Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны архітэктурна-будаўнічы ўніверсітэт

*Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны архітэктурна-будаўнічы ўніверсітэт*
(СПбДАБУ)
Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны архітэктурна-будаўнічы ўніверсітэт; (СПбДАБУ)
	руск.: Санкт-Петербургский государственный архитектурно-строительный университет
Міжнародная назва	Saint Petersburg State University of Architecture and Civil Engineering (SPSUACE)
Заснаваны	1832
Тып	дзяржаўны
Рэктар	Яўген Іванавіч Рыбноў[d]
Студэнты	11 000
Выкладчыкаў	больш за 600
Краіна	Расія;
Размяшчэнне	Расія, Санкт-Пецярбург
Юрыдычны адрас	2-я Чырвонаармейская вуліца, д. 4
Узнагароды
Сайт	www.spbgasu.ru
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны архітэктурна-будаўнічы ўніверсітэт (СПбДАБУ) (руск.: Санкт-Петербургский государственный архитектурно-строительный университет (СПбГАСУ)) — найстарэйшая ў Расіі вышэйшая навучальная тэхнічная ўстанова па падрыхтоўцы высокакваліфікаваных інжынераў, архітэктараў, будаўнікоў.

Гісторыя

СПбДАБУ вядзе сваю гісторыю з Вучылішча грамадзянскіх інжынераў, якое было створана ў 1832 годзе па ўказу імператара Мікалая I. У 1842 годзе вучылішча, у якім галоўнымі прадметамі былі матэматычныя і інжынерныя навукі, было аб’яднана з т.з. Архітэктарскім вучылішчам — групай пры Акадэміі мастацтваў, дзе навучалася да 50 пенсіянераў Галоўнага ўпраўлення шляхоў зносін, з ліку тых, хто атрымаў мастацкую адукацыю, але не маюць дастатковых ведаў у горадабудаўніцтве. Гэта новая навучальная ўстанова атрымала назву «Будаўнічае вучылішча Галоўнага ўпраўлення шляхоў зносін і публічных будынкаў». У 1877 годзе па новым «Палажэнні аб Будаўнічым вучылішчы», яно было прыраўнавана да вышэйшых навучальных устаноў і з 1882 года стала называцца Інстытут грамадзянскіх інжынераў (ІГІ). У савецкую эпоху назвы і яго абрэвіятуры змяняліся наступным чынам:

з 1924 года — Ленінградскі інстытут грамадзянскіх інжынераў (ЛІГІ),
з 1930 года — Ленінградскі інстытут камунальнага будаўніцтва (ЛІКБ),
з 1931 года — Ленінградскі інстытут інжынераў камунальнага будаўніцтва (ЛІІКБ).
з 1941 года — Ленінградскі інжынерна-будаўнічы інстытут (ЛІБІ). Гэта імя ўстанова насіла больш за паўвека, аж да 1992 года, калі ў сувязі з перайменаваннем горада яна артымала назву Санкт-Пецярбургскі інжынерна-будаўнічы інстытут (СПбІБІ).

Сучасны варыянт поўнай назвы навучальнай установы (архітэктурна-будаўнічы ўніверсітэт) з’явіўся 21 чэрвеня 1993 года, у час агульнарасійскай кампаніі па пераназванні інстытутаў ва ўніверсітэты.

ЛІБІ ўзнагароджаны ордэнамі Працоўнага Чырвонага Сцяга (1945) і Кастрычніцкай Рэвалюцыі (1982), медалём «За асваенне цалінных зямель» (1963)^[1].

Выпускнікі Будаўнічага вучылішча атрымлівалі званне архітэктарскага памочніка. За заслугі ў практычнай дзейнасці яны мелі права атрымаць больш высокае званне інжынера-архітэктара. Пасля пераўтварэння навучальнай установы ў Інстытут грамадзянскіх інжынераў, яго выпускнікі сталі атрымліваць званне грамадзянскага інжынера^[2].

Назвы ВНУ

1832—1842 гг. Вучылішча Грамадзянскіх Інжынераў пры Галоўным упраўленні шляхоў зносін і публічных будынкаў (ВГІ)
1842—1882 гг. Санкт-Пецярбургскае Будаўнічае Вучылішча (БУ)
1882—1892 гг. Санкт-Пецярбургскі Інстытут Грамадзянскіх Інжынераў (ІГІ)
1893—1917 гг. (Пецярбургскі, Петраградскі) Інстытут Грамадзянскіх Інжынераў Імператара Мікалая I (ІГІ)
1917—1924 гг. Петраградскі інстытут грамадзянскіх інжынераў (ІГІ)
1924—1930 гг. Ленінградскі інстытут грамадзянскіх інжынераў (ЛІГІ)
1930—1931 гг. Ленінградскі інстытут камунальнага будаўніцтва (ЛІКБ)
1931—1941 гг. Ленінградскі інстытут інжынераў камунальнага будаўніцтва (ЛІІКБ)
1941—1992 гг. Ленінградскі інжынерна-будаўнічы інстытут (ЛІБІ)
1945—1982 гг. Ленінградскі ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга інжынерна-будаўнічы інстытут (ЛІБІ)
1982—1992 гг. Ленінградскі ордэна Кастрычніцкай Рэвалюцыі і ордэна Працоўнага Чырвонага Сцяга інжынерна-будаўнічы інстытут (ЛІБІ)
1992—1993 гг. Санкт-Пецярбургскі інжынерна-будаўнічы інстытут (СПбІБІ)
З 22 чэрвеня 1993 г. — Санкт-Пецярбургскі дзяржаўны архітэктурна-будаўнічы ўніверсітэт (СПбДАБУ)

