Чэмпіянат свету па футболе 2014 (адборачны турнір)

Адборачны турнір чэмпіянату свету 2014 пачаўся 15 чэрвеня 2011 і завяршыўся 20 лістапада 2013 ^[1].

3 сакавіка 2011 ФІФА размеркавала месцы ў фінальным турніры па рэгіянальных канфедэрацыі. Размеркаванне месцаў засталося такім жа, як і для двух папярэдніх чэмпіянатаў свету. Адно месца зоймуць гаспадары турніру, канфедэрацыі атрымаюць 29 гарантаваных месцаў у фінальным турніры, яшчэ 2 месцы будуць занятыя пераможцамі міжкантынентальных стыкавых матчаў; склад пар іх удзельнікаў быў вызначаны лёсаваннем 29 ліпеня 2011 ^[2][3]. Лёсаванне ў зонах УЕФА (1 раўнд), КАФ (1 і 2 раўнды), КАНКАКАФ (2 і 3 раўнды), АФК (3 раўнд) і КФА (2 раўнд) адбылася 30 ліпеня 2011 у Рыа-дэ-Жанейра^[3].

Першы матч адборачнага турніру адбыўся 15 чэрвеня 2011 (Мантсерат - Беліз, зона КАНКАКАФ), апошні - 20 лістапада 2013 года (Уругвай - Іарданія, міжкантынентальны стыкавы матч).

У адборачным турніры прымалі ўдзел зборныя 203 з 208 краін, якія ўваходзілі ў ФІФА на пачатак адборачнага цыклу (Паўднёвы Судан быў прыняты ў ФІФА 25 мая 2012 года).

Бразілія як арганізатар чэмпіянату аўтаматычна атрымала месца ў фінальным турніры.

Бутан, Гуам і Маўрытанія адмовіліся ад удзелу ў турніры.

Брунэй знаходзіўся пад дзеяннем забароны ФІФА на ўдзел у міжнародных матчах да апошняга дня рэгістрацыі заявак на ўдзел у турніры. Забарона была знята 31 мая 2011 года, ужо пасля лёсавання 1-га і 2-га раўндаў адборачнага турніру ў азіяцкай зоне, якая адбылася двума месяцамі раней, 30 сакавіка 2011 года.

Сірыя была дыскваліфікавана за ўдзел у матчах гульца без сірыйскага грамадзянства.

Багамы і Маўрыкій зняліся з турніру пасля лёсавання, прычым Багамы паспелі правесці 2 гульні.

