேடின்சும்
XDR	960	.	Special Drawing Rights	அனைத்துலக நாணய நிதியம்
XFO	Nil	.	Gold-Franc	(Special settlement currency)
XFU	Nil	.	UIC Franc	(Special settlement currency)
XOF	952	0	CFA Franc BCEAO	பெனின்,புர்கினா ஃபாசோ, கோட்டே டிலோவேரே,கினி-பிசாவு, மாலி , நைகர் , செனகல் ,டோகோ
XPD	964	.	பிளாடியம்	(one Troy ounce)
XPF	953	0	CFP franc	பிரெஞ்சு பொலினீசியா, நியு கலிடோனியா, வலிசும் புடானாவும்
XPT	962	.	பிளாட்டினம்	(one Troy ounce)
XTS	963	.		Code reserved for testing purposes
XXX	999	.		நாணயம் இல்லை
YER	886	2	யேமன் ரியால்	யேமன்
ZAR	710	2	ரண்ட்	லெசோத்தோ , நமீபியா , தென்னாபிரிக்கா
ZMK	894	2	Kwacha	சம்பியா
ZWD	716	2	சிம்பாப்வே டொலர்	சிம்பாப்வே

பயன்பாட்டில் இல்லாத நாணயங்கள்

யுரோவினால் பிரதியீடு செய்யப்பட்டவை

பின்வரும் 14 நாணயங்கள் ஐஎஸ்ஓ 4217 குறியீடுகளை கொண்டிருந்த போது 2002 இல் யுரோவினால் பிரதியீடு செய்யப்பட்டது.

குறியீடு	இல	நாணயம்
ADF	…	Andorran Franc (1:1 peg to the french franc)
ADP	020	அண்டோரா பெசுடா
ATS	040	ஆஸ்திரிய சிலிங்
BEF	056	பெல்ஜிய பிராங்க்
CYP	196	Cyprus Pound - சைப்பிரசு
DEM	276	டொயிசு மார்க்
EEK	233	குரூன் - எஸ்தோனியா
ESP	724	ஸ்பெயின் பெசுடா
FIM	246	பின்லாந்து மார்க்கா
FRF	250	பிரென்ஙஞ்சு பிராங்க்
GRD	300	கிரேக்க திரகமா
HRK	191	குரோவாசிய குனா - குரோசியா
IEP	372	ஐரிஸ் பவுண்
ITL	380	இத்தாலிய லீரா
LTL	440	லித்துவேனிய லித்தாஸ் - லித்துவேனியா
LVL	428	லாத்வியன் லாட்ஸ் - லத்வியா
LUF	442	லக்சம்பேக் பிராங்க்
MTL	470	Maltese Lira - மால்ட்டா
NLG	528	நெதர்லாந்து கில்டர்
PTE	620	போர்த்துக்கல் எசுகியுடோ
SIT	705	Tolar- சிலவேனியா
SKK	703	Slovak Koruna - சிலவாக்கியா
XEU	954	இரோப்பிய நாணய அலகு (1 XEU = 1 EUR)

வேறு காரணங்களுக்காக பிரதியீடு செய்யப் பட்டவை

குறியீடு	இல	நாணயம்	மாற்றீடு
AFA	004	Afghani	AFN
ALK	…	Albanian old lek	ALL
AON	024	Angolan New Kwanza	AOA
AOR	982	Angolan Kwanza Readjustado	AOA
ARP	…	Peso Argentino	ARS
ARY	…	Argentine peso	ARS
AZM	031	அசர்பைஜான்i manat	AZN
BEC	993	Belgian Franc (convertible)	–
BEL	992	Belgian Franc (financial)	–
BGJ	…	Bulgarian lev A/52	BGN
BGK	…	Bulgarian lev A/62	BGN
BGL	100	Bulgarian lev A/99	BGN
BOP	…	Bolivian peso	BOB
BRB	…	Brazilian cruzeiro	BRL
BRC	…	Brazilian cruzado	BRL
CNX	…	Chinese People's Bank dollar	CNY
CSJ	…	Czechoslovak koruna A/53
CSK	200	Czechoslovak koruna	CZK and SKK
DDM	278	mark der DDR (East Germany)	DEM
ECS	218	Ecuador sucre	USD
ECV	983	Ecuador Unidad de Valor Constante (Funds code)	(discontinued)
EQE	…	Equatorial Guinean ekwele	XAF
ESA	996	Spanish peseta (account A)	–
ESB	995	Spanish peseta (account B)	–
GNE	…	Guinean syli	XOF
GWP	624	Guinea peso	XOF
ILP	…	Israeli pound	ILR
ILR	…	Israeli old shekel	ILS
ISJ	…	Icelandic old krona	ISK
LAJ	…	Lao kip – Pot Pol	LAK
MAF	…	Mali franc	XOF
MGF	450	Malagasy franc	MGA
MKN	…	Macedonian denar A/93	MKD
MVQ	…	Maldive rupee	MVR
MXP	…	Mexican peso	MXN
MZM	508	Metical	MZN
PEH	…	Peruvian sol	PEI
PEI	…	Peruvian inti	PEN
PLZ	616	Polish zloty A/94	PLN
ROK	…	Romanian leu A/52	ROL
ROL	642	உருமேனியாn leu A/05	RON
RUR	810	Russian ruble	RUB
SRG	740	Suriname guilder	SRD
SUR	…	Soviet Union ruble	RUB
SVC	222	Salvadoran colón	USD
TJR	762
TPE	626	Timor escudo
TRL	792	Turkish lira A/05	TRY
UAK	804	Ukrainian karbovanets	UAH
UGW	…	Ugandan old shilling	UGX
UYN	…	Uruguay old peso	UYU
VNC	…	Vietnamese old dong	VND
YDD	720	South Yemeni dinar	YER
YUD	…	New Yugoslavian Dinar	CSD
YUM	891	Yugoslavian Dinar	CSD
ZAL	991	South African financial rand (Funds code)	(discontinued)
ZRN	180	New Zaire	CDF
ZRZ	…	Zaire	CDF
ZWC	…	Zimbabwe Rhodesian dollar	ZWD