Прэзідэнцкія выбары ва Украіне 2019 Пераможцы першага туру выбараў прэзідэнта Украіны 2019 года паводле выбарчых акруг (бардовым — П. Парашэнка, зялёным — У. Зяленскі, блакітным — Ю. Бойка, сінім — Ю. Цімашэнка)
Пераможцы другага туру выбараў прэзідэнта Украіны 2019 года паводле выбарчых акруг (бардовым — П. Парашэнка, зялёным — У. Зяленскі)
У першым туры найбольшую колькасць галасоў атрымалі Уладзімір Зяленскі і дзеючы Прэзідэнт Пётр Парашэнка, якія выйшлі ў другі тур.
Парадак правядзення выбараў 2019
Пастанова аб правядзенні выбараў прэзідэнта (рэгістрацыйны нумар 9342) апублікаваная ў спецвыпуску «Голос України» 28 лістапада2018 года [3]. Выбарчая кампанія пачалася 31 снежня2018. З гэтага дня пачынаецца рэгістрацыя кандыдатаў у ЦВК і перадвыбарная агітацыя, якая завяршаецца ў поўнач апошняй пятніцы перад галасаваннем. 3 лютага 2019 прыём дакументаў завершаны. 9 лютага 2019 быў абвешчаны спіс прэтэндэнтаў на пасаду кіраўніка дзяржавы (44 кандыдата). ЦВК адмоўлена ў рэгістрацыі больш за 40 кандыдатаў. Да 7 сакавіка ўключна 5 кандыдатаў скарысталіся правам зняць свае кандыдатуры. Такім чынам, 8 сакавіка ЦВК зацвердзіў тэкст бюлетэня з 39 кандыдатамі.
Першы тур галасавання 31 сакавіка, выбарчыя ўчасткі працавалі з 8:00 да 20:00. Адразу пасля закрыцця участкаў экзіт-полы абвесцілі вынікі сваіх апытанняў, канчатковыя афіцыйныя вынікі будуць абвешчаныя да 10 красавіка.
У выпадку, калі кандыдаты не набяруць абсалютную большасць (50 % + 1 голас), другі тур адбудзецца 21 красавіка, публікацыя вынікаў да 4 мая. Пратаколы ЦВК публікуюцца ў газетах «Голос України» і «Урядовий кур’єр».
Парадак выбараў Прэзідэнта Украіны вызначаецца адпаведнымі артыкуламі дзеючай Канстытуцыі Украіны[10], а таксама Законам Украіны «Аб выбарах Прэзідэнта Украіны» [11].
Артыкул 103. Прэзідэнт Украіны выбіраецца грамадзянамі Украіны на аснове агульнага, роўнага і прамога выбарчага права шляхам тайнага галасавання тэрмінам на пяць гадоў.
Прэзідэнтам Украіны можа быць абраны грамадзянін Украіны, які дасягнуў трыццаці пяці гадоў, які мае права голасу, які пражывае ва Украіне на працягу дзесяці апошніх перад днём выбараў гадоў і які валодае дзяржаўнай мовай. Адна і тая ж асоба не можа быць Прэзідэнтам Украіны больш за два тэрміны запар.
Артыкул 104. Новаабраны Прэзідэнт Украіны ўступае на пасаду не пазней чым праз трыццаць дзён пасля афіцыйнага абвяшчэння вынікаў выбараў, з моманту прынясення прысягі народу на ўрачыстым пасяджэнні Вярхоўнай Рады Украіны.
Кошт рэгістрацыі
Для прадстаўлення сваёй кандыдатуры ў ЦВК трэба ўнесці грашовы заклад у памеры 2,5 млн грыўняў. Грашовы заклад вяртаецца кандыдату на пасаду прэзідэнта ў двух выпадках: альбо ў выпадку перамогі на выбарах, ці ў выпадку выхаду ў другі тур. Усім астатнім удзельнікам выбараў грошы не вяртаюцца, яны ідуць у дзяржаўны бюджэт [12]. Не менш важным з’яўляецца наяўнасць у кандыдата адкрытага назапашвальнага рахунку ў грыўнях для фінансавання перадвыбарчай агітацыі. Кандыдат у прэзідэнты павінен даць дэкларацыю аб даходах за мінулы год для праверкі Нацыянальным агенцтвам па папярэджанні карупцыі[7].