Зборная	Кваліфікацыя	Дата выхода ў фінальны турнір	Удзел у фінальных турнірах	Запар	Апошні раз	Лепшы вынік	Рэйтынг на момант пачатку турніру
Бразілія	Гаспадарка	30 кастрычніка 2007	20	20	2010	Чэмпіён (1958, 1962, 1970, 1994, 2002)	3
Японія	Азія, група В, 1-е месца	4 чэрвеня 2013	5	5	2010	1/8 финала (2002, 2010)	46
Аўстралія	Азія, група В, 2-е месца	18 чэрвеня 2013	4	3	2010	1/8 фінала (2006)	62
Іран	Азія, група A, 1-е месца	18 чэрвеня 2013	4	1	2006	Групавы раўнд (1978, 1998, 2006)	43
Паўднёвая Карэя	Азія, група A, 2-е месца	18 чэрвеня 2013	9	8	2010	4-е месца (2002)	57
Нідэрланды	Еўропа, Група D, 1-е месца	10 верасня 2013	10	3	2010	2-е месца (1974, 1978, 2010)	15
Італія	Еўропа, Група B, 1-е месца	10 верасня 2013	18	14	2010	Чэмпіён (1934, 1938, 1982, 2006)	9
ЗША	Паўночная Амерыка, 1-е месца	10 верасня 2013	10	7	2010	3-е месца (1930)	13
Коста-Рыка	Паўночная Амерыка, 2-е место	10 верасня 2013	4	1	2006	1/8 фінала (1990)	28
Аргенціна	Паўднёвая Амерыка, 1-е месца	10 верасня 2013	16	11	2010	Чэмпіён (1978, 1986)	5
Бельгія	Еўропа, Група A, 1-е месца	11 кастрычніка 2013	12	1	2002	4-е месца (1986)	11
Швейцарыя	Еўропа, Група Е, 1-е месца	11 кастрычніка 2013	10	3	2010	1/4 фінала (1934, 1938, 1954)	6
Германія[4]	Еўропа, Група C, 1-е месца	11 кастрычніка 2013	18	16	2010	Чэмпіён (1954, 1974, 1990)	2
Калумбія	Паўднёвая Амерыка, 2-е месца	11 кастрычніка 2013	5	1	1998	1/8 фінала (1990)	8
Расія[5]	Еўропа, Група F, 1-е месца	15 кастрычніка 2013	3	1	2002	Групавы раўнд (1994, 2002)	19
Боснія і Герцагавіна[6]	Еўропа, Група G, 1-е месца	15 кастрычніка 2013	1	1	—	—	21
Англія	Еўропа, Група H, 1-е месца	15 кастрычніка 2013	14	5	2010	Чэмпіён (1966)	10
Іспанія	Еўропа, Група I, 1-е месца	15 кастрычніка 2013	14	10	2010	Чэмпіён (2010)	1
Чылі	Паўднёвая Амерыка, 3-е месца	15 кастрычніка 2013	9	2	2010	3-е месца (1962)	14
Эквадор	Паўднёвая Амерыка, 4-е месца	15 кастрычніка 2013	3	1	2006	1/8 фінала (2006)	26
Гандурас	Паўночная Амерыка, 3-е месца	15 кастрычніка 2013	3	2	2010	Групавы раўнд (1982, 2010)	33
Нігерыя	Афрыка, пераможца стыкавых матчаў	16 лістапада 2013	5	2	2010	1/8 фінала (1994, 1998)	44
Кот-д’Івуар	Афрыка, пераможца стыкавых матчаў	16 лістапада 2013	3	3	2010	Групавы раўнд (2006, 2010)	23
Камерун	Афрыка, пераможца стыкавых матчаў	17 лістапада 2013	7	2	2010	1/4 фінала (1990)	56
Гана	Афрыка, пераможца стыкавых матчаў	19 лістапада 2013	3	3	2010	1/4 фінала (2010)	37
Алжыр[7]	Афрыка, пераможца стыкавых матчаў	19 лістапада 2013	4	2	2010	Групавы раўнд (1982, 1986, 2010)	22
Грэцыя	Еўропа, пераможца стыкавых матчаў	19 лістапада 2013	3	2	2010	Групавы раўнд (1994, 2010)	12
Харватыя[8]	Еўропа, пераможца стыкавых матчаў	19 лістапада 2013	4	1	2006	3-е месца (1998)	18
Партугалія	Еўропа, пераможца стыкавых матчаў	19 лістапада 2013	6	4	2010	3-е месца (1966)	4
Францыя	Еўропа, пераможца стыкавых матчаў	19 лістапада 2013	14	5	2010	Чэмпіён (1998)	17
Мексіка	Паўночная Амерыка, пераможца міжкантынентальных стыкавых матчаў	20 лістапада 2013	15	6	2010	1/4 фінала (1970, 1986)	20
Уругвай	Южная Америка, пераможца міжкантынентальных стыкавых матчаў	20 лістапада 2013	12	2	2010	Чэмпіён (1930, 1950)	7

Матчы адборачнага турніру маглі праводзіцца ў адным з трох фарматаў:

1. Групавы турнір па кругавой сістэме ў два круга: кожная каманда ў групе гуляе з кожнай два матчы, па адным на полі кожнага з супернікаў;
2. Гульні на выбыванне: пара каманд праводзіць два матчы, па адным на полі кожнага з супернікаў;
3. Групавы турнір па кругавой сістэме ў адзін круг на поле аднаго з удзельнікаў ці на нейтральным полі.

Пры правядзенні матчаў па першых двух фарматам перанос гульні ў іншую краіну дапускаўся толькі з дазволу аргкамітэта ФІФА.

  Дадатковыя паказчыкі пры роўнасці ачкоў у двух і больш каманд (артыкул 41.5):

1. Розніца забітых і прапушчаных галоў
2. Колькасць мячоў, забітых ва ўсіх гульнях
3. Вынік гульняў паміж сабой (ачкі, рознасць мячоў, колькасць забітых мячоў)
4. Лёсаванне

Пры правядзенні матчаў на выбыванне перамагала каманда, якая забіла больш галоў па суме двух матчаў.

• Пры роўнай колькасці галоў дзейнічала правіла гола, забітага на чужым полі.
• Калі па заканчэнні асноўнага часу другога матчу рахунак па суме гульняў роўны і абедзве каманды забілі роўны лік галоў на чужым полі або не забілі ніводнага, прызначаўся дадатковы час (два тайма па 15 хвілін).
• Дадатковы час з'яўляецца часткай другога матчу: калі абедзве каманды забілі роўны лік галоў у дадатковы час, перамагала каманда гасцей па правілу гола на чужым полі.
• Калі абедзве каманды не забілі ў дадатковы час ні аднаго гола, прызначаліся пасляматчавыя пенальці^[9].

