Фізічны факультэт БДУ

Фізічны факультэт
Фізічны факультэт
	Беларускі дзяржаўны ўніверсітэт
	; Фізічны факультэт БДУ
Англійская назва	Physics faculty BSU
Заснаваны	1958
Дэкан	М. С. Ціванаў
Месцазнаходжанне	Беларусь, 220006, Мінск, Бабруйская вул., 5
	physics.bsu.by
	Медыяфайлы на Вікісховішчы

Фізічны факультэт БДУ — адзін з самых буйных факультэтаў галоўнай ВНУ Беларусі. Створаны ў 1958 годзе. На 2025 год у складзе факультэта 10 кафедр, 10 навукова-даследчых лабараторый (НДЛ) і абсерваторыя. Акрамя таго, праводзяцца фундаментальныя і прыкладныя даследаванні, а таксама прамысловыя, тэхналагічныя і іншыя распрацоўкі.

Гісторыя

У кастрычніку 1958 года фізіка-матэматычны факультэт БДУ быў падзелены на два самастойныя факультэты — фізічны і матэматычны. Першым дэканам фізічнага факультэта стаў М. П. Халімановіч. У 1960-я — 1970-я гады фізічны факультэт актыўна развіваўся. На базе навукова-даследчых лабараторый фізічнага факультэта ў 1971 годзе быў адкрыты Навукова-даследчыцкі інстытут прыкладных фізічных праблем на чале з акадэмікам А. Н. Сеўчанкам. У 1976 годзе на базе чатырох кафедр фізічнага факультэта аддзяліўся факультэт радыёфізікі і электронікі. У 1986 годзе быў створаны Інстытут ядзерных праблем, які ўзначаліў прафесар кафедры ядзернай фізікі У. Р. Барышэўскі.

Дэканы

1958—1962 — Міхаіл Панцялеевіч Халімановіч^[1]
1962—1963 — Леанід Вікенцьевіч Валадзько
1963—1979 — Іван Паўлавіч Зяцькоў
1979—1986 — Эдуард Міхайлавіч Шпілеўскі
1986—1988 — Віктар Анатольевіч Гайсёнак
1988—1997 — Анатоль Пятровіч Клішчанка
1997—2018 — Віктар Міхайлавіч Анішчык
з 2018 — Міхаіл Сяргеевіч Ціванаў

Выпускнікі

Сярод выпускнікоў факультэта больш за 20 акадэмікаў і членаў-карэспандэнтаў АН СССР і АН БССР, 6 Лаўрэатаў Ленінскай прэміі, больш 50 Лаўрэатаў Дзяржаўных прэмій.

Лаўрэаты Ленінскай прэміі і Дзяржаўнай прэміі СССР

А. М. Рубінаў

Акадэмікі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі

Бізнесмены

Анатоль Красоўскі
Віктар Кіслы, заснавальнік Wargaming.net
Леанід Лознер, сузаснавальнік EPAM Systems

Адукацыйны працэс

Колькасць супрацоўнікаў факультэта складае больш за 400 чалавек. З іх больш за 115 чалавек — выкладчыкі: прафесары, дацэнты, асістэнты, 130 чалавек — супрацоўнікі НДЛ. На факультэце працуе 2 акадэміка і 1 член-карэспандэнт НАН Беларусі, 24 дактары навук і 161 кандыдат навук. На факультэце навучаецца больш за 700 студэнтаў. У аспірантуры — каля 70 аспірантаў.

Паўсядзённай працай факультэта кіруе дэканат на чале з дэканам. Тры намеснікі дэкана забяспечваюць кіраўніцтва вучобай, метадычнай і навуковай працай. Вучоны савет факультэта, які ўзначальвае дэкан, складаецца з 25 чалавек, сярод якіх вядучыя прафесары і дацэнты. У Вучоны савет уваходзяць таксама прадстаўнікі студэнцтва. Вучоны Савет вызначае стратэгічныя мэты і задачы фізічнага факультэта, вырашае праблемы вучэбнага працэсу і арганізацыі навуковай работы, праводзіць атэстацыю выкладчыкаў.

На фізічным факультэце навучанне адбываецца па спецыяльнасцях «Фундаментальная фізіка», «Ядзерная фізіка і тэхналогіі», «Камп’ютарная фізіка», «Прыкладная фізіка», «Фізіка». Выпускнікі могуць атрымаць кваліфікацыю «Фізік», «Фізік. Інжынер», «Фізік. Праграміст», «Фізік. Выкладчык».

Акадэмікі, якія выкладалі на факультэце

Навуковыя даследаванні

На факультэце працуюць 130 навуковых супрацоўнікаў 14 навукова-даследчых лабараторый, акрамя таго, навуковай дзейнасцю займаецца большасць выкладчыкаў.

Фінансаванне навуковых работ ажыццяўляецца з некалькіх крыніц. Каля палавіны сродкаў забяспечвае дзяржаўны бюджэт рэспублікі — праз базавае фінансаванне БДУ і праз конкурснае фінансаванне са сродкаў дзяржкамітэта па навуцы і тэхналогіям Рэспублікі Беларусь, Фонда фундаментальных даследаванняў Беларусі і Дзяржаўных праграм фундаментальных і прыкладных даследаванняў. Другая палова фінансавання навукі складаецца са сродкаў прамысловых аб’яднанняў і арганізацый, дзяржаўных замоў, а таксама розных міжнародных фондаў.

Фізічны факультэт вядзе сумесныя даследаванні з інстытутамі Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі, прамысловымі аб’яднаннямі, сярод якіх ПА «Интэграл» і ААТ «Беларуськалій», з іншымі ВНУ (БДУІР, БДПУ і інш.). Значная частка навуковых працаўнікоў і выдчыкаў факультэта праводзяць даследаванні ў кааперацыі з замежнымі арганізацыямі: Аб’яднаным інстытутам ядзерных даследаванняў (Дубна, Расія), Енскім і Хагенскім універсітэтамі (Германія), Інстытутамі ядзернай фізікі (Чэхія, Польшча), Універсітэтам Падуі (Італія), Ляхайскім універсітэтам (Бетлехем, ЗША) і інш.

Вынікі прыкладных распрацовак вучоных факультэта выкарыстоўваюцца ў радыеэлектроннай, аптычнай, аўтамабільнай, трактарнай, прыборабудаўнічай прамцысловасці, у геалогіі, медыцыне, біятэхналогіі і іншых галінах гаспадаркі Беларусі.