Радигоже

Радигоже Αγία Άννα
Радигоже
Местоположба во областа Радигоже Местоположба на Радигоже во општината Нестрам и областа Западна Македонија
Координати: 40°26′N 21°5′E / 40.433°N 21.083°E / 40.433; 21.083
Земја	Грција
Област	Западна Македонија
Округ	Костур
Општина	Нестрам
Општ. единица	Нестрам
Надм. вис.	&10000000000000840000000840 м
Население (2021)[1]
• Вкупно	31
Час. појас	EET (UTC+2)
• Лето (ЛСВ)	EEST (UTC+3)

Радигоже или Чифлик (грчки: Αγία Άννα, Агија Ана; до 1928 г. Ραδιγκόσδι, Радигосди^[2]) — село во Костурско, Егејска Македонија, денес во општината Нестрам на Костурскиот округ во Западна Македонија, Грција. Населението брои 31 жител (2021) и до денес е целосно населено со Македонци.^[3]

Селото се наоѓа во областа Нестрамкол, на 18 км југозападно од градот Костур, на еден км североисточно од селото Нестрам, на надморска височина од 840 м.^[3] Селото е сместено на левиот брег на Стенска Река, на која е расположен Радигошки Водопад.

Во османлиски дефтер од XV век во Радогожд по име се заведени 54 глави на семејствата.^[4] Во даночните записници од средината на XV век Радогожде е споменато со 13 глави на семејства и една вдовица: Никола, Јано, Стајо, Мано, Тодор, Јорг, Стајко, Андрија, Јорг, Никифор, Михо, Стајко, Димо и Мара. Вкупниот приход за државата од селото изнесувал 976 акчиња.^[5]

Во XIX век Радигоже било македонско чифлигарско село во Костурската каза на Горичкиот Санџак. Поради тоа што селото било чифлик на турски бег, било познато под името Чифлик или Голем Чифлик.^[3]

На Етнографската карта на Битолскиот Вилает од 1901 г. Радигоже се води како две чисти македонски села во Костурската каза, Горно Радигоре со 3 куќи и Долно Радигоре со 18 куќи.^[6]

Според податоците на Васил К’нчов („Македонија. Етнографија и статистика“) од 1900 г., во селото Радигоже имало 85 жители, сите Македонци.^[7][8]

По податоци на егзархискиот секретар Димитар Мишев („La Macédoine et sa Population Chrétienne“) во 1905 г. во Радигоже имало 144 Македонци под врховенството на Бугарската егзархија.^[8][9] Според грчки извори, во 1905 г. во Радигоже имало 150 жители „Грци“.^[10]

Според Георги Константинов Бистрицки селото пред Балканската војна имало 15 македонски семејства.^[8][11]

По Балканските војни во 1913 г. селото е припоено кон Грција согласно Букурешкиот договор, кога броело 137 жители. Нивниот број во 1920 г. се намалил на 111.^[3]

Боривое Милоевиќ („Јужна Македонија“) во 1921 г. напишал дека во Радогош имало 15 куќи на словени (Македонци) христијани.^[3]

Во 1926 година, името на селото било променето во Агија Ана (Αγία Άννα).

Селото настрадало во текот на Грчката граѓанска војна и голем број на жители заминале во Македонија или во социјалистичките земји од Источна Европа.^[3]

Селото е сиромашно. Населението произведува ограничено количество жито, ореви и друго.^[3]

Денес населението на Радигоже останува целосно македонско.^[3]

Еве преглед на населението во сите пописни години, од 1940 г. до денес:

Извор за 1940-1991 г.: Т. Симовски, Населените места во Егејска Македонија

Селото припаѓа на општинската единица Нестрам со седиште во истоименото село, која припаѓа на поголемата општина Нестрам, во округот Костур. Воедно, селото е дел од општинскиот оддел Нестрам, во кој влегуваат и селата Нестрам, Јановени, Слимница, Пилкати, Омотско, Стенско и Тухол.

Цркви

• Црква „Успение на Пресвета Богородица“ — парохиска црква^[12]
• Црква „Св. Никола“

Природни

• Радигошки Водопад — водопад на Стенска Река, 3 км југозападно од селото

Родени во Радигоже

• Кузман Кирјаков — револуционер, деец на „Охрана“
• Манчо Будур (~1751 - ?) — мајстор-градител, преселен во Брацигово во 1791 г.^[13]
• Пано (~1756 - ?) — мајстор-градител, преселен во Брацигово во 1791 г.^[13]

1. ↑ „Попис на населението од 2021 г. Трајно население“. Државен завод за статистика на Грција.
2. ↑ „Πανδέκτης: Radigkosdi -- Agia Anna“. pandektis.ekt.gr. Посетено на 2023-08-25.
3. ↑ ^{3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 3,5 3,6 3,7} Симовски, Тодор (1998). Населените места во Егејска Македонија : географски, етнички и стопански одлики. II дел. Скопје: Институт за национална историја. стр. 38.
4. ↑ „Хр. Гандев - Българската народност.. - Поселения“. www.promacedonia.org. Посетено на 2023-08-10.
5. ↑ Опширни пописни дефтери од XV век, том II, Архив на Македонија, Скопје 1973, стр. 100
6. ↑ Михајловски, Роберт, уред. (2017). Етнографска карта на Битолскиот вилает (PDF). Каламус. стр. 97.
7. ↑ „Makedonija. Etnografija i statistika - 2.43“. macedonia.kroraina.com. Посетено на 2023-08-10.
8. ↑ ^{8,0 8,1 8,2} Како што е општопознато, Македонците во бугарските извори се присвојуваат и водат како Бугари, и покрај признанието дека самите се изјаснувале како Македонци.
9. ↑ Brancoff, D.M. "La Macédoine et sa Population Chrétienne". Paris, 1905, р.182-183.
10. ↑ „Mapping Migration in Kastoria, Macedonia. Agia Anna“. Архивирано од изворникот на 2007-07-26.
11. ↑ Бистрицки, Българско Костурско, Ксанти, 1919, стр. 8.
12. ↑ „08 – Αρχιερατική Περιφέρεια Λαχανόκηπων – Ιερά Μητρόπολη Καστοριάς“ (грчки). Посетено на 2023-08-25.
13. ↑ ^{13,0 13,1} Бербенлиев, Пейо и Владимир Патръчев (1963). Брациговските майстори-строители през XVIII-XIX век и тяхното архитектурно творчество. София: Държавно издателство „Техника“. стр. 12–27. Посетено на 26 август 2023.