Васіль Данілавіч Сакалоўскі

Васіль Данілавіч Сакалоўскі
Дата нараджэння	9 (21) ліпеня 1897[1]
Месца нараджэння	Козлікі[d], Беластоцкі павет, Гродзенская губерня, Літоўскае генерал-губернатарства, Расійская імперыя
Дата смерці	10 мая 1968(1968-05-10)[2][1] (70 гадоў)
Месца смерці	Масква, РСФСР, СССР[2]
Месца пахавання	Некропаль каля Крамлёўскай сцяны
Альма-матар	Ваенная акадэмія імя М. В. Фрунзэ
Грамадзянства	Расійская імперыя  РСФСР[d]  СССР
Прыналежнасць	СССР
Род войскаў	Рабоча-Сялянская Чырвоная Армія
Званне
Камандаваў	Заходні фронт і Група савецкіх войскаў у Германіі
Бітвы/войны	Грамадзянская вайна ў Расіі Вялікая Айчынная вайна Бітва за Маскву Смаленская бітва
Узнагароды і званні	Замежныя ўзнагароды
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Васі́ль Дані́лавіч Сакало́ўскі (9 (21) ліпеня 1897, вёска Козлікі Гродзенскай губерні, цяпер тэрыторыя Польшчы — 10 мая 1968) — савецкі военачальнік, Маршал Савецкага Саюза (3 ліпеня 1946). Падчас Вялікай Айчыннай вайны — начальнік штабоў розных франтоў, якімі камандаваў Жукаў, пасля вайны вядомы як тэарэтык, аўтар працы «Ваенная стратэгія».

На вайсковай службе з 1918 года. Скончыў Ваенную акадэмію РСЧА (1921), Вышэйшыя акадэмічныя курсы (1928). Падчас Грамадзянскай вайны ваяваў на Усходнім, Паўднёвым і Каўказскім франтах, камандаваў ротай, узначальваў штаб батальёна, быў памочнікам камандзіра і камандзірам палка, старшым памочнікам начальніка штаба стралковай дывізіі, камандзірам брыгады і начальнікам штаба 32-й стралковай дывізіі.

Удзельнік Вялікай Айчыннай вайны.

• З чэрвеня па ліпень 1941 — першы намеснік начальніка Генеральнага штаба Чырвонай Арміі.
• З ліпеня па верасень 1941 — начальнік штаба войскаў Заходняга напрамку.
• З ліпеня 1941 па студзень 1942 — начальнік штаба Заходняга фронту.
• Са студзеня па люты 1942 года — першы намеснік начальніка Генеральнага штаба Чырвонай Арміі.
• З лютага па май 1942 года — начальнік штаба войскаў Заходняга напрамку.
• З траўня 1942 па люты 1943 — начальнік штаба Заходняга фронту.
• З лютага 1943 па красавік 1944 года — камандуючы войскамі Заходняга фронту.
• З красавіка 1944 па красавік 1945 года — начальнік штаба 1-га Украінскага фронту.
• З красавіка 1945 па чэрвень 1946 года — намеснік камандуючага войскамі 1-га Беларускага фронту.

Штаб фронту пад кіраўніцтвам В. Д. Сакалоўскага падчас Смаленскай бітвы і Маскоўскай бітвы, нягледзячы на некаторыя пралікі і памылкі ў працы, здолеў наладзіць разведку, арганізаваць інжынерныя работы на перадавых рубяжах і ў глыбіні абароны, актыўна ўдзельнічаў у планаванні, падрыхтоўцы і правядзенні Маскоўскай наступальнай аперацыі 1941—1942 гадоў і Ржэўска-Вяземскай аперацыі 1942 года. З лютага 1943 — камандуючы Заходнім фронтам, войскі якога ва ўзаемадзеянні з іншымі франтамі правялі Ржэўска-Вяземскую, Арлоўскую і Смаленскую аперацыі 1943 года. За няўдачы ў Аршанскай і ў Віцебскай наступальных аперацыях у красавіку 1944 года зняты з пасады камандуючага фронтам^[3]. З красавіка 1944 года — начальнік штаба 1-га Украінскага фронту, з красавіка 1945 года — намеснік камандуючага 1-м Беларускім фронтам. На гэтых пасадах унёс вялікі ўклад у планаванне, падрыхтоўку і правядзенне Львоўска-Сандамірскай, Вісла-Одэрскай і Берлінскай аперацый.

За ўмелае кіраўніцтва баявымі дзеяннямі войскаў, асабістую мужнасць і адвагу В. Д. Сакалоўскаму 29 мая 1945 года прысвоена званне Героя Савецкага Саюза.

З чэрвеня 1952 па красавік 1960 года — начальнік Генеральнага штаба Узброеных Сіл СССР.

23 кастрычніка 1956 года а 23:00 Васіль Сакалоўскі, адпаведна рашэнню Прэзідыума ЦК КПСС, аддаў загад на ўвядзенне савецкіх войскаў у Будапешт для падаўлення Венгерскага паўстання супраць таталітарнага прасавецкага кіраўніцтва Венгерскай Народнай Рэспублікі. Паводле загаду Сакалоўскага ў сталіцу Венгрыі ноччу на 24 кастрычніка ўведзена каля 6000 вайскоўцаў Савецкай Арміі, 290 танкаў, 120 БТР і 156 гармат.

З 1960 года — Генеральны інспектар Групы генеральных інспектараў Міністэрства абароны СССР.

Памёр 10 мая 1968 года. Пахаваны ля Крамлёўскай сцяны на Краснай плошчы ў Маскве.

• Освобождение западных земель Украины // В боях за Львовщину. — Львов, 1965.
• Славный боевой путь // От Москвы до Берлина. — М., 1966.
• Великая битва под Москвой и её историческое значение // Беспримерный подвиг. — М., 1968.

• Камдыў — 21 лістапада 1935 г.;
• Камкор — 31 снежня 1939 г.;
• Генерал-лейтэнант — 4 чэрвеня 1940 г.;
• Генерал-палкоўнік — 13 чэрвеня 1942 г.;
• Генерал арміі — 27 жніўня 1943 г.;
• Маршал Савецкага Саюза — 3 ліпеня 1946 г.

• Чередниченко М. Маршал Советского Союза Василий Соколовский // Полководцы и военачальники Великой Отечественной. Вып. 1. — 2-е изд. — 1971. — С. 331—371. — 448 с.
• Сакалоўскі Васіль Данілавіч // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 14: Рэле — Слаявіна / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2002. — Т. 14. — С. 87. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0238-5 (т. 14).
• Сакало́ўскі Васіль Данілавіч // Беларусь: энцыклапедычны даведнік / Рэдкал. Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. М. В. Драко, А. М. Хількевіч. — Мн.: БелЭн, 1995. — С. 642. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.

• Сакалоўскі Васіль Данілавіч на сайце «Бессмертный полк. Москва: Электронная книга памяти» Архівавана 5 жніўня 2020.
• «ФАКТЫ», 2002