Знішчэнне самалётаў у аэрапорце Хартума (2023)

У перыяд з 15 па 20 красавіка 2023 года на фоне суданскага канфлікту ў паветранай гавані Хартума былі знішчаны альбо пашкоджаны больш за 10 грамадзянскіх самалётаў^[1].

Раніцай 15 красавіка 2023 года пачынаюцца сутыкненні паміж Сіламі аператыўнай падтрымкі (САП) і Узброенымі сіламі Судана (УСС). Хутка прадстаўнікі САП заявілі, што захапілі сталічны аэрапорт^[2], хоць іх апаненты гэта адмаўлялі. 18 красавіка з 18:00 па мясцовым часе было абвешчана спыненне агню, падчас чаго баі ў раёне паветранай гавані аціхлі.

Паводле паведамленняў Flightradar24  (англ.) (бел., у першы дзень канфлікту ў міжнародным аэрапорце Хартума  (англ.) (бел. некалькі самалётаў кампаній Saudia  (англ.) (бел., Badr Airlines  (англ.) (бел. (20 красавіка цалкам знішчаны^[1]) і SkyUp Airlines  (англ.) (бел. былі пашкоджаны^[3]. Пазней Saudia пацвердзіла, што адзін з яе бортаў трапіў пад абстрэл перад узлётам, а ўсе пасажыры, экіпаж і персанал эвакуіраваны ў пасольства Саудаўскай Аравіі^[4]. Сярод пацярпелых бартоў быў і самалёт Сусветнай харчовай праграмы (СХП)^[5].

Спадарожнікавыя здымкі, апублікаваныя Maxar Technologies 17 красавіка, паказалі наступствы баёў у аэрапорце. На першых трох выявах зафіксаваны па меншай меры 14 знішчаных самалётаў. Выданне New York Times, правёўшы аналіз спадарожнікавых фота Maxar і Planet Labs, заявіла пра 20 бартоў^[6].

Станам на 21 красавіка ўсяго ў Хартуме было вядома пра наступныя знішчаныя альбо пашкоджаныя самалёты^[1]:

• Airbus A330-300  (англ.) (бел. (Saudia), рэгістрацыйны нумар HZ-AQ30
• Боінг 737-86Q (SkyUp Airlines), рэгістрацыйны нумар UR-SQH
• Боінг 737-8AL (Badr Airlines), рэгістрацыйны нумар 4L-MWA
• Боінг 737-300F (Asia Cargo Airlines  (англ.) (бел.), рэгістрацыйны нумар PK-YGW
• Іл-76ТД (Belcanto Airlines), рэгістрацыйны нумар EW-576TH
• Іл-76 (урад Судана^[7]), рэгістрацыйны нумар ST-PRA
• Неўсталяваныя тры Іл-76М, два Ан-74  (руск.) (бел., адзін Ан-12

Большая частка знішчана да раніцы 17 красавіка^[6].

Хутка былі адменены рэйсы шэрагу авіякампаній з і ў Судан^[8]. Баявыя дзеянні вакол міжнароднага аэрапорта і знішчэнне грамадзянскіх самалётаў абцяжарылі эвакуацыю замежнікаў. Гэта вымусіла многіх ехаць на машынах у Порт-Судан, які знаходзіцца прыкладна за 650 км на паўночны ўсход ад Хартума^[5]. Знішчэнне борта СХП паўплывала на здольнасць арганізацыі перамяшчаць персанал і аказваць дапамогу людзям па ўсёй краіне^[9].

28 красавіка на авіябазе Вадзі-Саідна абстраляны турэцкі эвакуацыйны самалёт. Борт меў патрэбу ў рамонце, бо была пашкоджана паліўная сістэма^[10].

• Badr Airlines 737 amongst aircraft destroyed at Khartoum Airport Архівавана 16 ліпеня 2023.
• Падчас спробы перавароту ў Судане пацярпеў грузавы самалёт беларускай кампаніі, там цяпер 10 беларусаў