Солунски Вилает

Солунски вилает ولايت سلانيك‎
вилает на Отоманското Царство
←   ← 1867–1912 →   →   →
Солунскиот вилает во 1900 г.
Главен град/седиште		Солун[1]
Составни делови		{{{entities}}}
Историја
-	Основана	1867
-	Прва балканска војна	1912
Население
-	1911[2]	1.347.915 жит.
Денес во		Грција  Македонија  Бугарија

Солунски вилает (османски турски: ولايت سلانيك, Vilâyet-i Selânik) — управна единица во Отоманското Царство, основана во јуни 1867 година, со центар во Солун. Постоел во периодот од 1867 до 1912 г.

Во 1885 година во него живееле околу еден милион жители, од кои 51% биле муслимани, 45% христијани и околу 4% Евреи. Според Васил Иванов К’нчов Солунскиот вилает имал 1 164 539 жители. Од нив 454 180 души биле христијани ^{[белешка 1]} , 97 620 муслимани, 311 103 муслимани, 1987 Черкези, 153 821 христијани, 920 Власи - муслимани, 28 949 Власи, 59 940 Евреи, 34 098 Роми и 20 710 разни ^[3]. Врз основа на овие податоци, македонските историчари заклучиле дека во Солунскиот вилает живееле 551 800 Македонци ^{[4][белешка 2]}. Од нив 454 000 биле христијани, а 97 620 биле муслимани.

Во почетокот бил составен од санџаците: Солун, Трикала, Сер и Драма. сè до формирањето на Битолскиот (1873) и Косовскиот (Скопскиот) вилает (1877), во негов состав повремено влегувале и санџаците: Битола, Дебар, Елбасан и Скопје. Во последната деценија на 19 век, Солунскиот вилает ја опфаќал јужна и источна Македонија и се состоел од три санџаци: Солун, Сер и Драма и 26 кази.

Во состав на санџакот Солун влегувале вкупно 14 кази:

Солун со нахиите Вардар и Каламарија, Ениџе Вардар со нахијата Караџа Абад, Бер со нахијата Агустос (Негуш), Катерина, Воден со нахиите Караџа Абад и Острово, Тиквеш, Велес со нахијата Богомила, Струмица, Дојран, Гевгелија, Аврет Хисар (Кукуш) со нахијата Кара Даг, Лагадинска, Касандра со полуостровот Халкидик и Света Гора со 30 манастири.

Санџакот Сер бил составен од 8 кази:

Сер, Зихна, Демир Хисар, Петрич, Мелник, Неврокоп, Разлог, Горна Џумаја,

Санџакот Драма бил составен од 4 кази:

Драма, Правишка, Саршабанска и Кавала.

• Die Provinzen des Osmanischen Reiches von Andreas Birken, Wiesbaden, 1976
• Аhmed Alicic, Uredba o organizaciji vilajeta 1867 godine, „Prilozi za orijentalnu filologiju, XII - XIII/1962/63, Sarajevo, 1965

• Кънчов, Васил. „Македония. Етнография и статистика“. Пловдив, 1900.

п р у Управна поделба на Отоманското Царство п р у ок. 1365 – 1867 (ејалети) Африка Алжирски Египетски династија на Мухамед Али Триполитаниски Туниски Хабешки Анадолија Адански Ајдински Анадолски Анкарски Вански Дијабекирски Дулкадирски Ерзурумски Карамански Карски Кастамонски Курдистански Римски (Сиваски) Трабзонски Худавендингарски Чилдирски Европа Босански Будински Варатски Видински Критски Егерски Јанински Канишки Кефенски Морејски Нишки Одрински Островски Подолиски Румелиски Солунски Силистрански Темишварски Ујварски Херцеговски Левант Алепски Дамаски Ерусалимски Санџак Кипарски Сидонски Емират Планина Либан Триполиски Арабија Јеменски Лахсански Месопотамија Багдадски Ирачки Мамлуци Басрански Мосулски Раканки Шахризорски п р у 1867–1922 (вилаети и мутасарифства) Африка Триполитаниски Анадолија Адански Ајдински Анкарски Битлиски Вански Дијабекирски Ерзурумски Кастамонски Кониски Константинополски Мамуретулазиски Островски Сиваски Трабзонски Худаведингарски Европа Битолски Босански Дунавски Јанински Константинополски Косовски Критски Одрински Скадарски Солунски Левант Алепски Бејрутски Мутасарифство Планина Либан Сириски Мутасарифство Ерусалим Арабија Хеџаски Јеменски Месопотамија Багдадски Басрански Мосулски п р у Вазали и автономни области Вазали Кнежевство Србија Кнежевство Бугарија Автономни области Критска Држава Египетски Кедиват Источна Румелија Курдски емирати Ирачки Мамлуци Самоско Кнежевство

п р у Управна поделба во отоманска Македонија п р у Пашалаци/ејалети (првостепени единици) Румелиски (1365-1867) Солунски (1826-1867) п р у Вилаети (првостепени единици) Битолски (1864-1912) Косовски (1877-1912)1 Призренски (1867-1877)1 Солунски (1867-1912) п р у Санџаци (второстепени единици) Битолски (1465-1912) Горички (15 век-1912)1 Дебарски (1395-1912) Драмски (ок. 1846-1867, 1869-1872, 1873-1912) Кавалски (пред 1588-ок. 1864) Костурски Лерински Охридски (1395-1864) Призренски (15 век-1912)1 Серски (пред 1846-1912) Скопски (14 век-1912) Солунски (1430-1912) Ќустендилски (1395-1878)1 п р у Кази (третостепени единици) Берска Битолска Велешка Воденска Гевгелиска Горичка1 Горноџумајска Гребенска Дебарска Демирхисарска Дојранска Драмска Ениџевардарска Зихненска Кавадаречка Кавалска Кајларска Касандриска Кичевска Кожанска Костурска Кочанска Кратовска Кривопаланечка Кумановска Лагадинска Леринска Мелничка Населичка Неврокопска Новоженска Охридска Петричка Пехчевска Правишка Прешевска1 Прилепска Радовишка Разлошка Реканска Саришабанска Светогорска Серска Серфичка Скопска Солунска Старовска Струмичка Тетовска Штипска 1 Седиштето на управната единица било вон Македонија, но административната единица опфаќала делови од Македонија.