Свята-Сімяонаўскі сабор (Брэст)
Свя́та-Сімяо́наўскі сабо́р — праваслаўны храм у Брэсце (вул. К. Маркса, 84). Галоўная святыня Брэсцкай і Кобрынскай епархіі Беларускай Праваслаўнай Царквы. Помнік архітэктуры псеўда-рускага стылю[1][2]. ГісторыяЗгадванне пра кафедральную царкву і манастыр адносіцца да XIV ст. Тут былі пахаваныя мошчы прападобнага ігумена Афанасія Філіповіча (захоўваліся да 1915 г.). У 1846 годзе быў зацверджаны першы праект будаўніцтва храма. Пасля ён быў значна спрошчаны, паколькі на таргах да падраду на будаўніцтва храма не знайшлося пакупнікоў, у сувязі з гэтым было вырашана весці работы гаспадарчым спосабам у межах вылучанай урадам сумы. Новы праект, згодна з дакладам генерал-ад’ютанта графа Клейнміхеля, зацвердзілі 15 красавіка 1854 года[1]. Жалезныя рашоткі і парэнчы былі замоўленыя на фабрыцы ў Варшаве. Сабор пабудаваны ў 1865—68[3] гадах з цэглы паводле праекта брэсцкага гарадскога архітэктара В. Палікарпава[1]. Сабор 26 ліпеня 1868 года асвяціў епіскап брэсцкі Ігнацій. Першапачатковы выгляд сабора вядомы па акварэлі 1869 года Напалеона Орды[2]. У 1886 годзе капітальна адрамантаваны пад наглядам акадэміка архітэктуры У. І. Чагіна[1]. У савецкія часы занядбаны. У 1988 годзе адрэстаўраваны[2]. Сабор ніколі не зачыняўся, быў адзінай дзеючай царквой у Брэсце цягам усяго савецкага перыяду. У сярэдзіне верасня 1995 года храм наведаў патрыярх Маскоўскі і ўсяе Русі Аляксій II. 18 жніўня 1998 года ў саборы мітрапаліт Мінскі і Слуцкі Філарэт асвяціў копію крыжа Ефрасінні Полацкай аўтарства брэсцкага майстра М. П. Кузьміча[1]. АрхітэктураПомнік архітэктуры руска-візантыйскага стылю. Кампазіцыя храма з'яўляецца цэнтрычнай[2][4] крыжападобнай у плане. Магутны кубападобны аб'ём сабора, квадратны ў плане і пастаўлены з вузкім прытворам і паўкруглай апсідай на высокі філёнгавы цокаль, які быў абліцаваны ружовым гранітам[2], завершаны 5-купаллем, пакрытым у 1997 годзе сусальным золатам[1]. Пры гэтым у цэнтры апошняга дамінуе магутны васьмігранны барабан, таксама прысутнічаюць чатыры вуглавыя вежы, якія завяршаюць намёты. Непасрэдна пяцікупалле цыбульныя глаўкі, размешчаныя на гранёных шыйках барабана і вежаў[2][5]. Такім чынам, буйны асноўны аб'ём кантрастуе з невялікімі завяршальнымі формамі[4]. Уваход уяўляе сабой кілепадобны перспектыўны партал з нішай той жа формы, якая знаходзіцца над ім і якая змяшчае выяву Сімяона-столпніка[1]. З бабінца вядзе лесвіца на хоры і званіцу[4]. Для фасадаў характэрныя вузкія арачныя праёмы, высокі прафіляваны (з цягай) карніз, які апяразвае будынак па перыметры, і філёнкавы парапет з трохвугольнымі франтонамі[1] рознай велічыні[2][6]. У афармленні праёмаў Святлова барабана, галоўнага і бакавых уваходаў, высокіх арачных аконных праёмаў выкарыстаны какошнікі[2]. Інтэр'ерУ інтэр'еры дамінуючы светлавы барабан з высокім шатром з дапамогай ветразяў і чатырох арак, абапіраецца на чатыры магутныя пілоны[1]. Перакрыцце трох нефаў, на якія падзелена пры дапамозе калон храмавая ўнутраная прастора[2][4], прытвора, прыдзелаў і апсіды складаюць цыліндрычныя і крыжападобныя скляпенні. Шырокі арачны прасвет злучае цэнтральны неф і галерэю хораў[2][4]. Такі ж прасвет разам з драўляным іканастасам (больш познім па часе вырабу[2]) вылучае і апсіду[1], у тым ліку алтарны аб'ём. Інтэр'ер дэкарыраваны паліхромным трафарэтным арнаментальным роспісам. Сярод ікон сабора вылучаюцца «Аплакванне Хрыста» (аўтар Л. Грушэўскі, 1800), «Мроя святых Кірыка і Уліты» і «Мроя святой Людмілы» (абодва 1-й чвэрці XIX стагоддзя)[1]. У філатэлііЗноскі
Літаратура
Спасылкі
|
Portal di Ensiklopedia Dunia