У фінальны турнір выйшлі 13 каманд.

53 зборныя былі разбіты на дзевяць груп: восем груп па шэсць каманд і адну з пяццю зборнымі.

Пераможцы дзевяці груп выйшлі напрамую ў фінальную стадыю. Восем уладальнікаў другіх месцаў з лепшымі паказчыкамі прынялі ўдзел у спараных стыкавых матчах, якія вызначылі яшчэ чатырох удзельнікаў фінальнага турніру. Боснія і Герцагавіна ўпершыню ў сваёй гісторыі прабілася ў фінальную частку чэмпіянату свету ці Еўропы, перамогшы ў групе G.

У турніры ўдзельнічалі 9 зборных, у фінальны турнір наўпрост выйшлі чатыры каманды — Аргенціна, Калумбія, Чылі і Эквадор.

Зборная Уругвая якая заняла пятае месца ў турніры таксама прайшла на чэмпіянат свету пасля таго, як прыняла ўдзел у 2 міжкантынентальных стыкавых матчах са зборнай Іарданіі, якая заняла пятае месца ў АФК, і перамагла яе.

У турніры ўдзельнічалі 52 зборных. З іх у фінальны турнір выйшлі пяць каманд — Нігерыя, Кот-д'Івуар, Камерун, Гана і Алжыр.

У турніры ўдзельнічалі 35 зборных, з іх у фінальны турнір наўпрост выйшлі тры каманды — ЗША, Коста-Рыка і Гандурас. Чацвёртая каманда, Мексіка, таксама прайшла — яна ўдзельнічала ў міжкантынентальных стыкавых матчах з пераможцам адборачнага турніру зоны КФА, Новай Зеландыяй. Мексіка стала пераможцам і кваліфікавалася на чэмпіянат свету.

У турніры ўдзельнічалі 43 зборных, з іх у фінальны турнір выйшлі чатыры каманды — Японія, Аўстралія, Іран і Рэспубліка Карэя. Зборная Іарданіі якая заняла пятае месца (пасля перамогі ў кантынентальных стыкавых матчах супраць зборнай Узбекістана) ўдзельнічала ў міжкантынентальных стыкавых матчах са зборнай Уругвая, якая заняла пятае месца ў КАНМЕБОЛ, і саступіла ёй.

У турніры ўдзельнічалі 11 зборных. Пераможца турніру, зборная Новай Зеландыі, удзельнічала ў міжкантынентальных стыкавых матчах са зборнай Мексікі, якая заняла чацвёртае месца ў КАНКАКАФ. Новая Зеландыя саступіла Мексіцы і не кваліфікавалася на чэмпіянат свету.

Па 2 стыкавых матчы праходзілі паміж чацвёртай зборнай КАНКАКАФ (Мексіка) і пераможцам зоны КФА (Новая Зеландыя), а таксама паміж пятай зборнай КАНМЕБОЛ (Уругвай) і пятай зборнай АФК (Іарданія).

Першыя міжкантынентальныя стыкавыя матчы  

13 лістапада 2013	Іарданія	0:5 (0:2)	Уругвай	Стадыён: Aman Internation Stadium Суддзя: Свэн Одвар Моэн
		Справаздача	Пэрэйра  21' Стуані  43' Ладэйра  69' Радрыгес  78' Кавані  90+2'

---

13 лістапада 2013	Мексіка	5:1 (2:0)	Новая Зеландыя	Стадыён: Ацтэка Суддзя: Віктар Кашаі
	Агілар  32' Хімэнэс  40' Перальта  48'  80' Маркес  84'	Справаздача	Джеймс  86'

Другія міжкантынентальныя стыкавыя матчы  

20 лістапада 2013	Новая Зеландыя	2:4 (0:3)	Мексіка	Стадыён: Вэстпак Суддзя: Фелікс Брых
	Джеймс  80' (п) Фалан  83'	Справаздача	Перальта  14'  29'  32' Пен`я  87'

---

20 лістапада 2013	Уругвай	0:0 (0:0)	Іарданія	Стадыён: Сэнтэнарыё Суддзя: Ёнас Эрыксан
		Справаздача

У фінальны турнір выйшлі пераможцы — Мексіка і Уругвай.

• ЧМ 2014 на fifa.com Архівавана 16 лістапада 2017. (англ.)