Касцёл Найсвяцейшай Тройцы (Гервяты)

Касцёл Найсвяцейшай Тройцы
	Храм
Касцёл Найсвяцейшай Тройцы
	; Касцёл у 2021 г.
	54°41′13″ пн. ш. 26°08′38″ у. д.HGЯO
Краіна	Беларусь
Вёска	Гервяты
Канфесія	каталіцтва
Епархія	Гродзенская дыяцэзія
Архітэктурны стыль	Неаготыка
Будаўнік	Вацлаў Міхневіч
Архітэктар	Аляксей Уладзіміравіч Полазаў
Будаўніцтва	1899—1903 гады
Статус	Гісторыка-культурная каштоўнасць Беларусі, шыфр 412Г000680шыфр 412Г000680
Стан	Дзейнічае
Сайт	catholic.by/2/home/news/…
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Касцёл Найсвяцейшай Тройцы ў Гервятах — рымска-каталіцкі храм. Належыць да астравецкага дэканату Гродзенскай дыяцэзіі. Пабудаваны ў 1899—1903 гадах у неагатычным стылі. Помнік архітэктуры, уключаны ў Дзяржаўны спіс гісторыка-культурных каштоўнасцей Рэспублікі Беларусь^[1]. Адзін з самых высокіх касцёлаў Беларусі.

Гісторыя

Мясцовая парафія створаная ў 1526 годзе^[2], тады ж быў пабудаваны невялікі драўляны храм.

У 1899—1903 годзе на яго месцы архітэктарам Вацлавам Міхневічам^{[крыніца?]} па праекце віленскага губернскага архітэктара А. У. Полазава^[3]^[4] быў узведзены велічны каменны храм. Вышыня званіцы — 61 метр^[5], Гервяцкі касцёл уваходзіць у тройку самых высокіх храмаў Беларусі і з’яўляецца адным з самых лепшых узораў неагатычнага стылю ў краіне^[6].

Архітэктура

Касцёл Святой Тройцы — характэрны прыклад неагатычнага стылю^[1].

Пабудова ўяўляе сабой трохнефную аднавежавую базіліку з трансептам у заходняй частцы накрытую двухсхільным крыжовым дахам з чырвонай дахоўкі, сяродкрыжжа якога завершанае металічнай вежачкай, а грэбень — керамічнымі трыліснікамі. З усходу да галоўнага нефу прыбудаваная высокая двух’ярусная вежа-званіца, завершаная шпілем, яе бакавыя грані ў чацверыковым ніжнім ярусе аздобленыя аркатурай і нішамі, верхні васьмерыковы ярус з чатырох бакоў фланкіраваны дэкаратыўнымі пілонамі, астатнія расчлянёныя высокімі стральчатымі спаранымі вокнамі.

Сярэдні павышаны неф з нізкімі стральчатымі вокнамі ўмацаваны знешнімі чатырохступеньчатымі, завершанымі шпілямі-пінаклямі контрфорсамі з аркбутанамі^[1], якія ствараюць актыўны рытм бакавых фасадаў. Паміж кожнай парай контрфорсаў на сценах бакавых нефаў размешчаныя па два высокія спараныя стральчатыя акны з дэкаратыўнымі «ружамі» ў завяршэнні. Бакавыя фасады храму ўпрыгожаныя аркатурназубчастым поясам, антаблемент мае фрыз са стылізаваным арнаментам у выглядзе трохступеньчатых зубцоў і карніз.

Ідэнтычна вырашаныя алтарны фасад і тарцы трансепта маюць чатырох’ярусную кампазіцыю з вылучэннем павышанай цэнтральнай часткі, завершанай гатычным атыкам з трыма вежачкамі, фланкіраваным двума контрфорсамі з аркбутанамі, якія злучаюць атык з контрфорсамі. Галоўны уваход афармляе перспектыўны партал, завершаны вімпергам і «ружай». Унутры нефы перакрытыя крыжовымі нервюрнымі скляпеннямі на стральчатых падпружных арках. Калоны маюць складаную прафіліроўку і нагадваюць гурты калон старажытных гатычных сабораў. У алтары зберагліся фрагменты каляровых вітражоў.

Перад храмам стаяць некалькі драўляных крыжоў з багатай разьбой, што характэрна для літоўскіх храмаў. Вакол храма разбіты ландшафтны парк з рэдкімі дэкаратыўнымі раслінамі і фігурамі апосталаў^[6].

Храм называюць «маленькай Швейцарыяй» і «беларускім Нотр-Дамам»^[5]. У адпаведнасці з шэрагам апытанняў, ён прызнаны самым прыгожым касцёлам Беларусі^[5]^[7].