Марозавічы (Буда-Кашалёўскі раён)

Марозавічы (Буда-Кашалёўскі раён)
Краіна	Беларусь
Каардынаты	52°40′20″ пн. ш. 30°31′56″ у. д.HGЯO
Насельніцтва	▼309 чал. (2009);
Часавы пояс	UTC+3

Маро́завічы^[1] (трансліт.: Marozavičy, руск.: Морозовичи) — вёска ў Буда-Кашалёўскім раёне Гомельскай вобласці Беларусі. Адміністрацыйны цэнтр Марозавіцкага сельсавета.

Геаграфія

Размяшчэнне

За 5 км на поўдзень ад Буда-Кашалёва і чыгуначнай станцыі Буда-Кашалёўская^[2] (на лініі Жлобін — Гомель), за 45 км ад Гомеля^[2].

Гідраграфія

Рака Уза (прыток ракі Сож).

Транспартная сетка

Транспартныя сувязі па прасёлкавай, затым аўтамабільнай дарозе Буда-Кашалёва — Гомель.

Планіроўка складаецца з просталінейнай доўгай шыротнай вуліцы, да захаднага канца якой далучаецца кароткая мерыдыянальная вуліца. Забудова двухбаковая, драўлянымі дамамі сядзібнага тыпу. У 1987 годзе пабудаваны цагляныя дамы на 50 кватэр, у якіх змесцаваліся перасяленцы з забруджаных радыяцыяй месцаў пасля Чарнобыльскай катастрофы.

Гісторыя

Па пісьмовых крыніцах вядомая з XV стагоддзя як вёска ў Рэчыцкім павеце Менскага ваяводства Вялікага Княства Літоўскага. Згадваецца ў 1503 і 1526—1527 гадах у матэрыялах пра канфлікты паміж Вялікім Княствам Літоўскім і Маскоўскай дзяржавай. У 1560 годзе 4 дымы, 1 служба, пустаўшчызны Белавішчына і Міхалёўшчына. У 1640-х гадах па інвентары Гомельскага староства сяло, 4 дымы, 2 службы, 5 валоў 3 каня, 2 пустаўшчызны. У 1752 годзе згадваецца ў актах Галоўнага Літоўскага трыбунала.

Пасля першага падзела Рэчы Паспалітай (1772 год) у складзе Расійскай імперыі. З 1855 года дзейнічалі прадпрыемства па вытворчасці цукру, вінакурня і хлебазапасны магазін. Па рэвізскіх матэрыялах 1859 года ў валоданні памешчыка Г. В. Ляшкевіча. У 1882 годзе мелася народнае вучылішча (у 1907 годзе 58 вучняў). Па перапісу 1897 года знаходзіліся: вёска (хлебазапасны магазін) і фальварак. У 1909 годзе 880 дзесяцін зямлі, школа, млын, у Чабатовіцкай воласці Гомельскага павета Магілёўскай губерні.

У 1925 годзе ў Буда-Кашалёўскім раёне Бабруйскай акругі. У 1930 годзе арганізаваны калгас. На франтах Вялікай Айчыннай вайны загінулі 118 жыхароў вёскі. З 16 ліпеня 1954 года адміністрацыйны цэнтр Марозавіцкага сельсавета^[3]. У 1959 годзе цэнтр саўгаса «Марозавічы». Базавая школа, Дом культуры, бібліятэка, фельчарска-акушэрскі пункт, дзетсад, аддзяленне сувязі, магазін.

Насельніцтва

1886 год — 79 двароў, 514 жыхароў.
1897 год — 124 двары, 734 жыхара; фальварак — 3 двары, 11 жыхароў (паводле перапісу).
1909 год — 153 двары, 1059 жыхароў.
1925 год — 275 двароў.
1959 год — 423 жыхара (паводле перапісу).
1999 год — 398 жыхароў, 147 двароў^[2].
2004 год — 135 гаспадарак, 389 жыхароў.

Памятныя мясціны

Помнік землякам, якія загінулі ў Вялікую Айчынную вайну^[2].

Вядомыя асобы

Васіль Сцяпанавіч Старавойтаў (1919—2002) — вучоны, інжынер-канструктар ў галіне танкабудавання, доктар тэхнічных навук, прафесар^[4].

Крыніцы

↑ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).
↑ ^а ^б ^в ^г БелЭн 2000.
↑ Указ Президиума Верховного Совета БССР от 16 июля 1954 г. Об образовании Морозовичского сельского Совета в составе Буда-Кошелевского района, Гомельской области // Сборник законов Белорусской ССР и указов Президиума Верховного Совета Белорусской ССР: 1938—1955 гг. — Мн.: Изд. Президиума Верхов. Совета БССР, 1956. — 347 с.
↑ Старовойтов Василий Степанович // Часопіс «Изобретатель». № 4 (196) 2016. — С. 46. (руск.)

Літаратура

Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т.1, кн.1. Гомельская вобласць / С. В. Марцэлеў; Рэдкалегія: Г. П. Пашкоў (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: Белэн, 2004. 632с.: іл. Тыраж 4000 экз. — ISBN 985-11-0303-9, ISBN 985-11-0302-0,
Маро́завічы // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 10: Малайзія — Мугаджары / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў і інш. — Мн. : БелЭн, 2000. — Т. 10. — С. 124. — 10 000 экз. — ISBN 985-11-0035-8. — ISBN 985-11-0169-9 (т. 10).