Катунци

Катунци — село во Општина Свети Врач, Благоевградска (Горноџумајска) област, во регионот Пиринска Македонија, денешна југозападна Бугарија.

Селото Катунци се наоѓа во Светиврачко-петричката Котлина во југозападното подножје на Пирин Планина, на надморска височина од 550 метри. Покрај селото тече реката Пиринска Бистрица. Околу селото има исцелителни минерални извори. Оддалечено е 15 километри јужно од Мелник и 28 километри југоистично од Свети Врач.

Во околината на селото се откриени археолошки остатоци од различни епохи и цивилизации. Во 1916 година, при изградбата на мост на реката Пиринска Бистрица, во селото се откриени темели на ранохристијанска црква, од V - VI век, чиј под бил покриен со мозаик со геометриски мотиви.^[1] Првите писмени податоци за селото се од 1220 година, кога се споменува под името Катуница. Во таа година, владетелот на Мелник - деспот Алексиј Слав, издава указ, со кој ги задолжува жителите на селото да работат и да плаќаат данок за манастирот „Света Богородица Спилеотиса“ изграден од него.

Селото се споменува и во 1365 година во опис на манастирот „Света Богородица Спилеотиса“, издаден од деспотот Јован Углеша во врска со постоењето на манастирот.^[2] Во XIX век, Катунци е мало село во рамките на Демирхисарската каза. Во негова близина, во минатото постоело селото Опалник, денес маало на селото.

Во 1891 година, Георги Стрезов пишува за селото:

Во книгата „Патување по долините на Струма, Места и Брегалница“, Васил К’нчов опишува, дека селото број 50 ромски куќи и во него се одржува голем пазар на коњи. Опалник пак е со 15 бугарски^[4] куќи.^[5]

Според статистиката на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) кон краjот на ХІХ век, Катунци е село во Демирхисарската каза со 180 жители, од кои 120 Роми и 60 Турци, а Опалник е село во Мелничката каза со 95 жители, сите Македонци.^[4][6]

Според егзархискиот секретар Димитар Мишев, („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 година во Опалник имало 80 Македонци, егзархисти.^[4][7]

Во 1913 година Катунци е запалено и престанува да постои до 1922 година, кога е одново населено од Македонци од Егејска Македонија.^[8] Подоцна Катунци станува пазар за земјоделски производи, а во центарот постојат повеќе дуќани, од кои некои сопственици не живеат во селото.

Според пописот од 2011 година, во Кактунци живееле 1.360 жители.^[9]

На табелата е прикажан националниот состав на населението во градот:^[10]

На табелата е прикажан бројот на населението во Катунци за периодот 1934-2011:^[11]

Во градот и околината живеат голем број Македонци, кои од страна на бугарската држава не се признаваат како посебна етничка заедница и голем дел од нив се

запишуваат како Бугари.^[4]

Според Националниот статистички институт на Бугарија, по проценките од 31 декември 2015 година, во Катунци имало 1.289 жители.

• Основно училиште „Христо Ботев“

1. ↑ Богдан Филов, "Пътувания из Тракия, Родопите и Македония 1912-1916", съставител Петър Петров, София, 1993, с. 116, 199.
2. ↑ Нешева, Виолета. Мелнишкият манастир “Св. Богородица Спилеотиса” (“Св. Зонá”) в нови документи. Сборник в памет на професор Велизар Велков. София, 2009, стр. 519-531.
3. ↑ Стрезов, Г. Два санджака от Източна Македония. Периодично списание на Българското книжовно дружество в Средец, кн.XXXVI, 1891, стр. 854.
4. ↑ ^{4,0 4,1 4,2 4,3} Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
5. ↑ Васил Кънчов. "Избрани произведения", Том I, София, 1970, стр.148.
6. ↑ Кѫнчовъ, Василъ (1900). Македония. Етнография и статистика. София: Българското книжовно дружество. стр. 190. ISBN 954430424X.
7. ↑ Brancoff, D.M. La Macédoine et sa Population Chrétienne, Paris, 1905. pp. 192-193
8. ↑ Мичев, Николай, Петър Коледаров. „Речник на селищата и селищните имена в България 1878-1987“, София, 1989, стр. 144.
9. ↑ „"&"Национален статистически институт. Население по области, общини, населени места и самоопределение по етническа принадлежност към 01.02.2011 г.“ (бугарски). Архивирано од изворникот на 2013-04-05. Посетено на 2012-03-18.
10. ↑ „"&"Национален статистически институт. Население по области, общини, населени места и самоопределение по етническа принадлежност към 01.02.2011 г.“ (бугарски). Архивирано од изворникот на 2013-04-05. Посетено на 2012-03-18.
11. ↑ „"&"Национален статистически институт. Население по области, общини, населени места и самоопределение по етническа принадлежност към 01.02.2011 г.“ (бугарски). Архивирано од изворникот на 2013-04-05. Посетено на 2012-03-18.

Оваа статија место во Пиринска Македонија е никулец. Можете да помогнете со тоа што ќе ја проширите. п р у

п р у Населени места во Општина Свети Врач (Сандански) Градови Свети Врач (Сандански) Мелник Села Белевехчево Белово Бождово В’лково Врања Голем Цалим Голешово Горна Сушица Горни Орман (Ладарево) Горно Спанчево Дебрене Дере Мислим (Лозеница) Долени Долна Сушица (Златолист) Долни Орман (Ласкарево) Ѕивгелија (Зорница) Јаново Крланово Калиманци Катунци Кашина Ковачево Крстилци Лебница Левуново Лески (Вихрен) Лехово Лешница Лиљаново Љубовишта (Љубовиште) Љубовка Малки Цалим Манџово (Виногради) Ново Делчево Ново Хоџово Орман Чифлик (Дамјаница) Петрово Пиперица Пирин Плоски Поленица Рожен Склаве Спатово Стожа Струма Сугарево Хотово Храсна Хрсово Черешница Џигурово Поранешни села Смилево (Мелничко) Историски села Лопово Шатрово во загради се дадени денешните имиња на местата сменети од бугарската држава