Факультэты

Аўтамабільна-дарожны
Архітэктурны
Інжынернай экалогіі і гарадской гаспадаркі
Будаўнічы
Эканомікі і кіраванні
Безадрыўных формаў навучання
Судовых экспертыз і правы ў будаўніцтве і на транспарце

Вядомыя выпускнікі

Вацлаў Міхневіч (1866—1947) — беларускі і літоўскі архітэктар.
Сяргей Міхайлавіч Эйзенштэйн (1898—1948) — савецкі кінарэжысёр.
Генрых Юліян Гай (1875—1936) — польскі і беларускі архітэктар.
Уладзімір Фёдаравіч Коршыкаў (1858—1920) — грамадзянскі інжынер, архітэктар.
Віктар Іванавіч Анікін (1918—1997) — беларускі архітэктар і педагог.
Лідзія Іосіфаўна Анікіна (1917—2007) — беларускі архітэктар.
Васіль Васільевіч Дакучаеў (1846—1903) — вядомы геолаг і глебазнавец.
Павел Аляксандравіч Рапапорт (1913—1988) — расійскі савецкі археолаг, гісторык архітэктуры.
Зівер бек Ахмедбекаў (1873—1925) — азербайджанскі архітэктар.
Мікалай Аляксандравіч Цытовіч (1900—1984) — расійскі вучоны ў галіне механікі грунтоў і інжынернай геалогіі.
Уладзімір Мікалаевіч Вараксін (1901—1980) — беларускі савецкі архітэктар, педагог.
Канстанцін Аляксандравіч Увядзенскі (1851—?) — беларускі архітэктар.
Оскар Рудольфавіч Мунц (1871—1942) — рускі архітэктар, педагог.
Пётр Георгіевіч Камбураў (1860—1914) — беларускі архітэктар.
Аляксандр Мікалаевіч Кляменцьеў (1852—1920) — беларускі і рускі архітэктар.
Уладзіслаў Сямёнавіч Міляноўскі (1830—1892) — беларускі інжынер-архітэктар.
Герасім Васілевіч Якушка (1900—1942) — беларускі архітэктар.
Георгій Арцёмавіч Парсаданаў (1911—1989) — беларускі архітэктар.
Міхаіл Мікалаевіч Андросаў (1906—1951) — беларускі архітэктар.
Мікалай Фёдаравіч Карчэўскі (1824—1900) — беларускі інжынер-архітэктар.
Пётр Іванавіч Кальнін (1872—1917) — беларускі архітэктар.
Георгій Васілевіч Сысоеў (1919—2010) — беларускі архітэктар.
Барыс Рафаілавіч Рубаненка (1910—1985) — савецкі архітэктар.
Вікенцій Горскі (1848 — пасля 1901) — літоўскі архітэктар.
Аляксандр Дзмітрыевіч Бяглоў (нар. 1956) — расійскі дзяржаўны дзеяч.
Атон Краснапольскі (1877—1971) — беларускі архітэктар.
Францыск Іванавіч Шустэр (1832—1908) — расійскі архітэктар.
Фёдар Юльевіч фон Фрыдэ (1851—1894) — расійскі і беларускі архітэктар.
Міхаіл Васільевіч Айвазаў (1841—1895) — расійскі архітэктар.
Міхаіл Сяргеевіч Вашчынін (1846—1894) — грамадзянскі інжынер, архітэктар.
Пётр Іванавіч Залатароў (1852 — ?) — грамадзянскі інжынер і архітэктар.
Уладзімір Мікалаевіч Пальшау (1860 — ?) — грамадзянскі інжынер.
Рыгор Ільіч Перхураў (1836 — ?) — інжынер-архітэктар.
Віктар Іосіфавіч Піятроўскі (1855—1917) — грамадзянскі інжынер, архітэктар.
Веньямін Веньямінавіч Пакроўскі (1840—1882) — архітэктар.
Ігар Канстанцінавіч Елісееў (1917—1981) — беларускі архітэктар.
Пётр Палікарпаў (1820 — ?) — расійскі і беларускі інжынер-архітэктар.
Андрэй Акімавіч Палонскі (1819 — ?) — грамадзянскі інжынер, архітэктар.
Аляксандр Дзмітрыевіч Ракаў (1840 — ?) — украінскі і беларускі архітэктар.
Аляксандр Іванавіч Рэмер (1856 — ?) — грамадзянскі інжынер, архітэктар.
Элкано Маркавіч Гальдштэйн (нар. 1923) — беларускі архітэктар.
Рафаел Саркісавіч Ісраелян (1908—1973) — савецкі армянскі архітэктар.
Мордух Насонавіч Ліўшыц (1918—1998) — беларускі архітэктар.

Зноскі

↑ Гісторыя СПбДАБУ (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 25 жніўня 2018. Праверана 5 верасня 2018.
↑ Зодчие Москвы времени эклектики, модерна и неоклассицизма (1830-е — 1917 годы): илл. биогр. словарь / Гос. науч.-исслед. музей архитектуры им. А.В. Щусева и др. — М.: КРАБиК, 1998. — С. 296. — 320 с. — ISBN 5-900395-17-0.

Літаратура

Гр. Букешин Институт гражданских инженеров императора Николая I // Неделя строителя. — № 45. — С. 318—319.
Гр. Букешин Институт гражданских инженеров императора Николая I // Неделя строителя. — № 46. — С. 325—326.