Караваева (Пухавіцкі раён)

Вёска Караваева Краіна Беларусь Вобласць Мінская Раён Пухавіцкі Сельсавет Пярэжырскі Каардынаты 53°38′17″ пн. ш. 27°51′36″ у. д.HGЯO Водныя аб’екты Свіслач Насельніцтва ▼105 чал. (2019) Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 1713 Паштовыя індэксы 222844 Аўтамабільны код 5 Караваева на карце Беларусі ±

Караваева на Вікісховішчы

Карава́ева^[1] (трансліт.: Karavajeva, руск.: Караваево) — вёска ў Пухавіцкім раёне Мінскай вобласці, на рацэ Свіслач. Уваходзіць у склад Пярэжырскага сельсавета. Месціцца за 27 км на паўночны захад ад Мар’інай Горкі, 37 км ад Мінска.

Караваева вядома з 1582 года, у валоданні спадчыннікаў Кезгайлаў^[2], у складзе маёнтка Смілавічы-Бакшты Менскага павета Менскага ваяводства Вялікага Княства Літоўскага. У канцы XVII стагоддзя належала Завішам^[3]. Крыштаф Завіша згадваў Караваева як «месца сярод пушчаў поўных дзікага звера»^[3]. У 1710 годзе ўпамінаецца як моцна пацярпелая ў Паўночную вайну^[4]. У канцы XVIII стагоддзя Караваева, альбо Караваеў у складзе маёнтка Дукора, уласнасць Агінскіх^[5], пазней уласнасць Оштарпаў.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай 1793 года тэрыторыя апынулася ў складзе Расійскай імперыі, у Ігуменскім павеце Мінскай губерні. У канцы XVIII стагоддзя, сярод іншых насельнікаў, было чацвёра мяшчан яўрэяў. Пасля 1861 года вёска ў Дукорскай воласці Ігуменскага павета.

У 1880 годзе адкрыта школа граматы для хлопчыкаў, у 1890 годзе было 33 вучні. Паводле перапісу 1897 года была школа граматы, хлебазапасны магазін, піцейны дом, капліца.

З канца лютага 1918 года тэрыторыя акупаваная войскамі Германскай імперыі. 25 сакавіка 1918 года згодна з Трэцяй Устаўной граматай абвешчана часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. Жыхары Караваева пісалі звароты ў Народны Сакратарыят Беларусі са скаргамі на дзеянні нямецкіх акупацыйных улад^[6]. У снежні 1918 года занята Чырвонай Арміяй, з 1 студзеня 1919 года ў адпаведнасці з пастановай І з’езда КП(б) Беларусі яна ўвайшла ў склад Савецкай Беларусі, з 27 лютага 1919 года — у ЛітБел ССР. У час польска-савецкай вайны ў жніўні 1919 — ліпені 1920 гадоў пад акупацыяй Польшчы (Мінская акруга ГУУЗ).

З 31 ліпеня 1920 года ў Беларускай ССР. Працавала школа 1-й ступені. У 1930-я гады праведзена прымусовая калектывізацыя, створаны калгас «Новы шлях», была кузня.

У Другую сусветную вайну з канца чэрвеня 1941 года да пачатку ліпеня 1944 года пад акупацыяй Германіі. Каля вёскі базіравалася савецкая партызанская брыгада «Беларусь». Акупацыйнымі войскамі ў час вайны было спалена 28 дамоў і забіта 15 жыхароў^[7].

• 1800 год — 68 двароў, 549 жыхароў
• 1816 год — 90 двароў, каля 420 жыхароў
• 1858 год — 188 рэвізскіх душ
• 1897 год — 124 двары, 924 жыхары
• 1908 год — 142 двары, 1065 жыхароў
• 1917 год — 152 двары, 1013 жыхароў
• 2002 год — 101 двор, 197 жыхароў
• 2009 год — 167 жыхароў
• 2019 год — 105 жыхароў^[8]

• Макар Паслядовіч (1906—1984) — беларускі пісьменнік і перакладчык.
• Расціслаў Шлопак (1921—?) — беларускі гісторык, кандыдат гістарычных навук.

Каля Караваева размешчана радовішча пясчана-жвіровага матэрыялу, ёсць школа.

• Караваева // Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 8: Мінская вобласць, кн. 4 / рэдкал.: Т. У. Бялова (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2013. — С. 149. — 2 000 экз. — ISBN 978-985-11-0735-9.
• Памяць: Пухавіцкі раён: Гісторыка-дакументальныя хронікі гарадоў і раёнаў Беларусі / Укл. А. А. Прановіч; Рэдкал.: А. М. Карлюкевіч і інш.. — Мінск: Беларусь, 2003. — 749 с. — ISBN 985-01-0251-9.
• Jelski A. Korowajewo // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IV: Kęs — Kutno (польск.). — Warszawa, 1883. — S. 422.

• На Вікісховішчы ёсць медыяфайлы па тэме Караваева (Пухавіцкі раён)