народны дэпутат Украіны, намеснік Старшыні дэпутацкай фракцыі палітычнай партыі «Апазіцыйны блок» ў Вярхоўнай Радзе Украіны восьмага склікання, член палітычнай парты «Апазіцыйны блок — Партыя міру і развіцця», пражывае ў Дніпры
старшыня грамадскай арганізацыі «Федэрацыя футбола г. Марыўпаля», член палітычнай партыі «Стабільнасць», пражывае ў пгт Стары Крым міста Маріуполя Данецкай вобласці
народны дэпутат Украіны, старшыня фракцыі Радыкальнай партыі Алега Ляшко ў Вярхоўнай Радзе Украіны VIII склікання, член палітычнай партыі «Радыкальная партыя Алега Ляшко», пражывае ў Кіеве
народны дэпутат Украіны, член палітычнай партыі «УКРОП», пражывае ў вёсцы Паляныця горада Ярэмчэ Івана-Франкоўскай вобласці
21 студзеня 2019
Знятыя кандыдатуры
Згодна з законам кандыдат у прэзідэнты можа зняць з рэгістрацыі сваю кандыдатуру па ўласным жаданні або з стратай працаздольнасці. У сувязі з гэтым не пазней чым за 23 дня (да 7 сакавіка ўключна) да дня выбараў ён можа звярнуцца ў ЦВК з адпаведнай заявай [17]. Гэтым правам скарысталіся 5 кандыдатаў:
У першым туры па дадзеных ЦВК прагаласавала 18 893 879 выбаршчыкаў. Колькасць бюлетэняў, прызнаных несапраўднымі, складае 1,18%. Найбольшая колькасць галасоў атрымаў У. Зяленскім - 30,24% галасоў выбаршчыкаў, на другім месцы дзеючы Прэзідэнт Парашэнка - 15,95%, адпаведна Парашэнка і Зяленскі з гэтымі вынікамі выходзяць у другі тур выбараў.
Падтрымка лідараў па абласцях у першым туры
Падтрымка лідараў (атрымалі больш за 10% галасоў выбаршчыкаў) па абласцях ў цэлым размеркавалася нераўнамерна. У. Зяленскі найбольшы працэнт атрымаў у паўднёва-ўсходніх абласцях (за выключэннем Данбаса) і ў Закарпацце, менш за дадзенага кандыдата прагаласавалі выбаршчыкі ў Галіччыне (Львоўская, Цярнопальская, Івана-Франкоўская вобласці). Парашэнка атрымаў больш за ўсё галасоў у галіцкіх абласцях, Кіеве, а таксама ў Ровенскай і Вінніцкай абласцях. Адпаведна, у паўднёва-ўсходніх абласцях працэнт падтрымкі Парашэнка нізкі (за выключэннем часткі Данбаса і Херсонскай вобласці). Цімашэнка істотную перавагу атрымала толькі ў Івана-Франкоўскай вобласці, а найменшы працэнт падтрымкі ў яе на Данеччыне, дзе бясспрэчным лідарам стаў Ю.Бойка.
У дзень выбараў Кансорцыум «Нацыянальны экзіт-пол 2019», у які ўваходзяць Фонд «Дэмакратычныя ініцыятывы імя Ілька Кучэрыва», Кіеўскі міжнародны інстытут сацыялогіі (КМІС) і Украінскі цэнтр эканамічных і палітычных даследаванняў імя Аляксандра Разумкова, правядуць Нацыянальны экзіт-пол 2019. Перши вынікі экзіт-полу будуць апублікаваныя, а 20:00, і гэта будзе інфармацыя на 18 гадзін [18]. Выбарка будзе пакрываць 400 участкаў, чаканае колькасць рэспандэнтаў - каля 17 000 [19].
Другі тур выбараў адбыўся 21 красавіка. Упэўненую перамогу атрымаў Уладзімір Зяленскі, які атрымаў 73,22% галасоў. У Пятра Парашэнкі — 24,45%[20]. Яўка выбаршчыкаў у другім туры, уключаючы замежную выбарчую акругу, склала 61,37%.
Скандалы
На выбарах 2019 актыўна задзейнічана тэхналогія прамога і ўскоснага подкупу выбаршчыкаў[крыніца?]. Схема дакупкі некалькіх адсоткаў галасоў можа спрацаваць незаўважна — праз сеткі дэпутатаў-мажарытаршчыкаў і прадстаўнікоў органаў самакіравання. Так, напярэдадні выбараў праваахоўнікі адкрылі крымінальныя справы аб подкупе галасоў выбаршчыкаў, якія тычацца чатырох кандыдатаў у прэзідэнты. Як паведаміў кіраўнік МУС Арсен Авакаў, паліцыя атрымала паведамленне пра подкуп на карысць кандыдатаў Пятра Парашэнкі, Юліі Цімашэнка, Сяргея Тарута і Анатоля Грыцэнка. Таксама ў Адэскай вобласці ліквідаваны сетку подкупу выбаршчыкаў на карысць кандыдата на пасаду прэзідэнта Юліі Цімашэнка. Адбылася спроба подкупу кандыдата Юрыя Цімашэнка. Кандыдату прапаноўвалі за 5 млн грыўняў (у доларавым эквіваленце) за зняцце кандыдатуры, заказчыкам з’яўляецца народны дэпутат Валерый Дубіль[крыніца?].
Заўвагі
↑Фармальна ў прадстаўленні кандыдата ў ЦВК партыя «Апазіцыйная платформа — За жыцця» не згадваецца, але менавіта на сустрэчы Савета гэтай палітсілы быў вылучаны кандыдат.[15]
↑Фармальна ў прадстаўленні кандыдата ў ЦВК партыя «БПП „Салідарнасць“» не згадваецца, але менавіта на форуме гэтай палітсілы быў вылучаны кандыдат.[16]